Thị trường bánh trung thu đang rất tấp nập. Năm nay, có rất nhiều cơ sở tham gia sản xuất bánh từ các doanh nghiệp lớn đến các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, từ hàng handmade đến hàng xách tay, từ trên chợ mạng đến… vỉa hè. Tuy nhiên, điều đó đang tạo ra một ma trận lớn khi người tiêu dùng hầu như khó có thể nhận dạng được chính xác chất lượng của bánh trung thu chỉ bằng mắt thường.

Theo ghi nhận của chúng tôi, tại các tuyến đường lớn của Hà Nội như: Lê Duẩn, Láng Hạ, Lê Văn Lương, Phạm Hùng, Dương Đình Nghệ… các quầy bày bán bánh trung thu nhiều nhãn hiệu chen chân nhau san sát với đủ các loại biển quảng cáo màu mè, bắt mắt, được dựng bằng khung sắt chắc chắn. Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng tỏ ra lo ngại về chất lượng bánh khi bày bán giữa vỉa hè nóng bụi, không vệ sinh dù khi xuất xưởng bánh trung thu vẫn đảm bảo tiêu chuẩn.

Đối với các loại bánh trung thu bán trực tuyến, người tiêu dùng cũng lại phải cân nhắc kỹ lưỡng hơn bởi độ rủi ro về chất lượng là khá lớn. Rất nhiều sản phẩm bánh rao bán trên mạng không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thậm chí không có tem nhãn, hạn sử dụng…

Chị Hằng, chủ một shop bánh handmade trên mạng xã hội, cho biết: “Bánh trung thu handmade có thể đáp ứng những yêu cầu đa dạng của khách hàng như điều chỉnh vị ngọt, thành phần trong nhân bánh. Nhưng năm nay do ảnh hưởng của Covid-19 nên lượng hàng tiêu thụ được chỉ bằng khoảng 1/3 so với các năm. Khách hàng cũng lo ngại vì chất lượng sản phẩm”.

Hiện nay, trên nhiều trang web, mạng xã hội, bánh trung thu handmade, mini, nội địa Trung Quốc hay “bánh truyền thống nhà làm”. Giá cả của những loại bánh này khá mềm so với bánh bán ở cửa hàng, việc đặt hàng và giao hàng cũng diễn ra vô cùng nhanh chóng. Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng tiêu thụ loại sản phẩm này. Song điều đáng ngại là đây đều là bánh trung thu làm theo mùa vụ, không có tính ổn định, không có thương hiệu, người bán cũng không thể cung cấp bất kỳ một chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm nào. Do đó, người tiêu dùng nhiều khi phải chấp nhận mạo hiểm và đánh đổi.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thực phẩm, quá trình sản xuất bánh Trung thu cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện vệ sinh thực phẩm. Có rất nhiều yêu cầu khắt khe về nhà xưởng, nguyên liệu, người sản xuất, quá trình vận chuyển, bảo quản… Các loại bánh thủ công, sản xuất theo kiểu mùa vụ khó lòng đáp ứng trọn vẹn các yêu cầu này.

Chị Hoa (phố Minh Khai, Hà Nội) chia sẻ: “Năm trước mình mua bánh Trung thu handmade trên mạng ăn rồi đau bụng. Sau này biết thêm nhiều thông tin về chuyện thực phẩm rao bán trên mạng kém chất lượng mình mới giật mình. Năm nay thấy rất nhiều bánh trung thu bán tràn lan nhưng mình sợ không dám mua nữa”.

TS Ngô Thị Ngọc Hà, Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho biết: “Thông thường, khi mua bánh, người tiêu dùng thường chỉ quan tâm nhất đến chỉ tiêu cảm quan của sản phẩm. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi được sử dụng sản phẩm có chất lượng và an toàn thực phẩm, nên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc, chất lượng được đảm bảo thể hiện qua việc có thương hiệu, thời hạn sử dụng, chỉ tiêu dinh dưỡng, chỉ tiêu liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm ghi trên nhãn theo quy định”.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học – Công nghệ Thực phẩm, về cảm quan, bánh trung thu ngon, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm thường có mặt bánh vàng đều, da bánh mỏng, nhân khi cắt ra không bị vụn. Các chuyên gia cũng khuyến khích người dân chọn mua bánh ở những cơ sở có tên tuổi, có sự kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm của các cơ quan chức năng. Đặc biệt, người tiêu dùng không nên mua và sử dụng bánh không nhãn mác, chỉ ăn bánh không bị dập nát biến dạng, bao bì không rách nát, không có màu sắc khác thường, không bị thiu, ẩm mốc, hư hỏng và không có mùi khác lạ. 

Lê Phương