Bánh trung thu “hand made” là loại bánh do các cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ tự làm thủ công bằng tay. Loại bánh này gần đây khá được ưa chuộng trên thị trường, một phần vì giá rẻ và bao bì được cá nhân hóa, một phần vì tâm lý người tiêu dùng muốn mua hàng chỗ quen biết.
Việc các loại bánh trung thu tự làm được rao bán tràn lan trên các kênh online như facebook, các sàn thương mại điện tử như Sendo, Lazada, Shopee… đang dẫn đến nguy cơ chất lượng và nguồn gốc của sản phẩm rất khó kiểm soát và thậm chí việc này có thể bị phát đến 20 triệu đồng do không đảm bảo các yếu tố về nhãn mác, công bố chất lượng theo đúng quy định của pháp luật.
Cụ thể, theo quy định tại Điều 3, Nghị định 38/2012/NĐ-CP, thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn đã có quy chuẩn kỹ thuật phải công bố hợp quy và đăng ký với cơ quan có thẩm quyền; Nếu chưa có thì phải công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm và đăng ký bản công bố trước khi đưa ra thị trường.
Bên cạnh đó, việc ghi nhãn hiệu của hàng hóa phải gồm các nội dung theo quy định tại Thông tư liên tịch số 34/2014/TTLT-BYT-BNNPTNT-BCT bao gồm các yếu tố: Tên sản phẩm; Thành phần cấu tạo, định lượng sản phẩm; Ngày sản xuất, thời hạn sử dụng và hướng dẫn bảo quản, sử dụng; Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về sản phẩm, xuất xứ; Số giấy tiếp nhận bản công bố hợp quy hoặc giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm; Các khuyến cáo, cảnh báo an toàn thực phẩm…
Như vậy, các sản phẩm bánh trung thu tự làm nếu không có nhãn mác, không được đăng ký với cơ quan có thẩm quyền thì chỉ nên để ăn hoặc biếu tặng bạn bè, người thân còn khi muốn bán cho người khác thì bắt buộc phải đăng ký, công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm và có nhãn hàng hóa theo quy định.
Theo đó, việc rao bán các sản phẩm bánh trung thu trên mạng mà không thực hiện đăng ký, công bố tiêu chuẩn chất lượng và nhãn hàng hóa theo quy định có thể bị xử phạt theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm.
Cụ thể, theo quy định tại điểm a, khoản 1, điều 20 Nghị định 115/2018/NĐ-CP đối với hành vi không thực hiện thông báo, đăng tải, niêm yết bản tự công bố sản phẩm theo đúng quy định của pháp luật có thể bị phạt tiền từ 15.000.000 - 20.000.000 đồng.
Thực tế cho thấy, hầu hết các trường hợp rao bán các loại bánh trung thu tự làm đều là cá nhân hoặc hộ gia đình với quy mô nhỏ, chưa nắm bắt hết các quy định liên quan của pháp luật do đó có thể đã “vô tình” chưa đáp ứng đủ các yêu cầu, quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động của mình.
Để hạn chế, tiến tới “chuẩn hóa” hoạt động của các thương nhân, hộ gia đình kinh doanh các sản phẩm bánh trung thu nói riêng cũng như các sản phẩm kẹo bánh nói chung cần sự vào cuộc đồng bộ của các bên.
Phía các cơ quan quản lý nhà nước cần đẩy mạnh tuyên truyền hơn nữa về các quy định liên quan nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, tranh tình trạng biết hoặc “biết không hết’ mà vô tình vi phạm.
Các đơn vị trung gian thương mại điện tử như facebook, shopee, lazada, sendo… cũng cần có những quy định bắt buộc người bán hàng thực hiện công bố công khai các văn bằng liên quan đến tiêu chuẩn chất lượng, nhãn hàng hóa,… theo đúng quy định của pháp luật thì mới cho phép gian hàng tồn tại.
Bên cạnh đó, vai trò của các doanh nghiệp cũng không thể bỏ qua. Như đối với trường hợp của Kinh Đô, doanh nghiệp có truyền thống hàng đầu tại Việt Nam trong việc cung cấp các sản phẩm bánh kẹo đặc biệt là bánh trung thu, ông Hemant Rupani, Tổng Giám Đốc của Mondelez Kinh Đô Việt Nam khẳng định các sản phẩm của đơn vị này (trong đó có bánh trung thu) đều đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế áp dụng trên toàn hệ thống các nhà máy của Mondelēz International toàn cầu.
Như vậy, khi các doanh nghiệp hàng đầu cung cấp ra thị trường các sản phẩm như bánh trung thu đạt yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng thì vô tình cũng tạo ra một quy chuẩn so sánh để người tiêu dùng xem xét, cân nhắc lựa chọn các sản phẩm bánh trung thu tự làm (hand made) đảm bảo.
Cuối cùng, bản thân những cá nhân, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh các mặt hàng bánh trung thu tự làm (hand made) cũng cần tự nâng cao ý thức cải thiện chất lượng sản phẩm, đáp ứng các yêu cầu của pháp luật về quy chuẩn, chất lượng hàng hóa thì mới đảm bảo có thể phát triển bền vững.
Theo Enternews