Bộ KH&CN vừa ban hành quyết định chỉ đạo triển khai cuộc thanh tra chuyên đề "thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật về năng lượng nguyên tử đối với các tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ" trên toàn quốc năm 2017.

Theo Bộ KH&CN, thời gian tiến hành Cuộc thanh tra chuyên đề thống nhất trên toàn quốc sẽ diễn ra trong hai tháng 7 và 8/2017. Dự kiến Hội nghị tổng kết Cuộc thanh tra chuyên đề năm 2017 sẽ tổ chức trong quý IV/2017.

Bộ KH&CN cho rằng, song song với lợi ích không thể phủ nhận của việc ứng dụng NLNT thì hoạt động này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm cần phải được kiểm soát và bảo đảm an toàn bức xạ (ATBX), an ninh NPX ở mức độ cao nhất, ổn định và lâu dài.

Thống kê mới nhất, tính đến cuối năm 2016, trên toàn quốc có 1121 cơ sở sử dụng NPX với tổng số 3932 nguồn. Trong các năm 2015, 2016, trung bình mỗi năm, cơ quan thanh tra chuyên ngành an toàn bức xạ và hạt nhân (ATBXHN) thanh tra được 120 cơ sở, chiếm tỷ lệ 10,7 % tổng số cơ sở sử dụng NPX trong cả nước.

Như vậy, nếu thanh tra với tiến độ như hiện nay thì phải sau 10 năm, một cơ sở có NPX mới phải thanh tra lại. Con số này là vấn đề đáng lo ngại đối với công tác quản lý ATBXHN hiện nay.

Theo báo cáo của Thanh tra Cục ATBXHN, trong 2 năm 2015 và 2016, qua thanh tra phát hiện được 22 cơ sở có vi phạm (trên tổng số 99 cơ sở được thanh tra, chiếm xấp xỉ 22,2%), xử phạt 352 triệu đồng. Như vậy, cứ 4 cơ sở được thanh tra thì có 1 cơ sở vi phạm pháp luật về NLNT.

Các hành vi vi phạm chủ yếu gồm: Vi phạm về giấy phép tiến hành công việc bức xạ; vi phạm về kiểm xạ; vi phạm quy định về chuyển giao NPX ra khỏi đơn vị; vi phạm quy định về kiểm soát liều chiếu xạ; vi phạm các quy định về an ninh NPX dẫn đến làm mất NPX.

Có thể ví dụ thêm các vụ việc mất an ninh NPX thời gian gần đây tại một số cơ sở như: Công ty Cổ phần Xi măng và Vật liệu xây dựng Cầu Đước, tỉnh Nghệ An (03 nguồn, năm 2015), Công ty cổ phần Tập đoàn Tân Mai TP Biên Hòa tỉnh Đồng Nai (05 nguồn, năm 2015), Công ty cổ phần thép Anh Vũ, Tp. Hải Phòng (03 nguồn, năm 2016)...

Để cuộc thanh tra chuyên đề diện rộng này có hiệu quả, Bộ KH&CN cũng đề nghị các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức, thực hiện đạt kết quả tốt.

Nguồn Kinhtedothi