Gen Z không quay lưng với báo chí
Theo nhà báo Phùng Công Sưởng - Tổng Biên tập Báo Tiền Phong, Gen Z không phải là thế hệ quay lưng với báo chí, mà là thế hệ tiếp cận báo chí theo cách riêng. Họ nhạy bén, chủ động, sẵn sàng phản biện và có khả năng nhận diện nội dung thiếu chiều sâu chỉ trong vài giây lướt đọc. Điều này đặt ra thách thức lớn cho báo chí, nhưng cũng đồng thời mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ nếu các tòa soạn biết nắm bắt tâm lý, ngôn ngữ và công cụ phù hợp với thế hệ này.
Đại tá Nguyễn Hồng Hải - Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân (QĐND) cho rằng, Gen Z là lực lượng độc giả tiềm năng nhưng cũng rất khắt khe. Họ có thể đọc nhanh, lọc thông tin nhanh và quay lưng rất nhanh nếu phát hiện nội dung hời hợt, sáo rỗng. Vì vậy, điều quan trọng là phải chân thành, cập nhật và kiên định với giá trị nội dung cốt lõi.
Đại tá Nguyễn Hồng Hải - Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân (QĐND) phát biểu tại diễn đàn
Theo Đại tá Nguyễn Hồng Hải, Gen Z không chỉ là hiện tại mà còn là tương lai, sẽ sớm trở thành nhóm công chúng nắm vai trò quyết định trong việc lựa chọn và tiếp nhận tin tức. Mọi cơ quan báo chí - truyền thông, bao gồm cả Báo QĐND đều không thể bỏ qua việc chinh phục nhóm độc giả này. Đặc biệt, đối với báo chí quân đội, việc thu hút Gen Z còn gắn liền với nhiệm vụ chính trị: Làm sao truyền tải hiệu quả thông tin, giáo dục lý tưởng, bản lĩnh cho lớp cán bộ, chiến sĩ trẻ trong bối cảnh phương thức tiếp cận thông tin của họ đã rất khác các thế hệ trước.
“Nhiều mô hình báo chí đã và đang ứng dụng các sản phẩm đa nền tảng như phụ san AR, video tương tác, bản tin ngắn trên mạng xã hội và các không gian trải nghiệm ảo… giúp thông tin được tiếp nhận theo cách mà Gen Z mong muốn: nhanh, trực quan, cá nhân hóa và có yếu tố kết nối” - Đại tá Nguyễn Hồng Hải chia sẻ.
Trong khi đó, TS. Ngô Bích Ngọc - Trưởng Khoa Truyền thông và Báo chí, Đại học Công nghệ Swinburne Việt Nam cho rằng, Gen Z là thế hệ tiêu dùng khá có ý thức, đề cao tính chân thực trong các thương hiệu, dịch vụ, trải nghiệm; có tinh thần quốc gia và yêu nước cao. Do đó, việc xây dựng hình ảnh thương hiệu tòa soạn với những giá trị cốt lõi, đặc biệt là đề cao tính quốc gia, dân tộc, sự cá tính và chân thực, sẽ dễ dàng tạo thiện cảm và lòng tin với Gen Z. Khi Gen Z có cảm tình, họ có xu hướng tin tưởng và tiêu thụ sản phẩm của tòa soạn…
Cần sự chân thành, sáng tạo và khác biệt
Ông Ngô Việt Anh - Giám đốc Trung tâm Phát triển Truyền thông Báo Nhân dân cho rằng vai trò của công nghệ ảnh hưởng quan trọng trong việc đổi mới cách thể hiện nội dung. Từ AI, video dọc, podcast, infographic đến AR… đều có thể trở thành kênh hiệu quả nếu báo chí giữ được chất lượng thông tin và tính sáng tạo. Theo ông Ngô Việt Anh Ông, công nghệ chỉ là công cụ; ý tưởng sáng tạo mới là điểm chạm để kết nối Gen Z với báo chí.
Đại tá Nguyễn Hồng Hải nhận định, không phải người trẻ “lười” đọc báo, mà là họ có cách tiếp nhận tin tức rất khác biệt và đa dạng. Gen Z thường ưu tiên các nền tảng số và mạng xã hội để cập nhật tin tức hàng ngày thay vì báo in hoặc các kênh truyền thống. Họ dành nhiều giờ mỗi ngày trên Facebook, TikTok, Instagram... và có thể biết được “thế giới đang vận hành như thế nào” chỉ qua vài thao tác lướt điện thoại. Họ phát triển khả năng lọc thông tin rất tinh nhạy; chỉ cần nội dung sai, ứng dụng chậm, hình ảnh kém chất lượng... là họ sẵn sàng chuyển sang nguồn khác. Ngược lại, nếu báo chí đáp ứng được những gì họ kỳ vọng, Gen Z sẵn sàng đón nhận và thậm chí rút hầu bao trả phí cho nội dung chất lượng. “Nhiều mô hình báo chí đã và đang ứng dụng các sản phẩm đa nền tảng như phụ san AR, video tương tác, bản tin ngắn trên mạng xã hội và các không gian trải nghiệm ảo… giúp thông tin được tiếp nhận theo cách mà Gen Z mong muốn: nhanh, trực quan, cá nhân hóa và có yếu tố kết nối” - Đại tá Nguyễn Hồng Hải nhấn mạnh.
TS. Ngô Bích Ngọc - Trưởng Khoa Truyền thông và Báo chí, Đại học Công nghệ Swinburne Việt Nam phát biểu tại diễn đàn
Bà Ngô Bích Ngọc cho rằng cần đào tạo thế hệ làm báo mới với tư duy nội dung mở, không bị giới hạn bởi nền tảng phát hành. Cần tích hợp các mô-đun kỹ năng số như dựng video ngắn, viết tiêu đề hấp dẫn, kể chuyện bằng dữ liệu; đào tạo thiết kế nội dung đa nền tảng; phát triển năng lực sử dụng AI & phân tích dữ liệu trong sản xuất nội dung… Bởi Gen Z không chỉ muốn đọc tin tức mà còn muốn tương tác, phản hồi và thậm chí đồng kiến tạo nội dung. Bà Ngô Bích Ngọc cũng đề xuất báo chí hiện nay nên có chiến lược nội dung “ngắn - nhanh - chạm cảm xúc”; áp dụng công nghệ & dữ liệu, chuyển mình với AI và cá nhân hóa…
Ông Ngô Việt Anh đã chia sẻ một số kinh nghiệm kết hợp công nghệ và ý tưởng sáng tạo để thu hút bạn đọc trẻ của Báo Nhân dân. Đó là ứng dụng mạnh mẽ công nghệ để trình bày đa phương tiện, trực quan; kết hợp công nghệ với các ý tưởng sáng tạo để số hóa kho tư liệu quý, đem lại trải nghiệm đặc biệt cho bạn đọc; phát triển các nội dung chuyên sâu được trình bày trực quan, dễ tiếp cận đối tượng bạn đọc trẻ yêu thích công nghệ. Ông Ngô Việt Anh đưa ra ví dụ điển hình đã tạo nhiều “trend” thời gian qua của Báo Nhân dân: Bức tranh panorama “Chiến dịch Điện Biên Phủ”; triển lãm tương tác Những trận đánh nổi tiếng, những vị tướng tài danh; phụ san đặc biệt 8 trang vẽ sa bàn Chiến dịch Hồ Chí Minh kèm hiệu ứng thực tế ảo tăng cường… Các sản phẩm đã kết hợp công nghệ Quét mã QR và thực tế ảo tăng cường (AR), vừa là giải pháp thân thiện cho nhóm đối tượng ít thành thạo công nghệ, đồng thời mang đến trải nghiệm thực tế ảo tăng cường, xem trang ảo trong chiều không gian thực…
Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn như: Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tập đoàn KN Holdings, Tập đoàn Sun Group, Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thương mại Dịch vụ Tân Hiệp Phát, Ngân hàng Lộc Phát bank…đã đồng hành cùng các sự kiện diễn ra tại chương trình.
T. Hà