Với tổng số dân hơn 600 triệu người, trong đó tỷ lệ dân số trẻ có trình độ ngày càng gia tăng, ASEAN được coi là một thị trường tiêu dùng hấp dẫn, với sự tham gia đa dạng của người tiêu dùng; các doanh nghiệp; nhà sản xuất, cung cấp hàng hóa, dịch vụ. Do đó, những chính sách, luật về bảo vệ người tiêu dùng sẽ có tác động mạnh mẽ và thiết thực đến cuộc sống hàng ngày của công dân các nước ASEAN.

Trong Kế hoạch Hành động về bảo vệ người tiêu dùng của mình, giai đoạn đến năm 2025, ACCP đã đưa ra 5 mục tiêu cụ thể đó là:

1. Thiết lập một khuôn khổ bảo vệ người tiêu dùng của ASEAN thông qua mức độ cao hơn của pháp luật bảo vệ người tiêu dùng, tăng cường việc thực thi và giám sát của pháp luật bảo vệ người tiêu dùng và xây dựng các cơ chế bồi thường bao gồm các phương thức giải quyết tranh chấp.

2. Thúc đẩy một mức độ cao hơn về quyền và kiến thức của người tiêu dùng bằng việc cung cấp, chia sẻ thông tin và tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng.

3. Xây dựng sự tin tưởng cao hơn cho người tiêu dùng và các giao dịch thương mại xuyên biên giới bằng việc tăng cường thực thi an toàn sản phẩm, sự tham gia mạnh mẽ hơn của đại diện người tiêu dùng và thúc đẩy tiêu dùng bền vững.

4. Khuyến khích các vấn đề liên quan đến người tiêu dùng trong chính sách của ASEAN thông qua đánh giá các tác động của chính sách bảo vệ người tiêu dùng và phát triển các chính sách dựa trên tri thức.

5. Đẩy mạnh các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng đối với hàng hóa và dịch vụ như tài chính, thương mại điện tử, vận tải hàng không, năng lượng và viễn thông.

Theo đúng lộ trình thực hiện Kế hoạch, vào tháng 5/2018, Ủy ban ASEAN về bảo vệ người tiêu dùng đã cho ra mắt cuốn Sổ tay về Luật và quy định bảo vệ người tiêu dùng. Đây là cuốn sổ dành cho người tiêu dùng ASEAN, các nhà nghiên cứu hoạch định, xây dựng chính sách, các nhà quản lý, nghiên cứu… với mục đích đáp ứng nhu cầu tổng hợp thông tin về các luật, quy định của các quốc gia thành viên ASEAN về bảo vệ người tiêu dùng. Đồng thời, cung cấp các thông tin chi tiết của các cơ quan ở các nước thành viên ASEAN có trách nhiệm bảo vệ người tiêu dùng, các cơ chế khiếu nại và các trung tâm giải quyết khiếu nại, cũng như danh sách các hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng của các quốc gia. Thông tin cũng có sẵn về khuôn khổ bảo vệ người tiêu dùng ASEAN trong quá trình làm việc của ACCP và Kế hoạch Hành động chiến lược 10 năm về bảo vệ người tiêu dùng đến năm 2025 với trọng tâm là các Nguyên tắc cấp cao ASEAN 2017 về bảo vệ người tiêu dùng.

Theo Phòng Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thuộc Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công Thương, với việc các nước ASEAN cùng nỗ lực thì kế hoạch và hành động chiến lược về hoạt động bảo vệ người tiêu dùng của khu vực ASEAN nói chung và của Việt Nam nói riêng sẽ được nâng lên một tầm cao mới trong thời gian tới.

Qua đó, người tiêu dùng ASEAN và Việt Nam sẽ được bảo vệ tốt hơn. Đồng thời, việc đạt được các mục tiêu đề ra trong kế hoạch hành động cũng sẽ góp phần quan trọng cho việc thực hiện thành công kế hoạch tổng thể của công tác kinh tế ASEAN 2025, thúc đẩy sự lớn mạnh của cộng đồng kinh tế ASEAN, xây dựng một môi trường tiêu dùng, kinh doanh ASEAN hiện đại, bền vững, hiệu quả và công bằng.

Quỳnh Anh