Theo TS Nguyễn Đăng Nghĩa – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Tư vấn Nông nghiệp Nhiệt đới, câu chuyện 11 đơn vị sai phạm trong chứng nhận hợp quy cho hàng ngàn sản phẩm của các DN phân bón chưa lắng xuống thì lại có hơn 800 sản phẩm thủy sản được kiểm định khống bị phát hiện.
Đây là sự tắc trách và quản lý theo kiểu “hành chính hóa” của ngành Nông nghiệp và là một phần đen tối trong bức tranh cấp giấy chứng nhận hợp chuẩn hợp quy cho hàng ngàn sản phẩm của hàng trăm DN trong các ngành hàng ở nước ta hiện nay.
Đồng thời, đây cũng là một câu hỏi lớn đối với quản lý nhà nước vì trên lý thuyết, việc nhà nước duy trì điều kiện kinh doanh, giấy phép với một số ngành, lĩnh vực đặc thù là để bảo vệ sức khoẻ, bảo vệ sản xuất… của người dân và DN.
Nhưng trên thực tế, khi trao quyền cho cơ quan điều hành đối với vấn đề này sẽ tạo nên kẽ hở gây xung đột lợi ích. Đó là chưa kể tới việc, khi các cơ sở được chỉ định, cấp phép đều vi phạm, khiến giấy phép, điều kiện đó vô hiệu, thì hậu quả dồn hết vào người nông dân.
Vì vậy, theo ông Nghĩa, cần phải nghiên cứu tách vai trò điều hành với việc cấp phép. Có như vậy mới mong tạo sự minh bạch, an toàn trong sản xuất kinh doanh – ông Nghĩa nhấn mạnh.
Còn theo TS Lê Đức Thịnh- Cục phó Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), tăng chế tài xử phạt đối với vấn đề cấp trái phép hợp chuẩn hợp quy là một trong những động lực giúp cuộc chiến chống thực phẩm bẩn đạt được kết quả như mong muốn.
“Đã đến lúc, những hành vi gian dối, cố tình cấp phép, sản xuất ra các thực phẩm không an toàn làm phương hại đến sức khỏe, thậm chí cả tính mạng của người tiêu dùng cần phải được pháp luật xử lý nghiêm minh” – TS Thịnh nhấn mạnh.
Tại nhiều quốc gia trên thế giới, các hành vi cấp trái phép chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy cũng như sản xuất và kinh doanh hàng giả, gây ảnh hưởng tới sức khỏe của người tiêu dùng sẽ bị xử phạt rất nặng, đối với cấp phép có thể bị phạt tù, còn đối với đơn vị DN có thể rút giấy phép, truy thu thuế.
Ngay cả sản phẩm đã đưa ra thị trường 10 năm trước nhưng nếu bị phát hiện sai phạm, doanh nghiệp vẫn bị xử phạt.
Trong khi đó, việc cấp phép hợp quy cho các sản phẩm của VN hiện khá dễ dàng trong khi chính sách không theo kịp thực tế, mức xử phạt đối với vi phạm còn quá nhẹ. Do vậy, theo nhiều chuyên gia nông nghiệp, tăng chế xử phạt, đồng thời, tách dịch vụ cấp chứng nhận hợp quy ra khỏi điều hành quản lý giống như Đề án tách dịch vụ đăng kiểm ra khỏi quản lý nhà nước mà Bộ GTVT đang nghiên cứu triển khai. Có như vậy, ngành Nông nghiệp mới sớm loại bỏ được “tiếng xấu” trong cấp chứng nhận như những vụ việc xảy ra vừa qua.
Theo quy định, các sản phẩm là thức ăn trong nuôi trồng thủy sản và các sản phẩm xử lý môi trường trong nuôi trồng thủy sản trước khi bán ra thị trường phải được Trung tâm Khảo nghiệm, kiểm nghiệm, kiểm định nuôi trồng thủy sản chấp nhận chất lượng và phải được Tổng cục thủy sản cấp phép cho lưu hành.
Tuy nhiên, trong hơn 2 năm (2013 và 2014 và đầu 2015), Trung tâm Khảo nghiệm, kiểm nghiệm, kiểm định nuôi trồng thủy sản đã hợp quy hơn 800 sản phẩm lưu hành trên thị trường bằng cách làm “khống” danh mục sản phẩm vào phụ lục rồi ghép vào 3 văn bản gốc của Tổng Cục Thủy sản (văn bản số 758/TCTS-TTKN, 1526/TCTS-VP, 1789/TCTS-VP) cấp phép cho lưu hành để bán cho DN với mức giá 5 triệu đồng/sản phẩm.
Hành động này tinh vi tới mức trong suốt 2 năm qua không bị một cơ quan chức năng nào phát hiện. Sự việc chỉ sáng tỏ khi vào giữa năm 2015, Tổng cục thủy sản tổ chức đoàn kiểm tra các đơn vị.
Nguồn: Enternews
