Tất cả đã đem lại cho Hải Phòng một diện mạo mới mẻ, như một minh chứng sinh động cho chủ trương “phục hồi kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng” của thành phố đã bắt kịp mạch phát triển của khu vực và cả nước, tạo động lực hiện thực hóa những tiềm năng về công nghiệp và thương mại của Hải Phòng.

Nhớ lại những ngày này cách đây 60 năm, giữa lúc miền Bắc bắt đầu đi vào phục hồi kinh tế thì những ngày hòa bình đầu tiên mới đến với Hải Phòng khi những tên lính Pháp cuối cùng rút đi. Mục tiêu xây dựng Hải Phòng trở thành thủ đô kinh tế Đông Dương của người Pháp đã không thành hiện thực. Thay vào đó là không khí kinh tế ngưng trệ, công nghiệp và thương mại bị thu hẹp đáng kể.

Chặng đường 60 năm phát triển công nghiệp và thương mại của Hải Phòng gắn liền với những thăng trầm trong phát triển kinh tế của đất nước. Bằng tư duy sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, hôm nay Hải Phòng đã vững chắc ở vị thế là một trong những trung tâm kinh tế quan trọng nhất của Việt Nam. Trong bảng xếp hạng về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Việt Nam, Hải Phòng luôn nỗ lực xếp ở tốp dẫn đầu các tỉnh, thành phố cả nước. 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới, Hải Phòng đạt nhiều thành tựu to lớn. Kinh tế thành phố liên tục tăng trưởng ở mức cao, với GDP tăng bình quân hơn 11%/năm, gấp 1,5 lần mức bình quân chung cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng nâng dần tỷ trọng dịch vụ, công nghiệp, giảm tương đối tỷ trọng nông nghiệp, quy mô nền kinh tế thành phố phát triển mạnh. Cơ sở hạ tầng như cảng, hệ thống giao thông, diện mạo đô thị, nông thôn ngày càng phát triển và có sự thay đổi lớn.

Đặc biệt, kể từ khi Bộ Chính trị (khóa IX) ban hành Nghị quyết số 32-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, công nghiệp và thương mại của Hải Phòng đã khẳng định rõ hơn vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của vùng và cả nước. Các mục tiêu xây dựng Hải Phòng là thành phố công nghiệp hiện đại, là một cực tăng trưởng quan trọng của vùng kinh tế động lực phía Bắc đạt được những thành tích ấn tượng. Bên cạnh đó, các mục tiêu đưa Hải Phòng là một trong những trung tâm công nghiệp và trung tâm thương mại lớn của cả nước, cũng như trung tâm dịch vụ của vùng duyên hải Bắc bộ cũng đã dần trở thành hiện thực.

Có thể nói, sau hơn 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 32-NQ/TW của Bộ Chính trị, nền kinh tế thành phố ngày càng hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới. Cơ cấu ngành công nghiệp có sự chuyển dịch tích cực, cơ cấu GDP công nghiệp trong GDP trên địa bàn luôn chiếm tỷ trọng khá cao, chiếm bình quân trên 29,6% và đạt cao cao nhất vào năm 2008, chiếm 31,6%. Hải Phòng có điểm tổng hợp xếp thứ 4 trong tổng số 50 địa phương được đánh giá và được xếp vào nhóm các địa phương có năng lực hội nhập kinh tế quốc tế tốt, trong đó tiêu chí về cơ sở hạ tầng Hải Phòng đứng thứ nhất. Độ mở của nền kinh tế ngày càng tăng, tỷ lệ xuất khẩu/GDP tăng dần. Thị trường xuất khẩu của thành phố đã mở rộng tới 82 quốc gia và vùng lãnh thổ. Vốn đầu tư thực hiện khu vực có vốn đầu tư nước ngoài ngày càng gia tăng cả về quy mô và tỷ trọng. Về triển khai các dự án đầu tư có bước phát triển rõ rệt, việc xây dựng và hình thành hạ tầng các khu công nghiệp, quy mô phát triển công nghiệp được bố trí tập trung có bước phát triển vượt bậc, nhiều khu công nghiệp rất thành công và mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao. Trong báo cáo mới nhất về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2014 của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hải Phòng hiện là một trong những địa phương có số chỉ số gia nhập thị trường cao nhất cả nước.

Vài năm trở lại đây, trong bối cảnh những áp lực khó khăn của kinh tế thế giới và trong nước, tốc độ tăng trưởng kinh tế nói chung và công nghiệp, thương mại của Hải Phòng nói riêng có lúc tăng trưởng chậm. Lãnh đạo thành phố với tư duy nhạy bén đã xác định tập trung thực hiện chủ đề phục hồi kinh tế và đổi mới tăng trưởng. Theo ông Đan Đức Hiệp -Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng, để giải quyết được vấn đề này, thành phố đang tập trung tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghiệp và dịch vụ. Đồng thời, chú trọng phát triển thế mạnh của Hải Phòng là khâu dịch vụ, nhất là dịch vụ cảng. Mô hình cơ cấu kinh tế của thành phố đã ngày càng hợp lý hơn, đó là phát triển dịch vụ - cảng - công nghiệp, những ngành có tốc độ tăng trưởng cao, đem lại nguồn thu ngân sách lớn cho thành phố. Hải Phòng cũng tập trung tạo đột phá trong kết cấu hạ tầng nhằm khai thác lợi thế.

Những nỗ lực trên đã đem lại những thành công mới cho phát triển công nghiệp và thương mại của Hải Phòng. Theo báo cáo của Sở Công Thương Hải Phòng, sản xuất công nghiệp năm 2014 đã có dấu hiệu phục hồi và duy trì tốc độ tăng trưởng khá. Chỉ số sản xuất công nghiệp năm 2014 ước tăng 12% so với năm 2013, tăng khá cao so với yêu cầu kế hoạch năm (6,5% - 7,5%). Giá trị sản xuất công nghiệp ước năm 2014 đạt 125.000 tỷ đồng, tăng 10% so với năm 2013 và đạt 101,5% kế hoạch năm. Nhiều ngành, doanh nghiệp tăng trưởng khá cao, trong đó một số ngành giảm đã tăng mạnh trở lại như đóng tàu, sản xuất phân bón. Về thương mại, hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn thành phố năm 2014 tiếp tục tăng trưởng và duy trì ở mức tăng cao. Các dự án FDI những tháng cuối năm đi vào hoạt động ổn định, phát huy công suất, đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu chung của toàn ngành. Tổng kim ngạch xuất khẩu trên địa bàn thành phố năm 2014 ước đạt 3.570,8 triệu USD, tăng 18% so cùng kỳ, đạt 101,8% kế hoạch năm.

Trên cơ sở tiếp tục thực hiện Kết luận số 72-KL/TW ngày 10/10/2013 về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 32-NQ/TW của Bộ Chính trị khoá IX “Xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, trong năm 2015, thành phố xác định chỉ số phát triển sản xuất công nghiệp đạt 12%; giá trị sản xuất công nghiệp đạt 125.000 tỷ đồng, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 3.570,8 triệu USD; tổng kim ngạch nhập khẩu 3.562,2 triệu USD; tổng mức bán lẻ hàng hóa đạt 72.919,6 tỷ đồng.

60 năm là khoảng thời gian không dài trong lịch sử Hải Phòng nhưng cũng đủ chứng minh sức bật mới của thành phố Cảng. Bóng dáng thành phố công nghiệp văn minh, hiện đại đang dần hiện hữu. 60 năm trước bối cảnh lịch sử đã để Hải Phòng về sau trong hòa bình, còn hôm nay thành phố đang khẳng định mạnh mẽ quyết tâm về trước trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Nguồn: Báo Công Thương điện tử