Theo tìm hiểu của phóng viên, trên kênh mua sắm trực tuyến shopee có rất nhiều cửa hàng bán nước rửa tay khô handmade với nhiều mức giá từ 20.000 – 90.000 VNĐ. Các sản phẩm hầu hết được quảng cáo là sự kết hợp giữa cồn tinh khiết, nước cất và các loại hương liệu tạo mùi, có tác dụng diệt khuẩn, kháng khuẩn, hỗ trợ phòng tránh lây nhiễm dịch bệnh…
WHO từng khuyến cáo: Người dân tự pha chế nước rửa tay tại nhà bằng các dung dịch như cồn, oxy già, glyxerin (được sử dụng làm chất giữ ẩm, dưỡng da tay, có thể thay thế bằng gel nha đam hoặc vitamin E dạng dầu lỏng), tinh dầu để tạo mùi thơm, nước cất bằng cách đổ 415ml cồn 90 độ vào bình to, dùng xy lanh đo đúng 20ml nước oxy già sau đó đổ oxy già vào bình chứa cồn; tiếp tục thêm 7,5 ml glyxerin; đổ nước cất hoặc nước sôi còn lại vào bình; thêm khoảng 2-3ml tinh dầu để giảm bớt mùi cồn và dung dịch có mùi thơm dễ chịu. Đậy ngay nắp bình sau khi pha xong dung dịch để không bị bay hơi.
Nhiều sản phẩm nước rửa tay khô handmade được rao bán trên trang mua sắm trực tuyến
Tuy nhiên, theo PGS.TS Phạm Văn Nho (Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết: Nếu ai pha chế theo công thức này mà nguồn nguyên liệu không đảm bảo sẽ gây nguy hiểm. Chẳng hạn, nếu sử dụng cồn không đạt tiêu chuẩn dược dụng như cồn công nghiệp để pha chế có thể gây hại cho thị giác. Một số tạp chất nếu không kiểm soát được cũng có thể gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe. Do đó, khi cần thiết phải pha chế dung dịch rửa tay sát khuẩn, điều tối quan trọng là phải sử dụng nguyên liệu đạt chuẩn dược dụng. Đặc biệt, các sản phẩm này có thành phần chính là cồn y tế (loại cồn 70 độ), nước, tinh dầu, chất diệt khuẩn… Nếu nước rửa tay khô có nồng độ cồn quá thấp (dưới 60 độ) thì không có tác dụng diệt khuẩn hoặc tác dụng diệt khuẩn quá thấp. Trong khi đó, nếu nồng độ cồn quá cao (90 độ) thì sẽ làm đông, vón cục lớp protein trên bề mặt vi khuẩn, virus làm giảm tác dụng diệt khuẩn. Ngoài ra, nhiều loại nước rửa tay khô còn chứa những thành phần có hại cho sức khỏe.
Hơn nữa, việc quá làm dụng sản phẩm nước rửa tay khô có thể gây nhiều kích ứng. Cồn giúp tiêu diệt vi khuẩn nhưng đồng thời cũng làm hại da tay của người sử dụng, khiến làn da mỏng đi và khô rát, bong tróc, nhanh lão hóa. Sử dụng lâu dài sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, hầu hết các loại dung dịch rửa tay đều có các chất hóa học tạo mùi nhân tạo, có thể gây các phản ứng dị ứng, viêm da, suy hô hấp, rối loạn nội tiết và tác động tiêu cực đến hệ sinh sản.
Việc phòng tránh dịch bệnh đang là mối quan tâm hàng đầu hiện nay. Tuy vậy, để ngăn ngừa dịch một cách đúng đắn mà không ảnh hưởng tới sức khỏe, người tiêu dùng cần có một cái nhìn thông thái trước ma trận sản phẩm đang có mặt trên thị trường.
Bích Ngọc