Với dân số gần 8,5 triệu dân, thu nhập bình quân đầu người đạt 5.420 USD, Hà Nội là một thị trường lớn, giàu sức hấp dẫn. Nhu cầu tiêu dùng vào dịp cuối năm của người dân Thủ đô thường tăng đột biến. Bên cạnh nhiều loại hàng hóa cung ứng cho nhu cầu của người dân được sản xuất tại chỗ, thì một lượng hàng hóa lớn ở nhiều tỉnh, thành đổ về Hà Nội, bao gồm nhiều loại như: Nông sản, thực phẩm, hàng công nghiệp, hàng tiêu dùng… tăng nhanh.
Dựa vào tình hình đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả thời gian qua cũng như kinh nghiệm của những năm trước đó, các lực lượng chức năng dự báo nhiều khả năng hàng tồn, hàng kém chất lượng sẽ len lỏi vào thị trường trong nước, trong đó có Hà Nội vào những tháng cuối năm, nhất là khi Tết Nguyên đán đang tới gần.
Theo đánh giá của Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo (BCĐ) 389 Quốc gia, do ảnh hưởng của dịch bệnh và thực hiện giãn cách xã hội ở một số địa phương, sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng chức năng, số lượng vụ việc vi phạm hàng giả, hàng buôn lậu giảm nhưng tính phức tạp lại tăng hơn. Ví dụ, khi thuốc điều trị Covid-19 vừa “chính thức có mặt” tại Việt Nam thì có ngay hàng giả; các mặt hàng phòng chống dịch cũng được làm giả nhiều như khẩu trang, găng tay y tế… Vấn nạn hàng giả xuất hiện nhiều ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Ngoài ra, các mặt hàng buôn lậu “truyền thống” như: Thuốc lá ngoại, đường cát, mỹ phẩm, tân dược vẫn diễn ra phức tạp tại các tỉnh, thành phố: Quảng Trị, Đà Nẵng, Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, Bình Phước, An Giang, Tiền Giang, Kiên Giang..., Tình trạng hàng kém chất lượng, hàng hóa không có nguồn gốc, xuất xứ được buôn bán tràn lan trên không gian mạng tại các website, trang mạng xã hội như: Facebook, Zalo...
Trong thời gian dịch bệnh Covid-19, còn xuất hiện phương thức mới trong việc vận chuyển hàng lậu, hàng cấm là lợi dụng xe được cấp giấy nhận diện phương tiện ưu tiên theo “luồng xanh” vận chuyển hàng hóa thiết yếu, phục vụ sản xuất, xuất khẩu và lưu thông thông suốt qua chốt kiểm soát dịch Covid-19 để vận chuyển, mua bán trái phép hàng lậu, hàng cấm.
Theo thông tin từ Văn phòng thường trực BCĐ 389 Quốc gia, chỉ trong tháng 10/2021, không ít vụ việc đã được lực lượng chức năng tại các tỉnh, thành liên tục phát hiện triệt phá như: Ngày 26/10/2021, các lực lượng chức năng tỉnh Hà Giang đã phát hiện và thực hiện tiêu hủy 8.400 sản phẩm hàng hóa là thực phẩm nhập lậu là 8.400 gói chân gà do Trung Quốc sản xuất; ngày 24/10 lực lượng chức năng tỉnh Phú Yên đã kiểm tra phát hiện 2.950 lọ mỹ phẩm gồm: Sữa rửa mặt, kem tẩy tế bào chết, nước tẩy trang hoa hồng…do Việt Nam sản xuất. Ngoài ra, trên phương tiện còn có 633 sản phẩm quần, áo; 140 linh kiện phụ tùng xe ô tô các loại do Trung Quốc sản xuất không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa; ngày ngày 20/10/2021, Đoàn Kiểm tra liên ngành 389/ĐP tỉnh Đồng Nai đã tiến hành kiểm tra 1 DN và phát hiện số hàng hoá công ty đang kinh doanh chưa cung cấp được hóa đơn, chứng từ, toàn bộ hàng hóa gồm 21 mặt hàng với 1.114 đơn vị sản phẩm không có nhãn, không rõ xuất xứ, gồm: Chè dưỡng nhan, Sâm bí đao, da heo sấy, nước chấm, cơm cháy, bánh gấu, bánh bông lan, chuối sấy; hàng hoá ghi do nước ngoài sản xuất, gồm: Bột ngọt, sáp phụ khoa, Sernu Dronl White, Colagen Rice Will, Vaseline BlueSeal, kem Babody vitamin, VitaminE Alpha3, dầu gội Pentine, dầu gội Clear, kẹo ngậm C, miếng dán chân, nước sâm, kẹo ngậm….
Vì vậy, cần quyết liệt thực hiện nhiệm vụ trọng tâm quý IV/2021 đã được Phó Thủ tướng thường trực Phạm Bình Minh - Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia yêu cầu: Các lực lượng chức năng tăng cường kiểm soát tuyến biên giới, trên biển, nhất là lối mòn, lối mở nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng mang vào nội địa tiêu thụ... Tăng cường phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, nhóm các mặt hàng cấm, hàng hoá ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập khẩu có điều kiện, có thuế suất cao và các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong dịp Tết Nguyên đán như: Ma tuý, vũ khí, pháo nổ, ngoại tệ, xăng dầu, gia súc, gia cầm, thực phẩm, rượu, bia, thuốc lá, bánh kẹo, hoa quả, hàng điện tử, mỹ phẩm, thời trang cao cấp,.... Đặc biệt chú ý các mặt hàng liên quan đến phòng chống dịch Covid-19. Các tỉnh, thành chủ động thành lập các đoàn liên ngành kiểm tra, giám sát, đôn đốc các lực lượng chức năng chỉ đạo, điều phối công tác phối hợp lực lượng trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo lĩnh vực, địa bàn phụ trách.
Anh Tâm
