Chia sẻ tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 5 của Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) ngày 5/5, ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin cho biết, thời gian gần đây xuất hiện hình thức lừa đảo trực tuyến mới là cuộc gọi video deepfake nhằm mục đích lừa đảo chuyển tiền.

Nhận biết cuộc gọi deepfake

Với hình thức lừa đảo này, các đối tượng sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra những video hoặc hình ảnh giả, sao chép chân dung để tạo ra các đoạn video giả người thân, bạn bè nhằm thực hiện các cuộc gọi lừa đảo trực tuyến.

“Ngay từ thời điểm nhận được thông tin phản ánh từ người dân, Cục An toàn thông tin đã cảnh báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về hình thức lừa đảo mới này. Deepfake đang là một mối đe dọa đối với sự trung thực và tin cậy của video và hình ảnh. Nó có thể được sử dụng không chỉ để lừa đảo trực tuyến mà còn sử dụng cho các mục đích khác như tấn công chính trị, tạo ra những tin tức giả mạo hoặc phá hoại danh tiếng của người khác”, ông Hưng cho hay.

Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin cho biết, đối với các cuộc gọi deepfake có thể nhận diện bằng mắt thường. Một số dấu hiệu điển hình như thời gian gọi thường rất ngắn, chỉ vài giây, khuôn mặt người gọi thiếu tính cảm xúc và khá “trơ”, tư thế lúng túng, không tự nhiên, hướng đầu và cơ thể của người gọi trong video không nhất quán với nhau.

“Ngoài ra, màu da của nhân vật trong video bất thường, ánh sáng kỳ lạ và bóng đổ không đúng vị trí. Âm thanh sẽ không đồng nhất với hình ảnh, có nhiều tiếng ồn bị lạc vào clip hoặc clip không có âm thanh. Điều này có thể khiến cho video trông rất giả tạo và không tự nhiên. Ngoài ra, kẻ gian sẽ ngắt giữa chừng, bảo là mất sóng, sóng yếu... Các cuộc gọi lừa đảo deepfake thường xảy ra tình huống, người gọi đề nghị chuyển tiền vào tài khoản không phải của người đang thực hiện cuộc gọi”, ông Hưng chỉ rõ.

“Tóm lại, các yếu tố kỳ lạ như trên là báo hiệu đỏ của deepfake. Người dân nên luôn cảnh giác và tuyệt đối bình tĩnh”, đại diện Bộ TT&TT nhấn mạnh.

Đồng bộ thông tin tài khoản ngân hàng với cơ sở dữ liệu quốc gia

Cũng theo ông Hưng, hiện không chỉ Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới, cùng các công ty công nghệ lớn đang chung tay để tìm giải pháp kỹ thuật nhằm xử lý các vụ lừa đảo deepfake. Ngăn chặn lừa đảo trên không gian mạng là một cuộc chiến trường kỳ. Tuy nhiên, ở góc độ căn cơ, gốc rễ của những vụ lừa đảo trực tuyến phần lớn liên quan đến lừa đảo tài chính.

Để lấy được tiền của nạn nhân, kẻ lừa đảo cần đến các tài khoản chuyển tiền vào. Những đối tượng này sẵn sàng bỏ tiền ra mua các tài khoản ngân hàng không chính chủ với giá rẻ.

“Chúng ta cần ngăn chặn các tài khoản không chính chủ này, đồng bộ thông tin tài khoản ngân hàng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết bài toán căn cơ. Nếu vậy, số lượng các vụ lừa đảo trực tuyến sẽ giảm mạnh”, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin nêu ý kiến.

Ngoài ra, công nghệ thay đổi hàng ngày. Đây chỉ là công cụ được những kẻ lừa đảo sử dụng. Việc chống lừa đảo trực tuyến không đơn giản là vấn đề kỹ thuật mà cần có sự phối hợp đồng bộ chung giữa cả mặt công nghệ, pháp lý và cơ chế.

“Để giải quyết gốc rễ vấn đề lừa đảo trực tiếp như deepfake cần nhiều giải pháp như giải pháp công nghệ giúp nhận diện cuộc gọi lừa đảo, hạn chế các tài khoản ngân hàng không chính chủ, thực hiện chuẩn hóa thông tin thuê bao…”, đại diện Bộ TT&TT nêu giải pháp./.

Theo Vov.vn