Thực tiễn đang đặt ra cho hệ thống truyền tải điện Việt Nam những thách thức chưa từng có. Theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, khối lượng đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải trong giai đoạn tới được dự báo sẽ tăng gấp hai đến ba lần so với giai đoạn trước. Đây là một nhiệm vụ khổng lồ, đòi hỏi nguồn lực tài chính tương xứng. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Tuấn Tùng, Chủ tịch HĐTV EVNNPT đã thẳng thắn chia sẻ về áp lực, nhưng cũng là sứ mệnh to lớn mà Tổng công ty đang gánh vác. Ông nhấn mạnh rằng, việc đầu tư không chỉ dàn trải mà còn tập trung vào nhiều dự án siêu trọng điểm, có quy mô lớn và độ kỹ thuật phức tạp cao như dự án đường dây 500kV kết nối lưới điện liên kết giữa Việt Nam và Lào, hay dự án chiến lược kết nối lưới điện từ miền Trung ra miền Bắc với chiều dài lên tới 400km. Những công trình này không đơn thuần là các dự án hạ tầng, mà còn là mạch máu năng lượng, quyết định sự cân đối cung - cầu điện trên cả nước, đặc biệt trong bối cảnh các nguồn năng lượng tái tạo đang phát triển mạnh mẽ và cần được giải tỏa công suất một cách hiệu quả.

Bài toán đặt ra là làm thế nào để có đủ nguồn vốn thực hiện sứ mệnh lịch sử này? Rõ ràng, chỉ trông chờ vào nguồn đối ứng và các kênh tín dụng trong nước là không đủ. Yêu cầu cấp thiết lúc này là phải chủ động, tích cực đa dạng hóa các nguồn vốn vay, tìm kiếm sự hỗ trợ từ các định chế tài chính quốc tế uy tín. Trong bối cảnh đó, vai trò của WB càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Sự hợp tác với WB không chỉ mang lại nguồn vốn vay ưu đãi, mà còn đi kèm với những kinh nghiệm quản trị dự án tiên tiến, hỗ trợ kỹ thuật chuyên sâu và nâng cao năng lực quản lý, vận hành theo chuẩn mực quốc tế. Đây chính là “giá trị gia tăng” mà EVNNPT luôn tìm kiếm trong mối quan hệ hợp tác lâu dài với WB.

EVNNPT sẽ tiếp tục đầu tư nhiều dự án trọng điểm trong thời gian tới

Trọng tâm của cuộc thảo luận lần này xoay quanh việc thu xếp vốn cho dự án “Tăng cường hệ thống tích hợp năng lượng tái tạo” (REACH), một dự án mang nhiều kỳ vọng nhưng cũng đã gặp không ít trắc trở. Bà Claudia Suarez, Giám đốc phụ trách Ban Năng lượng của WB đã có chia sẻ thẳng thắn và đầy tinh thần xây dựng. Bà cho biết, Ban lãnh đạo Ngân hàng luôn đặc biệt quan tâm và ủng hộ dự án REACH, bởi nó hoàn toàn phù hợp với chiến lược toàn cầu của WB về hỗ trợ các quốc gia chuyển dịch năng lượng sạch. Tuy nhiên, những vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách về quản lý và sử dụng vốn ODA tại Việt Nam trong thời gian qua đã khiến dự án bị trì hoãn. Đây là thực tế khách quan mà cả hai bên đều phải nhìn nhận. Nhưng điều đáng mừng là, với nỗ lực không mệt mỏi từ cả phía WB và Chính phủ cùng các bộ, ngành của Việt Nam, những nút thắt này về cơ bản được tháo gỡ, hành lang pháp lý mới đã được ban hành. “Đây chính là thời điểm vàng để chúng ta tái khởi động và đẩy nhanh tiến độ, đưa dự án về đích”, bà Claudia Suarez bày tỏ sự lạc quan.

Đồng quan điểm, bà Sudeshna Banerjee, Giám đốc Cơ sở hạ tầng Khu vực Đông Nam Á và Châu Á Thái Bình Dương của WB đã đưa ra một thông điệp mạnh mẽ và cam kết rõ ràng. Bà nhấn mạnh, sự chậm trễ của dự án trong vài năm qua là điều đáng tiếc và giờ là lúc phải hành động quyết liệt để Hiệp định vay vốn được ký kết muộn nhất vào quý I/2027. Mốc thời gian này không chỉ là mục tiêu, mà còn là yêu cầu cấp bách để không bỏ lỡ cơ hội từ nguồn vốn tài trợ của Canada trong khuôn khổ khoản vay. Lời cam kết của bà Sudeshna Banerjee về việc WB sẽ tích cực đồng hành, hỗ trợ tối đa để khoản vay thành hiện thực đã tiếp thêm niềm tin và động lực to lớn cho EVNNPT. Quan trọng hơn, bà khẳng định rằng, thành công của dự án REACH sẽ là tiền đề vững chắc, trở thành “viên gạch nền” để WB mở rộng các chương trình hỗ trợ cho EVNNPT trong tương lai.

Đáp lại thiện chí và sự ủng hộ mạnh mẽ từ phía WB, Chủ tịch HĐTV EVNNPT Nguyễn Tuấn Tùng đã ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực không ngừng của WB trong việc đồng hành cùng ngành Điện Việt Nam. Ông khẳng định, EVNNPT nhận thức rõ trách nhiệm của mình và sẽ không để lỡ thời cơ quý báu này. Ngay sau cuộc họp, Tổng công ty sẽ chỉ đạo các ban chuyên môn tập trung tối đa nguồn lực, khẩn trương hoàn thiện các thủ tục cần thiết, sớm trình Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để bảo đảm Hiệp định vay vốn dự án REACH được ký kết đúng tiến độ.

Cuộc làm việc giữa EVNNPT và WB kết thúc trong không khí tin cậy, hiểu biết lẫn nhau và cùng chung một tầm nhìn. Vượt ra khỏi khuôn khổ của buổi họp bàn về vốn vay cho dự án, sự kiện đã khẳng định một mối quan hệ đối tác chiến lược, cùng phát triển, nơi sự hỗ trợ quốc tế được kết hợp hài hòa với nỗ lực tự thân của một doanh nghiệp nhà nước trụ cột. Thành công của REACH trong tương lai, cũng như các dự án hợp tác sau này chắc chắn sẽ là minh chứng sống động cho hiệu quả của việc huy động nguồn lực quốc tế, góp phần xây dựng hệ thống truyền tải điện quốc gia vững mạnh, hiện đại, tin cậy, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp CNH-HĐH và hội nhập quốc tế của Việt Nam.

Lê Tuấn