Trong kỷ nguyên số, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), thực tế ảo (VR/AR) và các công nghệ mới không còn là khái niệm xa lạ. Những gì từng là tưởng tượng – như một chuyến đi được cá nhân hóa hoàn toàn bởi AI, hành trình không cần chạm, hay hướng dẫn viên là chatbot thông minh – nay đang dần trở thành thực tế. Hành trình tương lai của ngành du lịch đã thật sự bắt đầu.
AI – “trợ lý du lịch” thế hệ mới
Chưa bao giờ việc lập kế hoạch du lịch lại dễ dàng như hiện nay. Với sự hỗ trợ của AI, du khách chỉ cần nhập vài dòng yêu cầu: “Tôi muốn đi Đà Lạt 3 ngày, thích thiên nhiên và ăn chay”, ngay lập tức một lịch trình chi tiết có thể được tạo ra – từ nơi ở, món ăn, đến trải nghiệm gợi ý.
Các nền tảng như ChatGPT, Google Bard hay các app nội địa như iTourism, Traveloka AI Planner đang giúp người dùng rút ngắn thời gian tìm hiểu và ra quyết định. Trí tuệ nhân tạo không chỉ tìm kiếm thông tin, mà còn phân tích hành vi, sở thích, ngân sách… để đề xuất các lựa chọn phù hợp và tiết kiệm chi phí tối ưu.
Không chỉ vậy, nhiều khách sạn đã tích hợp AI concierge – trợ lý ảo tại khách sạn, giúp trả lời mọi câu hỏi 24/7, từ cách gọi taxi đến địa điểm ăn ngon gần nhất. Điều này không chỉ nâng cao trải nghiệm cá nhân mà còn giảm tải cho nhân viên và tối ưu vận hành.
Một trong những bước tiến vượt bậc là ứng dụng thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) trong du lịch. Du khách có thể “tham quan thử” các địa điểm trước khi đặt chân tới – từ việc ngắm hoàng hôn ở Santorini, bước vào một bảo tàng tại Paris, đến việc khám phá nội thất của một resort.
Tại Việt Nam, một số bảo tàng như Bảo tàng Lịch sử TP HCM hay khu di tích Cố đô Huế đã bắt đầu ứng dụng công nghệ AR để khách tham quan có thể xem các công trình cổ “hồi sinh” qua màn hình điện thoại.
Metaverse tourism – du lịch trong không gian ảo – cũng đang manh nha hình thành. Các công ty du lịch Hàn Quốc, Nhật Bản, UAE đang xây dựng những “điểm đến ảo” nơi người dùng có thể mua vé, tham gia lễ hội, và giao lưu như thật qua avatar. Đây là cơ hội lớn cho người không có điều kiện đi xa, người khuyết tật hoặc trong bối cảnh dịch bệnh.
Hệ sinh thái du lịch thông minh
Du lịch công nghệ không chỉ dừng ở lập kế hoạch hay trải nghiệm, mà đang phát triển thành một hệ sinh thái thông minh và liền mạch. Tại nhiều sân bay lớn như Changi (Singapore), Incheon (Hàn Quốc), hành khách gần như không phải chạm tay vào bất kỳ giấy tờ nào: check-in bằng nhận diện khuôn mặt, hành lý tự động, hướng dẫn ảo, thanh toán bằng ví điện tử.
Ở Việt Nam, các điểm đến như Đà Nẵng, TP HCM, Hạ Long đang từng bước trở thành “smart destination” – áp dụng cảm biến, bản đồ số, Wi-Fi công cộng, ứng dụng quản lý dòng khách. Đây là nền tảng để nâng cao chất lượng dịch vụ và kiểm soát an ninh – an toàn tốt hơn, đặc biệt trong mùa cao điểm.
Các công ty du lịch cũng chuyển đổi số mạnh mẽ. Những cái tên như Vietravel, Saigontourist, Luxstay, Klook… đã phát triển app, chatbot và nền tảng phân tích dữ liệu để hiểu khách hàng hơn – từ đó cá nhân hóa từng ưu đãi, tour tuyến, gợi ý hành trình theo mùa.
Câu hỏi cho tương lai: Du lịch công nghệ có làm mất đi “chất con người”?
Dù mang lại nhiều lợi ích, cuộc đua công nghệ trong du lịch cũng đặt ra câu hỏi lớn: Liệu sự cá nhân hóa bằng máy móc có làm mất đi tính bất ngờ, kết nối và cảm xúc vốn là bản chất của trải nghiệm du lịch?
Theo Trưởng ban Kinh tế tư nhân AI (trực thuộc HANOISME) Nguyễn Văn Tuyền, AI dù đã rất tối ưu và hữu ích những không thể thay thế cảm xúc, trải nghiệm thực tế của con người. Một hành trình do AI thiết kế có thể quá hoàn hảo – nhưng thiếu những tình cờ thú vị mà ta bắt gặp khi trò chuyện với người dân địa phương, hay lạc bước vào một quán ăn ngon không có trên bản đồ. Trợ lý ảo có thể tư vấn chính xác, nhưng không thay thế được nụ cười của hướng dẫn viên bằng xương bằng thịt.
"Tương lai của du lịch có lẽ nằm ở sự kết hợp hài hòa giữa công nghệ và cảm xúc con người – nơi AI là công cụ để hỗ trợ, chứ không thay thế." - ông Tuyền khẳng định.
Do đó, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần nắm bắt và làm chủ công nghệ, vận dụng vào hoạt động vận hành doanh nghiệp ngay từ bây giờ.
Cần bắt đầu số hoá dữ liệu hiện có (điểm đến, dịch vụ, sự kiện) và tạo nền tảng dữ liệu mở để doanh nghiệp tham gia; hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và AI cơ bản; xây dựng quy chuẩn, pháp lý, đạo đức về AI.
Các doanh nghiệp du lịch cần đầu tư nâng cấp hệ thống quản lý khách sạn, hệ thống đặt phòng trực tuyến; phần mềm quản lý quan hệ khách hàng…; đào tạo nhân viên sử dụng các công nghệ mới và thu thập dữ liệu khách hàng hiệu quả; tối ưu hoá vận hành, kinh doanh bằng AI; áp dụng AI để tăng trải nghiệm, dự báo kinh doanh, quản lý nhân sự, dự báo nhu cầu, bảo trì và quản lý năng lượng hiệu quả.
Song song với đó, ông Tuyền kiến nghị thêm, doanh nghiệp cần trang bị kỹ năng cho người lao động. Chủ doanh nghiệp không nên dọa người lao động, nên có chiến lược để người lao động thấy yên tâm, chúng ta mang một nguồn lực đến hỗ trợ chứ không phải thay thế. Doanh nghiệp cần có kế hoạch cụ thể, rõ ràng xem dùng AI đến đâu, bộ phận nào, mạnh dạn ứng dụng AI.
Theo diendandoanhnghiep.vn
