Sức hút của môi trường huấn luyện thực chiến

Trong bối cảnh chuyển đổi số phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, an ninh mạng trở thành vấn đề nóng bỏng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, việc thiếu hụt nhân lực chất lượng cao đang là bài toán lớn đối với nhiều tổ chức và doanh nghiệp. Sự ra đời của Thao trường an ninh mạng Vietnam Cyber Range (VCR) là bước tiến quan trọng trong nỗ lực nâng cao chất lượng đào tạo và giải quyết bài toán thiếu hụt nhân lực này.

Theo Báo cáo Chỉ số Sẵn sàng An ninh mạng 2024 của Cisco - tập đoàn đa quốc gia của Mỹ về công nghệ truyền thông kỹ thuật, chỉ 6% tổ chức tại Việt Nam đạt mức "Trưởng thành" - nhóm "sẵn sàng để giải quyết các loại rủi ro về an ninh mạng hiện hữu".

Cisco chia mức độ sẵn sàng làm 4 giai đoạn: Mới bắt đầu, Đang hình thành, Tiến bộ và Trưởng thành. Ngoài ra, 49% số tổ chức và doanh nghiệp Việt Nam được xếp vào nhóm "Đang hình thành", tức đã triển khai một số giải pháp an ninh mạng nhưng đạt hiệu quả dưới mức trung bình. Chỉ số này được tính toán dựa trên một cuộc khảo sát double-blind (thực hiện bởi một bên thứ ba) với 8.136 lãnh đạo an ninh từ ngạch tư nhân thuộc 30 quốc gia. Nguyên nhân chính là sự thiếu hụt đội ngũ nhân lực có chuyên môn sâu, khả năng thực chiến và kinh nghiệm xử lý sự cố. 

"Con người là nhân tố quan trọng nhất trong lĩnh vực an ninh mạng", ông Ngô Anh Tuấn - Chủ tịch kiêm CEO Công ty Cổ phần An ninh mạng SafeGate cho biết.

Theo Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA), khoảng 50% cơ quan, tổ chức chưa có lực lượng và quy trình sẵn sàng để ứng phó với các sự cố an ninh mạng.

Giải pháp Make in Vietnam

Thiếu hụt nhân sự trong lĩnh vực an ninh mạng là vấn đề chung của nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, thiếu nhân lực an toàn thông tin cũng đang là thách thức lớn của nhiều cơ quan, tổ chức.

Việt Nam đã có các chính sách về đào tạo nguồn nhân lực cho an toàn thông tin và nguồn lực đã được bổ sung đáng kể trong vài năm qua. Nhưng nhu cầu tuyển dụng nhân lực an ninh mạng tại Việt Nam còn rất lớn và ngày càng yêu cầu cao về chất lượng. Thực tế này diễn ra trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ và các cuộc tấn công mạng vào các hệ thống công nghệ thông tin diễn ra ngày càng phức tạp, tinh vi.

Nguồn nhân lực an ninh mạng còn rất thiếu so với nhu cầu, trong khi vẫn có khoảng cách nhất định giữa đào tạo so với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp. Thực tế cho thấy, khi tuyển dụng nhân sự an toàn thông tin mới tốt nghiệp, hầu hết các doanh nghiệp hiện nay đều phải đào tạo lại. Tức là đưa nhân sự đi triển khai và tiếp cận với các tình huống thực tế để có các kiến thức thực chiến. Quá trình này thường kéo dài và tốn kém nhiều nguồn lực của doanh nghiệp.

Trước tình hình đó, từ năm 2022, Tập đoàn Bkav đã phát triển VCR, là một hệ thống tiên tiến phục vụ huấn luyện, diễn tập thực chiến, nâng cao kỹ năng an ninh mạng. Đây là giải pháp "Make in Vietnam" do các kỹ sư Bkav làm chủ hoàn toàn công nghệ.

Hệ thống này mô phỏng các môi trường công nghệ thông tin đa dạng như chính phủ điện tử, đô thị thông minh, hay các lĩnh vực chuyên ngành như tài chính, y tế, giao thông vận tải. VCR cung cấp các kịch bản huấn luyện và diễn tập thực chiến dựa trên tình huống thực tế, giúp nâng cao năng lực ứng phó với các cuộc tấn công mạng tinh vi.

Theo đó VCR có đặc điểm nổi bật như:

Bộ tạo kịch bản tấn công tự động: Hệ thống VCR có khả năng tạo ra các kịch bản tấn công tự động, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để mô phỏng các cuộc tấn công mạng phức tạp. Những kịch bản này liên tục được cập nhật để phản ánh các hình thức tấn công mới nhất.

Bộ tạo lưu lượng mạng và kiểm định: Hệ thống tạo lưu lượng giả lập các cuộc tấn công mạng như DDoS, giúp đánh giá khả năng chịu tải của hệ thống. Công cụ này cho phép kiểm tra hiệu quả hoạt động của các thiết bị bảo mật và khả năng phản ứng của đội ngũ kỹ thuật.

Quản lý bài huấn luyện và đánh giá năng lực: VCR cung cấp nền tảng quản lý các bài huấn luyện, giúp phân nhóm, đánh giá năng lực học viên, và giám sát hiệu quả quá trình học tập. Người quản trị có thể giám sát toàn bộ quá trình thao tác và nhận báo cáo chi tiết.

Thư viện kịch bản đa dạng và tùy biến: Thư viện kịch bản huấn luyện của VCR bao gồm các tình huống thực chiến được cập nhật liên tục từ các lĩnh vực trọng yếu như ngân hàng, y tế, điện lực. Các kịch bản này có thể tùy chỉnh theo yêu cầu của từng tổ chức, đáp ứng mọi nhu cầu huấn luyện từ quy mô nhỏ đến cấp quốc gia.

VCR không chỉ giúp rút ngắn thời gian đào tạo nhân lực mà còn nâng cao chất lượng kỹ năng thực chiến. Học viên có cơ hội tiếp cận các hệ thống mô phỏng sát với thực tế, từ đó làm quen với các tình huống và công cụ mới mà trong điều kiện bình thường khó tiếp cận.

Hệ thống này cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đào tạo lại nhân sự mới tốt nghiệp. Với môi trường thực chiến, học viên có thể nhanh chóng làm chủ công nghệ và nâng cao khả năng ứng phó với các mối đe dọa an ninh mạng ngày càng tinh vi.

Trong thời đại số hóa, các cuộc tấn công mạng không chỉ ảnh hưởng đến các tổ chức, doanh nghiệp mà còn đe dọa đến an ninh quốc gia. Việc đầu tư vào các hệ thống huấn luyện thực chiến như VCR là bước đi chiến lược, góp phần xây dựng một lực lượng an ninh mạng thiện chiến.

Để tận dụng tối đa tiềm năng của VCR, các cơ quan và doanh nghiệp cần tăng cường hợp tác, chia sẻ tri thức và kinh nghiệm. Bên cạnh đó, chính phủ cần thúc đẩy các chính sách hỗ trợ và khuyến khích phát triển các giải pháp an ninh mạng Make in Vietnam, tạo đà phát triển bền vững trong lĩnh vực an toàn thông tin.

Theo VietQ.vn