Theo ThS. BS Vũ Văn Hoài - Bác sĩ điều trị, Phòng Điều trị nghiện chất, Viện Sức khỏe tâm thần cho biết: Hiện nay rất nhiều trường hợp sử dụng thuốc lá điện tử dẫn đến các biểu hiện rối loạn tâm thần đã phải nhập viện và điều trị tại bệnh viện. Bác sỹ chia sẻ, mới đây một bệnh nhân nữ 27 tuổi, ở Hà Nội, khi nhập viện trong trạng thái có các hành vi bất thường. Bản thân bệnh nhân không có tiền sử chấn thương sọ não, viêm não; không có tiền sử mắc bệnh lý nội khoa - thần kinh mạn tính; phát triển tâm thần vận động bình thường.
Theo lời kể của người nhà bệnh nhân, bệnh nhân đã sử dụng thuốc lá, ban đầu do tò mò nên sử dụng thuốc lá điếu, nhưng sau đó chuyển sang sử dụng thuốc lá điện tử, bệnh nhân dùng khoảng 3-4 ngày hết 1 pod chill (tên gọi của một loại tinh dầu dùng cho thuốc lá điện tử), sau này sử dụng hàng ngày với số lượng nhiều, mỗi ngày hết khoảng 1 pod chill vì cảm thấy thoải mái hơn, cơ thể dễ thư giãn, tăng sự tập trung và dễ đi vào giấc ngủ. Gia đình ngăn cấm nhưng khi không dùng, bệnh nhân cảm thấy bồn chồn, bứt rứt, khó ngủ, khó tập trung, dễ cáu gắt nên tiếp tục lén lút đặt mua. Vài tháng trở lại đây, bệnh nhân sử dụng thuốc lá điện tử liên tục cả ngày, mỗi ngày dùng 2-3 pod chill. Bệnh nhân luôn trong trạng thái mơ màng, đờ đẫn, mệt mỏi, bỏ bữa, bỏ bê công việc.
Các chuyên gia y tế cho rằng, ngoài việc tăng nguy cơ gây nghiện, sử dụng thuốc lá điện tử còn dẫn đến các biểu hiện rối loạn tâm thần. Khi nghiện thuốc lá điện tử, người bệnh có biểu hiện giảm tập trung chú ý, giấc ngủ bị ảnh hưởng, tâm trạng hay bực bội, cáu kỉnh, hiệu suất công việc giảm. Với những người sử dụng tạp chất pha với thuốc lá điện tử có thể xuất hiện biểu hiện hoang tưởng, có ảo giác, nghi ngờ người xung quanh muốn hại mình. Với những người sử dụng tinh dầu cần sa có thể có biểu hiện khởi phát của bệnh tâm thần phân liệt - cực kỳ nguy hiểm.
Theo TS. Bs Lê Thị Thu Hà, Trưởng phòng Sử dụng chất và Y học hành vi (Viện Sức khỏe tâm thần) cho biết: Hút thuốc gây ra 100.000 ca tử vong mỗi năm - một nửa số người hút thuốc tử vong do hút thuốc. Thuốc lá thông thường có chứa >200 các chất khác nhau, khi hút sẽ gây ra hầu hết ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Nicotine là thành phần của thuốc lá gây nghiện, gây phụ thuộc tâm thần nhưng ít gây ra các vấn đề về cơ thể. Thuốc lá điện tử chủ yếu chứa nicotine và một số ít chất khác trong buồng đệm chứa dịch (propylene glycol, glycerine, chất tạo hương vị, chất dẫn khác - chưa có nhiều nghiên cứu theo dõi dài hạn). Ngoài ra, thuốc lá điện tử còn bị pha các tinh dầu khác, như: Cần sa, chất gây nghiện thế hệ mới. Chuyên gia y tế khuyến cáo, hiện nay xuất hiện học sinh lớp 4, lớp 5 đã sử dụng thuốc lá điện tử, nếu trẻ hút thuốc lá điện tử khi 10-15 tuổi, não chưa hoàn thiện, khó kiểm soát cảm xúc. Vùng não tổn thương sẽ khiến người hút khó từ chối các chất gây nghiện khác. Nghiện thuốc lá điện tử là đường vào của các chất gây nghiện khác. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần quan tâm sát sao hơn tới con em mình.
Theo nghiên cứu của Hội Y tế công cộng Việt Nam năm 2020, tỷ lệ thanh, thiếu niên 15-24 tuổi ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử trong năm 2020 là khá cao. Với tỷ lệ chung là 7,3%, ở nam giới là 9,1% và nữ giới là 4,6%; phần lớn người sử dụng thuốc lá điện tử nằm ở độ tuổi 18-24. Ông Kiều Dương, Vụ trưởng Vụ Chính sách - Pháp chế, Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho biết: Tính riêng Hà Nội, 6 tháng qua có tới 81 vụ, thu gần 20.000 tang vật. Công an TP.Hải Phòng cũng phát hiện lô hàng rất lớn trên 54.000 sản phẩm. Hầu hết sản phẩm do nước ngoài sản xuất, đưa vào Việt Nam bất hợp pháp với quy mô lớn. Hiện số lượng hàng thuốc lá thế hệ mới nhập lậu tăng lên rất nhanh, nhưng cơ quan chức năng gặp khó khăn vì không có cách nào định danh, từ đó xử phạt thích đáng. Cần phải sớm có hành lang pháp lý để quản lý và xử lý.
Công Vinh