Không được chủ quan dù mới chỉ là hiện tượng
Những ngày qua, thị trường xăng dầu phạm vi cả nước đều đã xuất hiện những hiện tượng khá giống nhau, đóng cửa hàng hoặc mở ít giờ, bán nhỏ giọt; tìm nhiều lý do để trì hoãn mở cửa hoặc bán với giá cao hơn, gây tâm lý bất an.
Theo Bộ trưởng, hiện tượng này đang chỉ rải rác ở một số địa phương nhưng nó sẽ trở nên phổ biến nếu chúng ta không có những chỉ đạo quyết liệt, kiên quyết để loại bỏ. Theo Bộ trưởng, trong khi chúng ta có đầy đủ công cụ, quyền lực điều hành thị trường, hiện tượng nêu trên là không thể chấp nhận được.
“Không được chủ quan dù đây mới chỉ là hiện tượng. Phải xử lý nghiêm minh, dứt điểm, đúng luật. Bởi, tình trạng này sẽ khó khăn cho điều hành cung ứng xăng dầu và tổn hại nặng nề cho chương trình phục hồi kinh tế”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Kết luận về những giải pháp bảo đảm nguồn cung cũng như kỷ luật trên thị trường xăng dầu trong nước thời gian tới với tư cách là mặt hàng chiến lược không chỉ liên quan tới thị trường mà còn liên quan đến an ninh năng lượng, an ninh quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh thực hiện các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế, tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã nêu nhiều giải pháp chỉ đạo quan trọng.
Một là, các địa phương, các cơ quan quản lý nhà nước (Cục Công Thương địa phương, Tổng cục QLTT, Vụ Thị trường trong nước- Bộ Công Thương), các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu (doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối, bán lẻ xăng dầu) tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ (đặc biệt là chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp chiều ngày 8/2/2022) và tinh thần chỉ đạo của Bộ Công Thương tại Công điện 517 ngày 28/1/2022 yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh xăng dầu trên địa bàn cam kết chấp hành nghiêm chính sách điều hành; niêm yết, bán đúng giá; công khai nguồn cung.
Đối với các doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối, Bộ trưởng yêu cầu phải lên kế hoạch nhập khẩu bảo đảm nguồn cung trong mọi tình huống. Bộ trưởng thông tin, Bộ Công Thương sẽ có cuộc họp làm việc với các doanh nghiệp nhập khẩu và thương nhân đầu mối xăng dầu.
“Dứt khoát không để thiếu xăng dầu. Đây là mệnh lệnh” - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Hai là, Cục Công Thương địa phương chủ trì, phối hợp với lực lượng Quản lý thị trường các tỉnh tiến hành tổng kiểm tra rà soát các doanh nghiệp, cơ sở bán lẻ trên địa bàn và yêu cầu cam kết chấp hành nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, của Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng. Nếu không xử lý nghiêm theo quy định. Cùng đó lên kế hoạch nhập hàng để bảo đảm không thiếu nguồn. Niêm yết giá bán, công khai nguồn cung, sản lượng dự trữ.
Ba là, Tổng cục QLTT, Cục QLTT các địa phương chu trì, phối hợp với Sở Công Thương, các cơ quan chức năng cùng cấp tiến hành kiểm tra thường xuyên, đột xuất với tần xuất dày 1-2 ngày/lần để kịp thời phát hiện xử lý sai phạm. Chú ý kiên quyết xử lý theo đúng quy định, phạt “kịch khung” theo Nghị định 95; phối hợp với cơ quan chức năng như Sở Công Thương, Vụ Thị trường trong nước, UBND các tỉnh thành phố, đề nghị lãnh đạo Bộ Công Thương rút giấy phép kinh doanh hoặc có những điều chỉnh kịp thời, hợp lý.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại cuộc họp
Bốn là, Vụ Thị trường trong nước phối hợp cùng Thanh tra Bộ tham mưu cho lãnh đạo Bộ thành lập đoàn thanh tra để tổng kiểm tra, rà soát các doanh nghiệp đầu mối có chức năng nhập khẩu xăng dầu, yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động đúng với nội dung trên giấy phép và phải góp phần tích cực bảo đảm nguồn cung xăng dầu (tính cả nguồn trong nước và nhập khẩu), đáp ứng nhu cầu nền kinh tế. trong quá trình kiểm tra. Bên cạnh thanh tra theo kế hoạch, cần có những cuộc thanh tra đột xuất trên phạm vi cả nước.
“Đề nghị Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải thành lập Đoàn thanh tra cơ động, tiến hành thanh kiểm tra các doanh nghiệp đầu mối, phân phối, các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên cả nước” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ đạo.
Đối với các cơ sở kinh doanh, kiên quyết đình chỉ, tạm đình chỉ, kiên quyết rút giấy phép nếu có từ 6 tháng trở lên kể từ thời điểm kiểm tra trong tháng 2/2022 trở đi mà không nhập khẩu xăng dầu để cung ứng cho thị trường.
Năm là, Vụ Thị trường trong nước, Cục Xuất nhập khẩu thường xuyên nắm chắc diễn biến thị trường xăng dầu thế giới, giữ mối liên hệ với cơ quan chức năng về giá (thuộc Bộ Tài chính và các Bộ ngành khác) để tham mưu cho lãnh đạo 2 Bộ và Chính phủ điều hành giá xăng dầu trong nước tiệm cận với biến động giá xăng dầu thế giới.
“Đồng thời, thường xuyên cung cấp thông tin cho báo chí để làm tốt truyền thông nhằm minh bạch hóa mọi thông tin” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ rõ.
Sáu là, Tập đầu Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) chỉ đạo tăng năng lực sản xuất, cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước năng suất cao nhất có thể; tiếp tục đàm phán các bên liên quan để sớm phục hồi hoạt động có hiệu quả của nhà máy lọc hoá dầu Nghi Sơn. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của Nghi Sơn nếu vi phạm các điều khoản cam kết và để đứt gãy chuỗi cung ứng.
Các doanh nghiệp nhà nước, cụ thể là Petrolimex hoặc doanh nghiệp có cổ phần nhà nước chi phối cần chủ động, tích cực, nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương, Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo hướng chủ động nguồn nhập khẩu từ cả trong, ngoài nước để không để đứt gãy nguồn và không bị sốc vì giá.
Đặc biệt Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu: “Các doanh nghiệp nhà nước, tư nhân có cần có kế hoạch nhập hàng tăng từ 25-30% trở lên trong hệ thống của mình. Nếu như ở địa phương nào, cơ sở kinh doanh nào phản ảnh nguồn cung không bảo đảm thì dứt khoát sẽ bị xem xét xử lý. Ngày 20/2/2022, Vụ Thị trường trong nước phải có báo cáo đầy đủ để có chỉ đạo điều hành”.
Bảy là, đề nghị các Bộ, ngành liên quan và UBND các tỉnh, thành phố phối hợp với Bộ Công Thương, ngành Công Thương cả nước tạo điều kiện thuận lợi cho các thủ tục xuất nhập khẩu vận chuyển, lưu thông, phân phối xăng dầu cũng như xử lý vi phạm về kinh doanh xăng dầu.
Đối với Bộ Tài chính, khẩn trương nghiên cứu, xem xét, rà soát và tính toán lại mức chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu cho phù hợp với thời giá hiện hành và thực tế chi phí phát sinh trong kinh doanh xăng dầu hiện nay, nhằm bảo đảm tính đúng, tính đủ, hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu và người tiêu dùng, doanh nghiệp sử dụng xăng dầu. Phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương trong việc tham mưu cho Chính phủ điều hành giá bán lẻ xăng dầu.
Tám là, đề nghị Chính phủ cho phép Bộ Công Thương, Bộ Tài chính được linh hoạt điều hành giá xăng dầu trong nước để tiệm cận giá thế giới. Trong điều kiện nguồn cung ở thời điểm nào đó gặp khó khăn thì cho phép được sử dụng Quỹ dự trữ xăng dầu quốc gia khi cần thiết. Về lâu dài, kiến nghị xem xét nâng mức dự trữ xăng dầu bằng hiện vật.
Với Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Bộ trưởng đề nghị, chỉ đạo PVN tiến hành đàm phán với các bên liên quan trong liên doanh nhà máy Lọc Hóa dầu Nghi Sơn để đảm bảo nguồn cung như đã cam kết. Trường hợp đảm bảo được thì phải chịu trách nhiệm, không làm thiệt hại cho các đối tác, không gây xáo trộn thị trường xăng dầu trong nước.
Tiếp tục chỉ đạo các cơ sở sản xuất xăng dầu khác tăng cường năng suất, công suất sản xuất tối đa, bảo đảm đủ nguồn cung xăng dầu trong mọi tình huống.
Với các cơ quan truyền thông Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị phối hợp với Bộ Công Thương làm tốt công tác tuyên truyền. “Thông qua báo chí, Bộ Công Thương sẽ có những chỉ đạo kịp thời, điều hành nguồn cung, để bình ổn thị trường trong nước”- Bộ trưởng nói.
Nguồn cung thị trường trong nước hoàn toàn bảo đảm
Báo cáo tại buổi làm việc do Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Trần Duy Đông trình bày cho biết, với nhu cầu khoảng 1,8-2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung như trên cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022. Từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường. Tuy nhiên, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy đủ 100% công suất từ 15/3/2022. Hiện, các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp nguồn cung thiếu hụt từ sản xuất trong nước (nếu Nhà máy lọc dầu Nghị Sơn không bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất như kế hoạch).
Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước Trần Duy Đông báo cáo tại cuộc họp
Cũng theo ông Trần Duy Đông, hiện Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) đã có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến lượng xăng dầu về cảng Việt Nam ngày 20/2/2022 là 26.000m3 xăng và 42.000m3 dầu; Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng đã ký kết các hợp đồng nhập khẩu để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường theo đúng kế hoạch đã đăng ký. Lượng bán xăng dầu ra thị trường của Petrolimex trong tháng vừa qua đã tăng khoảng 30% so với các tháng thông thường. Ngoài ra, các thương nhân đầu mối xăng dầu khác cũng đang tích cực triển khai việc ký kết, nhập khẩu xăng dầu.
Để bảo đảm việc cung ứng xăng dầu cho thị trường được duy trì liên tục, Bộ Công Thương đã có công văn chỉ đạo các doanh nghiệp và Sở Công Thương các địa phương. Bộ cũng đã có Công điện số 517/CĐ-BCT ngày 28/1/2022 về việc tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh xăng dầu chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường các địa phương và các đơn vị liên quan triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn các hành vi vi phạm bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương tại Công điện số 517/CĐ-BCT về việc tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh xăng dầu và sự chỉ đạo quyết liệt của UBND các tỉnh, thành phố liên quan đến lĩnh vực này, trong những ngày trước và sau dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, lực lượng QLTT cả nước đã thực hiện triệt để các nhiệm vụ được giao tại Công điện, tiến hành công tác quản lý địa bàn, biện pháp nghiệp vụ và phối hợp với các lực lượng chức năng trong Ban Chỉ đạo 389 các tỉnh, thành phố (Công an, Sở Công Thương) giám sát các loại hình kinh doanh xăng dầu theo từng địa phương, trong đó cụ thể có các phương án, kế hoạch để kiểm tra đột xuất ngay các đơn vị kinh doanh có dấu hiệu, hành vi găm hàng, tạo khan hiếm nguồn cung xăng dầu trong những ngày Tết.
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định, nguồn cung trong nước đến nay vẫn bảo đảm bảo. Trong nước, hiện tại có 3 nhà máy là Nghi Sơn, Dung Quất, Bình Sơn đang đáp ứng 75% nhu cầu thị trường, cần nhập khẩu 25%. Theo Thứ trưởng, các doanh nghiệp cần có thời gian để nhập khẩu 25% này nên thị trường có chút “trục trặc”.
Trước mắt có hai vấn đề cần lưu ý. Thứ nhất, các doanh nghiệp đầu mối cần bảo đảm đủ nguồn cung trong mọi tình huống. Nếu cần thiết phải có thông báo để các nhỏ có kế hoạch nhập khẩu bảo đảm đủ nhu cầu. Thứ hai, cương quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Thứ trưởng đánh giá, một số địa phương rất chủ động trong các hành vi vi phạm trong kinh doanh xăng dầu.
Nguồn cung cho thị trường xăng dầu trong nước hoàn toàn được bảo đảm
Tại cuộc họp, lãnh đạo UBND TP.Hồ Chí Minh, Long An, Đắk Lắk, Thanh Hoá cùng lãnh đạo Tập đoàn PVN, Petrolimex, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam đều khẳng định, nguồn cung xăng dầu tại các thị trường địa phương trong nước hoàn toàn bảo đảm. Lãnh đạo các địa phương và doanh nghiệp bày tỏ sự ủng hộ các biện pháp của Bộ Công Thương trong bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho thị trường trong nước cũng như các giải pháp siết chặt công tác quản lý, bảo đảm kỷ luật, sự lành mạnh cho thị trường xăng dầu trong nước.
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã trực tiếp đối thoại với lãnh đạo các địa phương và doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, làm rõ hơn trách nhiệm của địa phương cũng như của doanh nghiệp thời gian qua để từ đó có các giải pháp tốt hơn, hiệu quả hơn trong việc quản lý và vận hành thị trường xăng dầu để vừa bảo đảm tuân thủ các tín hiệu của thị trường, vừa bảo đảm vai trò điều hành của nhà nước.
Theo báo Công Thương