Theo thông tin từ Bộ Công Thương, lượng dưa hấu nhập khẩu của Trung Quốc từ năm 2014 đến đầu năm 2018 bình quân đạt khoảng trên 200 ngàn tấn/năm với kim ngạch đạt khoảng 30 triệu USD/năm, song có xu hướng giảm. Năm 2017, Trung Quốc nhập khẩu 188,32 nghìn tấn dưa hấu, đạt 31,86 triệu USD, giảm 7,78% về lượng và 2,81% về kim ngạch. Hiện nay, ngoài Việt Nam, Trung Quốc còn nhập khẩu dưa hấu từ Ma-lai-xi-a và Mi-an-ma.

Về tiêu chuẩn chất lượng, theo thông lệ quốc tế và tương tự như các thị trường nhập khẩu khác, Trung Quốc cũng có những quy định chi tiết về tiêu chuẩn chất lượng, kiểm nghiệm kiểm dịch đối với hàng hóa nhập khẩu nói chung, nông sản và trái cây nói riêng (trong đó có dưa hấu); các lô hàng nông sản, trái cây khi nhập khẩu vào Trung Quốc cũng cần có chứng thư kiểm nghiệm, kiểm dịch do cơ quan quản lý nước xuất khẩu cấp theo mẫu và theo thỏa thuận với phía Trung Quốc.

Ngoài ra, theo thông tin từ Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Nam Ninh (Quảng Tây, Trung Quốc), nhằm đảm bảo vệ sinh, an toàn dịch bệnh, Hải quan Quảng Tây (địa phương Trung Quốc giáp các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng và Hà Giang của Việt Nam) gần đây đã chính thức yêu cầu các doanh nghiệp nhập khẩu trái cây trên địa bàn thay đổi vật liệu đệm, lót dưa hấu trong quá trình vận chuyển bằng các chất liệu không gây hại, không có sinh vật truyền nhiễm (như xốp lưới) từ tháng 5 năm 2019.

Về quy định truy xuất nguồn gốc, kể từ tháng 5 năm 2018, Trung Quốc đã tăng cường công tác quản lý, truy xuất nguồn gốc đối với trái cây nhập khẩu nói chung và dưa hấu nói riêng thông qua các quy định yêu cầu doanh nghiệp nhập khẩu của Trung Quốc tiến hành đăng ký mẫu tem nhãn truy xuất nguồn gốc tại cơ quan Hải quan Trung Quốc và dán tem nhãn này trên các sản phẩm/bao bì trái cây nhập khẩu. Thông tin trên tem nhãn bao gồm thông tin về vườn trồng, cơ sở đóng gói… Danh sách vườn trồng, doanh nghiệp đóng gói phải được cơ quan quản lý nước xuất khẩu thông báo chính thức cho phía Trung Quốc. Đây không phải là quy định mới mà là các quy định đã có từ trước, phù hợp với thông lệ quốc tế, trước đây thực hiện chưa nghiêm. Nhưng nay, trước nhu cầu của người tiêu dùng, các cơ quan chức năng của Trung Quốc đã lưu ý và thực hiện nghiêm túc hơn.

Đối với Việt Nam, trên cơ sở thông báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã đăng tải “Danh sách các vườn trồng 08 loại trái cây” (gồm Chôm chôm, Thanh long, Vải, Nhãn, Xoài, Dưa hấu, Chuối và Dứa) và “Danh sách các cơ sở đóng gói của Việt Nam” được phép xuất khẩu chính thức vào Trung Quốc trên hệ thống thông tin của cơ quan này.

Các quy định tương tự như của Trung Quốc cũng đã và đang được nhiều nước, trong đó có Việt Nam áp dụng. Tuy nhiên, nhiều thương nhân xuất khẩu nông sản, trái cây Việt Nam (bao gồm cả bạn hàng của họ là các doanh nghiệp nhập khẩu Trung Quốc) chưa có sự quan tâm đầy đủ để thực hiện.

Để giảm thiểu rủi ro và bảo đảm xuất khẩu bền vững sang thị trường Trung Quốc, Bộ Công Thương khuyến nghị các thương nhân sản xuất, xuất khẩu nông sản, trái cây nói chung, dưa hấu nói riêng, chủ động phối hợp với các nhà nhập khẩu Trung Quốc nghiên cứu và tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn chất lượng, kiểm nghiệm, kiểm dịch, bao bì đóng gói, truy xuất nguồn gốc của thị trường Trung Quốc. Trong trường hợp vườn trồng trái cây và doanh nghiệp đóng gói chưa nằm trong Danh sách đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc đăng tải, doanh nghiệp cần chủ động liên hệ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để được hướng dẫn cụ thể.

Nguồn VietQ