Ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đã được xây dựng quy hoạch, chiến lược cách đây hàng chục năm và đã được triển khai trên thực tế cùng khuôn khổ các tiến trình hội nhập của đất nước. Các quyết định cụ thể mới đây nhất của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành và phê duyệt Chiến lược (phê duyệt ngày 16/7/2014) cũng như Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam (phê duyệt ngày 24/7/2014) một lần nữa tái khẳng định quan điểm của Chính phủ về vị trí, vai trò của ngành công nghiệp ô tô VN trong chiến lược phát triển công nghiệp của quốc gia, tạo điều kiện cho CNH - HĐH đất nước, cũng như hội nhập quốc tế trong thời gian tới.
Kể từ khi ban hành Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược, quy hoạch nền công nghiệp ô tô VN thì chúng ta đều mong đợi các quyết định cụ thể của Chính phủ về cơ chế chính sách thực hiện quy hoạch nền công nghiệp ô tô. Đây là một vấn đề mà dư luận xã hội cũng như các nhà đầu tư, các doanh nghiệp và người tiêu dùng đều rất quan tâm vì nó không chỉ đơn thuần là định hướng tương lai trong việc quy hoạch công nghiệp ô tô Việt Nam, mà còn liên quan một phần đến chính sách phát triển công nghiệp Việt Nam cũng như định hướng chiến lược hội nhập quốc gia của Việt Nam.
Trong quá trình làm việc với các Bộ, ngành để thực hiện quyết định và phân công nhiệm vụ của Chính phủ, Bộ Công Thương tổ chức tọa đàm với mong muốn đây sẽ là cơ hội để cùng trao đổi, phân tích, đánh giá diễn biến, cũng như thực trạng ngành công nghiệp ô tô VN đã đạt được sau thời gian đầu tư phát triển trong giai đoạn vừa qua, đồng thời làm rõ nội dung yêu cầu, tính khả thi thông qua tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch công nghiệp ô tô mà Thủ tướng Chính phủ đã thông qua. Đặc biệt là những bài học kinh nghiệm, phân tích rút ra trong quá trình đầu tư phát triển của ngành công nghiệp ô tô, bằng những cơ chế, chính sách của hệ thống quản lý Nhà nước, cũng như những hoạt động tham gia đầu tư của các DN trong và ngoài nước để phát triển ngành công nghiệp ô tô; liên quan đến các hoạt động của các ngành kinh tế, công nghiệp khác hỗ trợ cho phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.
Ông Trần Tuấn Anh- Thứ trưởng Bộ Công Thương
Tại buổi tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh và nhiều đại biểu đại diện các ngành, doanh nghiệp đã phát biểu, góp ý xây dựng, nhằm đưa công nghiệp ô tô nước ta phát triển nhanh, bền vững.
Nội dung chiến lược và quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam mà Chính phủ đã thông qua bằng QĐ ngày 24/7/2014 đã xác định rõ một số dòng xe ưu tiên và một số sản phẩm chính của ngành ô tô để làm mục tiêu cho kế hoạch triển khai, thực hiện trong thời gian tới. Trong đó, ưu tiên cho tập trung, phát triển ngành công nghiệp ô tô trong nước với mục tiêu là dành cho các xe tải và xe khách từ 10 chỗ trở lên; dòng xe nhỏ đến 9 chỗ, gồm các xe cá nhân kích thước nhỏ, tiêu thụ ít năng lượng và có giá cả phù hợp với người tiêu dùng. Bên cạnh đó, thông qua việc khuyến khích đầu từ phát triển dòng xe nhỏ này, Việt Nam mong muốn có các dự án đầu tư với các đối tác chiến lược để sản xuất các dòng xe đặt ra trong mục tiêu ưu tiên. Dòng xe thứ ba được ưu tiên là các dòng xe chuyên dùng như các loại xe trở bê tông, xe xi téc, các dòng xe đặc chủng phục vụ an ninh, quốc phòng, các dòng xe nông dụng nhỏ, đa chức năng. Một nhóm sản phẩm mà Việt Nam cũng tập trung ưu tiên trong quy hoạch công nghiệp ô tô đó là các sản phẩm của công nghiệp hỗ trợ phục vụ sản xuất lắp ráp cho ba dòng xe được ưu tiên nói trên.
Việc trao đổi, đánh giá các định hướng phát triển ngành công nghiệp ô tô trong thời gian tới phải bao gồm các chính sách về hỗ trợ, ưu đãi, các chính sách về thuế, phí cũng như một số vấn đề trong quá trình triển khai đầu tư, phát triển ngành ô tô thời gian qua; Về các giải pháp chính sách giảm chi phí của ô tô sản xuất tại Việt Nam, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc, đảm bảo nguyên tắc cạnh tranh. Đây cũng là một trong những nội dung mà rất nhiều DN và dư luận quan tâm về tính khả thi cũng như hiệu quả của các chính sách khuyến khích đầu tư sản xuất các dòng xe ưu tiên (3 dòng xe nói trên) với công suất tối thiểu 100 nghìn xe/năm.
Người Việt Nam đặc biệt quan tâm tới dòng xe phân khối nhỏ
Các dự án tập trung ưu tiên với quy mô sản xuất 100 nghìn xe/năm trở lên, vì các cơ quan xây dựng chính sách đã tổng kết, phân tích và rút kinh nghiệm từ quá trình đầu tư phát triển ngành công nghiệp ô tô, thấy rằng, các chính sách chung hàm chứa nội dung ưu đãi và cơ chế khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp ô tô chưa đủ cụ thể và chưa đủ mạnh để thúc đẩy hoạt động của các DN kể cả trong nước và ngoài nước để đầu tư phát triển ngành công nghiệp ô tô cũng như thị trường ô tô. Chính vì vậy, rất cần những đối tác chiến lược có tầm vóc và có quy mô năng lực cả về tài chính và công nghệ, thị trường, để có điều kiện tham gia phát triển ngành ô tô trong khuôn khổ quy hoạch chiến lược lần này. Những vấn đề liên quan đến cơ chế chính sách của Nhà nước để đảm bảo đủ mạnh và đủ cơ chế ưu đãi khuyến khích, để hỗ trợ cho đầu tư của doanh nghiệp sẽ được ưu tiên xem xét trong những dự án cụ thể với quy mô như đã nêu trên.
Tại Tọa đàm này, các cơ quan, doanh nghiệp sẽ có điều kiện trao đổi và đánh giá, cũng như thảo luận về các cơ chế, chính sách cụ thể để thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, trong đó có những nhóm sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, phục vụ phát triển công nghiệp ô tô của Việt Nam. Chúng tôi đánh giá cao sự quan tâm của quý vị đại diện cho các doanh nghiệp thành viên của VAMA, cũng như các doanh nghiệp tham gia vào sự phát triển ngành công nghiệp ô tô VN, các DN có vốn đầu tư trong nước và ngoài nước. Hy vọng, những trao đổi nhiều chiều và có tính phản biện cao sẽ giúp cho việc hoạch định và xây dựng chính sách của Chính phủ, cũng như việc tổ chức thực hiện trong thời gian tới đạt hiệu quả tốt hơn.
PV