Châm cứu là một phương pháp điều trị bệnh trong Y học cổ truyền (YHCT) của phương Đông. Trong đó, châm có nghĩa là dùng vật nhọn (như kim, que nhọn…) châm vào da, thịt, hoặc kích thích vào huyệt giúp thông kinh hoạt lạc, khử tà phù chính. Cứu là dùng nhiệt (hơi nóng) tác động lên huyệt. Thông qua sự kích thích ấm nóng này làm cho thông kinh lạc đạt mục đích chữa bệnh và phòng trừ bệnh tật.

Người sử dụng phương pháp này chữa bệnh phải được đào tạo cơ bản trong các trường dạy Đông y, phải được cấp chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh. Rất khó để một người không được đào tạo bài bản có thể sử dụng được phương pháp này để chữa bệnh. Người không có trình độ chuyên môn, không có chứng chỉ hành nghề nếu hành nghề chữa bệnh bằng phương pháp này không những không mang lại hiệu quả chữa bệnh mà còn có thể gây ra những tai biến khó lường và vi phạm pháp luật.

Trên thị trường Hà Nội mấy năm gần đây xuất hiện dòng sản phẩm Bút với nhiều tên gọi như: Bút dò huyệt; Bút châm cứu; Bút mát xa…vừa có tác dụng tìm huyệt, vừa có tác dụng chữa bệnh.

Theo thông tin quảng cáo của một số cơ sở, Bút châm cứu có khả năng dò huyệt với nhiều công dụng: Châm cứu trực tiếp giúp loại bỏ ê ẩm, nhức mỏi, đau cơ xương khớp. Phục hồi sức khỏe, tăng cường tuần hoàn máu; điều trị đau cơ xương khớp, các bệnh đau nhức do Phong thấp, đau khớp, đau lưng, đau bụng, đau thần kinh, đau thắt lưng và lưng, đau vai, đau cổ và đau chân, cơ thể khó chịu, mệt mỏi, yếu thần kinh, yếu sinh lý,…

Điều đáng chú ý là, theo các quảng cáo, người bệnh có thể dùng sản phẩm này để tự chữa bệnh cho mình với nguyên lý cơ bản là máy tự tìm huyệt, hoặc đau ở đâu thì tác động vào đó.

Qua tìm hiểu, trên thị trường Hà Nội, sản phẩm này có giá thành khác nhau, dao động từ vài chục đến vài trăm nghìn. Người có nhu cầu có thể đến các cơ sở bán trang thiết bị y tế, hoặc mua qua mạng. Nhiều khi, người tiêu dùng mua phải sản phẩm chỉ có chữ Trung Quốc, không có bản hướng dẫn tiếng Việt, không có tem kiểm định… Thực tế, nhiều người mua sản phẩm về tự chữa bệnh nhưng hiệu quả chữa bệnh không như quảng cáo.

ThS.BS Nguyễn Hữu Khoa, Học viện Y dược học Cổ truyền Việt Nam cho biết: Không có Bút dò huyệt, đây là thiết bị tạo xung điện, kích thích vào huyệt và nó không có tác dụng như những lời quảng cáo có cánh.

Rõ ràng, còn rất nhiều câu hỏi và nghi vấn về nguồn gốc, chất lượng, tác dụng sản phẩm Bút châm cứu trôi nổi trên thị trường. Để tránh tiền mất, tật mang, người tiêu dùng nên thận trọng khi mua và sử dụng sản phẩm này.

Kiều Minh