Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh hiện có 11 nhà máy thủy điện đã hoàn thành đưa vào sử dụng với tổng công suất 1.957,25 MW. Trong đó, công trình lớn nhất chính là nhà máy thủy điện Hòa Bình có công suất 1.920 MW bên cạnh những nhà máy thuỷ điện nhỏ khác như: Suối Nhạp A, Vạn Mai, So Lo 1, Định Cư… Hàng năm, hệ thống thuỷ điện của Hoà Bình cung cấp cho lưới điện quốc gia khoảng 10 tỷ kWh. Có thể nói, trong những năm qua, vấn đề cung cấp năng lượng, đặc biệt là cung cấp điện đã cơ bản đáp ứng đủ yêu cầu phát triển KT-XH của tỉnh.
Sự phát triển của hạ tầng cung cấp điện đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo đảm an ninh cung ứng điện nhưng cũng đặt ra những yêu cầu mới trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm. Hoà Bình đã và đang tập trung nỗ lực trong hoạt động thông tin, tuyên truyền về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả đến các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, hộ gia đình.
Ngoài ra, hàng năm, tỉnh đều tổ chức chương trình “Giờ Trái Đất”. Hoà Bình cũng triển khai lắp đặt hệ thống chiếu sáng công cộng bằng pin năng lượng mặt trời kết hợp nối lưới tại các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước; hỗ trợ các doanh nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm trong tỉnh thực hiện kiểm toán năng lượng, giúp các doanh nghiệp xác định được các giải pháp tiết kiệm năng lượng; khuyến cáo các doanh nghiệp hạn chế sử dụng thiết bị tiêu thụ điện lớn trong giờ cao điểm…
Những giải pháp hiệu quả ấy đã đem đến kết quả rất khả quan. Trong giai đoạn 2016 - 2019, tỉnh đã tiết kiệm được khoảng 48,52 triệu kWh (tương đương khoảng 1,5% tổng mức tiêu thụ năng lượng hàng năm). Ngành năng lượng trở thành ngành kinh tế năng động, đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển KT – XH của Hoà Bình.
Tuy nhiên, ngành năng lượng của Hoà Bình cũng đang phải đối mặt với những thách thức mới. Lưới điện hạ áp tại một số xã vùng sâu, vùng xa sau thời gian lâu sử dụng nay đã xuống cấp. Tình trạng mất điện do sự cố, hao phí điện năng vẫn xảy ra nhiều, gây ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt của các cơ sở sản xuất và nhân dân. Bên cạnh đó, hiệu quả khai thác và sử dụng năng lượng còn chưa đạt yêu cầu do cơ sở hạ tầng ngành điện còn thiếu, chưa đồng bộ và trình độ công nghệ trong một số lĩnh vực thuộc ngành năng lượng chưa được nâng cao.
Đối mặt với những thách thức, khó khăn ấy, Hoà Bình đang tiếp tục xây dựng thể chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển nhanh và bền vững lĩnh vực năng lượng đáp ứng yêu cầu CNH - HĐH. Trong đó đặt ưu tiên vào việc khai thác, sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên năng lượng trên địa bàn, ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới; triệt để thực hành tiết kiệm và sử dụng hiệu quả năng lượng. Việc nâng cấp hệ thống lưới điện, phân phối điện hiện đại, thông minh cũng đang từng bước được triển khai. Ngoài ra, các doanh nghiệp trong lĩnh vực năng lượng cũng đang được cải tổ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động. Giữ vững an ninh năng lượng chính là mục tiêu lớn trong chiến lược phát triển KT – XH 10 năm, giai đoạn 2021 – 2030 của Hoà Bình.
Phương Lê
