Hè 2018 ghi nhận sự trỗi dậy của dòng sách thiếu nhi trong nước, tuy chưa thật sự lấn lướt so với sách dịch nhưng cũng đã tạo được chỗ đứng riêng đối với bạn đọc.
Tủ sách chồi non
Nếu các mảng sách khác như văn học cho tuổi trưởng thành, hồi ký, du ký, lịch sử, kỹ năng… có lúc thăng, lúc trầm thì mảng sách thiếu nhi lại luôn ổn định ở vị trí dẫn đầu, là mảng sách có số bản sách bán ra và doanh thu cao nhất thị trường sách (không tính sách giáo khoa). Tuy nhiên, trong hơn 10 năm trở lại đây, mảng sách thiếu nhi lại bị xem là sân chơi của sách dịch từ nước ngoài. Gần đây, giới xuất bản trong nước mới bắt đầu tìm cách lấy lại thị trường sách quan trọng này.
Năm 2017, Công ty Văn hóa Phương Nam bắt đầu xây dựng một dòng sách tranh dành riêng cho lứa tuổi thiếu nhi với tên gọi “Tủ sách chồi non”. Hè 2018, tủ sách này chính thức đến với bạn đọc. Đây là một tủ sách dành riêng cho lứa tuổi nhi đồng, thiếu nhi theo hình thức kết hợp giữa tài năng sáng tác của các nhà văn tên tuổi, chuyên viết cho thiếu nhi như Lý Lan với các họa sĩ trẻ thuộc thế hệ 9x có nét vẽ mới, dễ tiếp nhận với bạn đọc nhỏ tuổi như Trần Quốc Anh, Trần Quỳnh, Cọ Khoa, Trần Tiến, Nguyễn Trang…
Tủ sách chồi non có thể xem là một mô hình chung cho phong cách sáng tác dành cho thiếu nhi trong nước hiện nay khi kết hợp lời kể dí dỏm với tranh vẽ sinh động. Mỗi tác phẩm có lời văn ngắn gọn, dễ đọc, dễ hiểu, nội dung gắn liền với đời sống sinh hoạt hàng ngày ở Việt Nam. Phần tranh vẽ chiếm vị trí chủ đạo, chủ đề của sách mang đậm tính nhân văn, lời kể sinh động, gần gũi, nét vẽ chân thực, dễ thương, chủ yếu tạo cho các bé thói quen và niềm vui khi đọc sách. Tủ sách chồi non dự kiến có 12 tác phẩm và tiếp tục mở thêm nhiều tác phẩm trong thời gian tới.
Cũng nằm trong dòng tác phẩm thiếu nhi của tác giả Việt, NXB Kim Đồng giới thiệu một tác phẩm khá đặc biệt có nhan đề Lựa chọn của họa sĩ Hoàng Giang. Được thể hiện theo phong cách tiểu thuyết hình ảnh, có thể xem là lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam. Tác phẩm đem đến một nội dung rất thời sự là việc lạm dụng trẻ em hiện nay. Tác phẩm hầu như không có chữ mà thông qua các khung tranh tái hiện sự nhỏ bé, mong manh cùng những nỗi khiếp sợ, nỗi đau của một đứa trẻ. Tác phẩm mang hai tầng giá trị, cho người lớn là sự cảnh báo, cảnh tỉnh; cho trẻ em là bài học, là sự đề phòng…
Nếu muốn tìm một cuốn sách văn học thuần túy cho trẻ em thì truyện dài Miền xanh (NXB Kim Đồng) của tác giả Nguyễn Phước Thảo đưa bạn đọc nhỏ tuổi về với miền Tây sông nước với đủ những tình huống trớ trêu đầy ắp tiếng cười, những màn đối thoại thông minh, các khoảnh khắc chùng xuống lắng đọng của trái tim. Qua tác phẩm, người đọc còn bắt gặp hình ảnh những người trẻ sống mạnh mẽ, chân thật, nhận diện chính mình và chia sẻ yêu thương.
Sách kỹ năng cho trẻ em Việt
Thời gian gần đây, nhiều câu chuyện không vui đã xảy ra với trẻ em trong nước. Từ đó, nhiều bộ sách kỹ năng đã được giới thiệu, nhưng đa số là sách dịch. Nội dung các đầu sách này hay, hấp dẫn nhưng tính thiết thực lại không cao do khác biệt về thực tế xã hội, đời sống giữa Việt Nam và các nước.
Dịp hè năm nay, NXB Tổng hợp TPHCM đã giới thiệu bộ sách Kỹ năng thoát hiểm cho bé yêu gồm 7 tập do tiến sĩ tâm lý học Lê Thị Linh Trang và Ngô Thị Thanh Tiên thực hiện phần nội dung, họa sĩ Huỳnh Thị Thanh Hiền thể hiện minh họa. Bộ sách tập trung vào những vấn đề gần gũi, thiết thực nhất đối với trẻ em Việt Nam như: Thoát hiểm khi gặp người lạ; Thoát hiểm khi bị lạc, chó tấn công; Thoát hiểm khi bịt kẹt trong đám đông, trong thang máy; Thoát hiểm khi bão lụt, mưa dông; Thoát hiểm khi gặp tai nạn với nước… Với nội dung kết hợp giữa phương thức khoa học cùng việc hướng đến xử lý tâm lý cho trẻ và các hình minh họa dễ hiểu sẽ giúp bạn đọc nhỏ tuổi dễ dàng nắm bắt các kỹ năng này. Điểm đặc biệt là sách còn được xây dựng theo dạng thuận lợi cho việc bố mẹ đọc cho con nghe. Các kỹ năng dần dần sẽ được ghi nhớ và ăn sâu vào tiềm thức, trở thành những phản xạ tự nhiên, để khi gặp sự cố, không chỉ các bé mà ngay cả phụ huynh cũng có những cách xử trí đúng đắn để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
Truyện kể hàng đêm dành cho các cô bé cá tính (NXB Kim Đồng) là một tác phẩm khá lạ dành cho thiếu nhi trong dịp này. Tập hợp những câu chuyện về 100 người phụ nữ đặc biệt đã góp phần mang đến nguồn cảm hứng cho phụ nữ thế giới, đó có thể là Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhất đã góp phần thay đổi cái nhìn về phụ nữ, đến “nữ hoàng quần vợt” Serena Williams - người cho thấy phụ nữ có thể làm tốt những lĩnh vực vốn dành cho nam giới... Điều đáng nói dù mang tư tưởng khá mạnh mẽ nhưng sách lại hướng đến đối tượng bạn đọc nhỏ tuổi với những nét vẽ trẻ trung, dễ thương cùng những câu văn gần gũi. Cuốn sách là sản phẩm của một dự án mang tính toàn cầu với phần minh họa của 60 nữ họa sĩ tới từ nhiều quốc gia. Sách được dịch và phát hành ở gần 40 nước trên thế giới.
Tại Việt Nam, dịp này NXB Kim Đồng giới thiệu lại Hoàng tử bé, tác phẩm thiếu nhi kinh điển thế giới của nhà văn Pháp Antoine de Saint-Exupéry. Lần tái bản tại Việt Nam này, tác phẩm có nét vẽ minh họa mới với các bức tranh màu của họa sĩ Nguyễn Thành Vũ. Nguyên tác gốc vốn cũng có các bức minh họa của Antoine de Saint-Exupéry, được xem là cực kỳ xuất sắc, tuy nhiên các nét vẽ đó đôi lúc bị xem là hơi khó hiểu với độc giả nhí. Với các nét vẽ mới của họa sĩ trẻ trong nước, các bức minh họa được kỳ vọng sẽ thu hút bạn đọc nhí hơn nữa đối với một tác phẩm nổi tiếng như Hoàng tử bé.
Theo SGGP