Trước quyết định sơ bộ của Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) trong vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá (AD) và thuế chống trợ cấp (CVD) đối với sản phẩm thép của Việt Nam, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, Hiệp hội đã có kế hoạch hành động cụ thể để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của doanh nghiệp, phù hợp với quy định tại các Hiệp định có liên quan của WTO.

Theo đó, VSA sẽ phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công Thương) và các doanh nghiệp để theo dõi diễn biến tiếp theo của vụ việc. Đồng thời khuyến nghị các doanh nghiệp sản xuất thép Việt Nam giữ vững đạo đức kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp, tích cực phối hợp khi DOC thẩm tra tại chỗ. 

“Nếu doanh nghiệp Việt Nam chứng minh được nguồn nguyên liệu để sản xuất thép cuộn cán nguội và tôn mạ không phải dùng từ thép cán nóng của Trung Quốc thì sẽ không phải chịu thuế”, VSA nêu rõ.

VSA cho biết, hiện nay, sản xuất thép cán nguội và thép tôn mạ của Việt Nam là những công đoạn quan trọng trong quy trình sản xuất khép kín của 1 nhà máy sản xuất thép dẹt hiện đại. Các công ty thép của Việt Nam đã đầu tư hàng trăm triệu USD để xây dựng dây chuyền sản xuất thép cán nguội và mạ kẽm với các thiết bị máy móc, dây chuyền sản xuất từ các nhà cung cấp thiết bị tiên tiến hàng đầu thế giới.

Các doanh nghiệp trong nước thường sử dụng nguồn nguyên liệu nhập khẩu thép cán nóng (HRC) hoặc sử dụng nguồn nguyên liệu trong nước (sau khi qua hàng loạt công đoạn) để sản xuất ra sản phẩm cuối cùng là tôn mạ kẽm hoặc mạ lạnh (sau khi thêm công đoạn phủ màu, hoặc gia công xẻ băng). Trong đó, công đoạn cán nguội là một bước quan trọng trong dây chuyền cán thép dẹt, tạo ra giá trị gia tăng từ 30-40% trong giá thành sản phẩm.

Chính vì thế, VSA cho rằng, cán nguội hoàn toàn không phải là khâu “gia công hay lắp ráp” mà là “một sự chuyển đổi căn bản” để tạo ra sản phẩm mới với những tính chất hoàn toàn ưu việt hơn thép cuộn cán nóng (độ dày, dung sai kích thước, chất lượng bề mặt, cấu trúc tế vi, cơ tính…). “Sự chuyển đổi triệt để” này cũng được thể hiện trong việc chuyển dịch HS code hàng hóa.

Theo thống kê của VSA, hiện sản lượng xuất khẩu tôn mạ của Việt Nam sang thị trường Mỹ là khoảng 200.000 tấn/năm. Trong đó chủ yếu là từ 3 doanh nghiệp là Tôn Hoa Sen, Tôn Đông Á và VSC, đều là những doanh nghiệp có tỷ lệ nội địa hóa trên 40%.

Tuy nhiên, từ trước đến nay, phía Mỹ cũng không đưa ra quy định cụ thể về hàm lượng giá trị gia tăng của hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam. Do đó, cáo buộc điều tra nói trên sẽ gây rất nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu khi bị đánh thuế chung./.

Nguồn VOV