Thực trạng bảo vệ trẻ em trên không gian mạng
Trong kỷ nguyên số, Internet đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của trẻ em. Tại Việt Nam, có đến 90% trẻ em tiếp xúc với Internet mỗi ngày, với thời gian sử dụng trung bình từ 5 đến 7 giờ. Không gian mạng mang đến vô vàn cơ hội học hỏi, sáng tạo và kết nối xã hội cho trẻ, nhưng cũng ẩn chứa nhiều nguy cơ đe dọa sự an toàn của các em. Đó là lý do vì sao việc phát triển các sản phẩm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, đặc biệt là những sản phẩm “Make in Vietnam”, trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Nhìn nhận một cách khách quan, không gian mạng đem lại không ít cơ hội cho trẻ em, nhưng đồng thời cũng mở ra vô vàn rủi ro. Các em dễ dàng tiếp cận thông tin xấu, độc hại, và trở thành đối tượng của nạn bắt nạt trực tuyến hay các cuộc tấn công lừa đảo. Điều này tạo ra một nhu cầu bức thiết về các giải pháp bảo vệ, nhằm đảm bảo một môi trường mạng an toàn cho trẻ.
Theo ông Nguyễn Đức Tuân - Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC), mặc dù thị trường sản phẩm bảo vệ trẻ em ở Việt Nam hiện nay chưa có số liệu thống kê rõ ràng, nhưng nhu cầu của phụ huynh và giáo viên là rất lớn. Họ đều mong muốn có những công cụ giúp quản lý và bảo vệ con em mình khỏi các nguy cơ tiềm ẩn trên mạng. Chính vì vậy, đây là một thị trường đầy tiềm năng cho các doanh nghiệp trong nước.
Lợi thế và thách thức của các sản phẩm bảo vệ trẻ em Make in Vietnam
Các sản phẩm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng không chỉ đến từ các ông lớn quốc tế mà ngày càng có sự tham gia của các doanh nghiệp Việt. Những sản phẩm như SafeGate Family, Mobile Guard, hay Cyber Purify đã chứng minh rằng các doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu bảo vệ trẻ em trên không gian mạng bằng những giải pháp sáng tạo và phù hợp với thực tế địa phương.
Một trong những lợi thế lớn nhất của sản phẩm Make in Vietnam chính là khả năng hiểu rõ thói quen sử dụng Internet của người Việt. Các giải pháp bảo vệ này được thiết kế với giao diện dễ sử dụng, phù hợp với từng độ tuổi và nhu cầu cụ thể của trẻ em Việt Nam. Không những thế, các sản phẩm nội địa còn giúp tiết kiệm chi phí cho phụ huynh, khi mà giá thành của các sản phẩm trong nước thường dễ tiếp cận hơn so với các giải pháp ngoại nhập.
Tuy nhiên, để phát triển thành công trong lĩnh vực này, các doanh nghiệp Việt cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Đầu tiên là việc thiếu kinh nghiệm chuyên sâu trong việc phát triển các sản phẩm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng. Đây là lĩnh vực còn khá mới mẻ, đòi hỏi các doanh nghiệp phải không ngừng đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ. Thêm vào đó, sự cạnh tranh với các sản phẩm quốc tế cũng không phải là điều dễ dàng, bởi các công ty nước ngoài thường có ưu thế về công nghệ tiên tiến và uy tín thương hiệu.
Một thách thức lớn khác là sự thay đổi chóng mặt của không gian mạng. Các công nghệ bảo mật và giám sát cần phải được cập nhật thường xuyên để đối phó với các mối nguy hiểm mới. Do đó, doanh nghiệp Việt cần phải liên tục cải tiến và nâng cấp sản phẩm của mình để không bị tụt lại phía sau.
Chính sách hỗ trợ và định hướng phát triển sản phẩm bảo vệ trẻ em Make in Vietnam
Để thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm bảo vệ trẻ em Make in Vietnam, sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức liên quan là rất quan trọng. Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021 – 2025” của Thủ tướng Chính phủ, cùng với bộ tiêu chuẩn cơ sở (TCCS) đầu tiên về sản phẩm bảo vệ trẻ em do Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) xây dựng, đã tạo ra một nền tảng vững chắc cho các doanh nghiệp Việt. Bộ tiêu chuẩn này không chỉ giúp các doanh nghiệp định hướng phát triển sản phẩm mà còn nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh của các sản phẩm trong nước so với các sản phẩm quốc tế.
Ngoài ra, Chính phủ cần có các chính sách ưu đãi thuế và khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực bảo vệ trẻ em, đồng thời tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước tham gia vào các chương trình hợp tác quốc tế để phát triển công nghệ.
Theo các chuyên gia, để sản phẩm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng thực sự thành công, các doanh nghiệp Việt cần chú trọng vào một số hướng đi chiến lược:
Thứ nhất, ứng dụng công nghệ tiên tiến: Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning) và các công nghệ mới trong giám sát, lọc nội dung sẽ giúp sản phẩm trở nên hiệu quả hơn trong việc phát hiện và ngăn chặn các mối nguy hiểm. Những công nghệ này cần được cập nhật thường xuyên để kịp thời đối phó với sự thay đổi nhanh chóng của Internet.
Thứ hai, tạo trải nghiệm người dùng thân thiện: Sản phẩm cần dễ sử dụng, giao diện trực quan và phù hợp với độ tuổi của trẻ. Điều này không chỉ giúp trẻ em sử dụng sản phẩm một cách tự nhiên mà còn giúp phụ huynh dễ dàng quản lý và kiểm soát.
Thứ ba, hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế: Các doanh nghiệp Việt nên hợp tác với các đối tác quốc tế để tiếp cận công nghệ tiên tiến và mở rộng thị trường. Đồng thời, việc tham gia vào các sáng kiến quốc tế cũng sẽ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm và uy tín thương hiệu.
Thứ tư, đặt trẻ em làm trung tâm: Khi phát triển sản phẩm, các doanh nghiệp cần phải đặt quyền lợi và sự an toàn của trẻ em lên hàng đầu. Các sản phẩm cần phải bảo vệ quyền riêng tư của trẻ, không làm ảnh hưởng đến quyền tự do sáng tạo của các em nhưng vẫn đảm bảo sự an toàn trong suốt quá trình sử dụng Internet.
Phát triển các sản phẩm bảo vệ trẻ em trên không gian mạng là một lĩnh vực mới nhưng đầy tiềm năng. Với sự hỗ trợ từ chính phủ, các tổ chức và cộng đồng, doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để khẳng định vị thế trên thị trường nội địa và quốc tế. Các giải pháp bảo vệ trẻ em “Make in Vietnam” không chỉ giúp bảo vệ các em khỏi các nguy cơ trên không gian mạng mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của nền công nghệ thông tin quốc gia.
Theo VietQ.vn