Giải báo chí quốc gia hằng năm là sự kiện lớn, thu hút sự quan tâm đặc biệt của báo giới cả nước, là giải thưởng cao quý nhất dành tặng cho các tác phẩm báo chí xuất sắc, tôn vinh các tác giả, nhóm tác giả có tác phẩm xuất sắc nhất dành tặng cho các tác phẩm báo chí xuất sắc, tôn vinh các tác giả, nhóm tác giả có tác phẩm xuất sắc nhất hằng năm, theo Quyết định số 369/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Giải báo chí quốc gia và Quyết định số 1694/QĐ – TTg ngày 22/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án Nâng cao chất lượng Giải báo chí quốc gia. Qua 15 năm tổ chức, đến nay, giải ngày càng nhận được sự tham gia chủ động, tích cực, hào hứng của các cấp Hội, các cơ quan báo chí và hội viên nhà báo, cộng tác viên trong cả nước.
Năm nay, Hội đồng chung khảo giải năm nay đã chấm được 150 tác phẩm thuộc 11 loại giải báo chí, được lựa chọn từ 1.823 tác phẩm đủ điều kiện dự giải theo quy định.
Báo chí năm 2020 tiếp tục tham gia rất tích cực và hiệu quả vào công tác đấu tranh, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nhất là sai phạm trong công tác quản lý đất đai; xử lí cán bộ sai phạm trong công tác cán bộ, bất cập trong giáo dục; nạn xã hội đen, tội phạm hoành hành, các loại tội phạm mới, nạn xâm hại trẻ em, vấn đề phòng chống thông tin xấu, độc hại trên mạng xã hội, vệ sinh an toàn thực phẩm, cơ chế quản lý kinh tế; khuyến khích thúc đẩy kinh tế số, kinh tế tư nhân, kinh tế xanh, sản xuất nông nghiệp sạch; xây dựng đô thị thông minh, cách mạng công nghiệp 4.0 và sự tác động tới cuộc sống. Nhiều tác phẩm tiếp tục khai thác những đề tài truyền thống như lịch sử các mạng, văn hoá, an ninh, quốc phòng, gương người tốt việc tốt, điển hình tiên tiến trong cuộc sống,... Nhiều tác phẩm có tính phát hiện, phản biện sâu sắc, có hiệu quả xã hội tích cực, có sức ảnh hưởng.
Các tác phẩm tham dự giải phản ảnh kịp thời, đậm nét các sự kiện chính trị lớn của đất nước trong năm 2020 như: tiếp tục thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII; thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt năm 2020 kỉ niệm 90 năm thành lập Đảng, 75 năm ngày thành lập nước và nhiều sự kiện, chủ đề lớn khác trong năm 2020. Nhiều tác phẩm được đầu tư công phu, tiếp tục đi sâu phản ánh các lĩnh vực xây dựng Đảng, xây dựng và củng cố hệ thống chính trị, xây dựng nông thôn mới và cơ cấu lại ngành nông nghiệp, công cuộc giảm nghèo bền vững, an ninh năng lượng, kinh tế xanh,...
Các tác phẩm dự giải có đề tài phong phú, phản ánh trung thực, kip thời, toàn diện các sự kiện thời sự, vấn đề thời sự của đất nước, của địa phương năm 2020, ở tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh quốc phòng, đối ngoại... Đặc biệt, nhiều vấn đề thời sự không lường trước được, nóng bỏng đời sống chính trị, như đại dịch Covid-19, lũ lụt thiên tai ở các tỉnh miền Trung, được đề cập sâu sắc, kịp thời, toàn diện, tác động xã hội lớn. Đặc biệt, báo chí tham gia trực tiếp công cuộc phòng chống đại dịch Covid-19, phản ánh nỗ lực của Đảng, Nhà nước và nhân dân trong việc thực hiện mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch có hiệu quả, vừa phát triển kinh tế.
Đánh giá chung của Hội đồng giải cho rằng, các tác phẩm dự giải năm nay có chất lượng khá đồng đều, giảm dần sự cách biệt lớn về chất lượng giữa các tác phẩm của cơ quan báo chí trung ương và địa phương. Nhiều bài có tính phát hiện tốt, phản ánh những vấn đề nóng bỏng, được dư luận quan tâm. Nhiều tác phẩm của cơ quan báo chí địa phương trong nhóm thể loại phóng sự, phóng sự điều tra, ký báo chí, ghi chép (báo in, báo điện tử) và tin, phóng sự, ký sự; phim tài liệu (báo hình), được Hội đồng đánh giá cao. Bài điều tra, bài về môi trường có nhiều hình ảnh sống động, hấp dẫn. Nhiều tác phẩm truyền hình là bức tranh bao quát về mọi mặt của đất nước năm 2020, phong phú nội dung, đề tài, chất liệu sinh động, hình ảnh ấn tượng... Đặc biệt, đề tài, kĩ thuật biên tập, quay phim đều tốt hơn so với năm ngoái. Tác phẩm “Việt Nam – Thời đại Hồ Chí Minh”, “Biên niên sử truyền hình” của báo Nhân dân là một tác phẩm đặc biệt về nội dung và hình thức thể hiện, có số liệu chưa từng công bố, Hội đồng chung khảo đề nghị trao giải đặc biệt.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, vẫn còn những hạn chế, cần được khắc phục, các tác phẩm báo in chưa có nhiều sáng tạo, đột phá. Nhóm bình luận, các tạp chí, nhất là tạp chí khối Đảng tham gia tương đối ít, không có xã luận. Thể loại ký báo chí còn ít, thiếu vắng phóng sự viết về văn hoá. Ảnh báo chí chưa nhiều, chưa phản ánh đúng đời sống ảnh báo chí,...
Do điều kiện vì dịch bệnh Covid-19, năm nay, Lễ tổng kết và trao giải báo chí quốc gia lần thứ XV – năm 2020 không trao vào ngày 21/6 như hàng năm và sẽ được tổ chức trọng thể vào dịp Đại hội lần thứ XI Hội Nhà báo Việt Nam tại Hà Nội, được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 Đài Truyền hình Việt Nam, VOV1 Đài Tiếng nói Việt Nam.
Theo Congthuong
