Huyện Cát Hải nằm ở phía Bắc giáp huyện Yên Hưng (Quảng Ninh) qua dòng sông Phượng; phía Tây giáp đảo Đình Vũ, phía Đông và Nam là vịnh Bắc Bộ. Dân số là 29.899 người (tính đến tháng 6/2010), gồm 12 đơn vị hành chính. Địa hình Cát Bà chủ yếu là núi đá vôi xem kẽ nhiều thung lũng lớn nhỏ. Về tài nguyên khoáng sản, ngoài đá vôi, đảo Cát Bà còn có nguồn nước khoáng (xã Xuân Đám có mỏ nước khoáng nóng 38 độ C) có giá trị. Cát Bà có các hệ sinh thái tiêu biểu như: rừng mưa nhiệt đới trên núi đá vôi, rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm rong cỏ biển, hệ sinh thái hang động, tùng áng… Rừng nguyên sinh trên đảo, có đa dạng sinh học cao, đã thống kê được 745 loài thực vật, trong đó có nhiều loài gỗ quý… Hệ động vật trên cạn có trên 200 loài, gồm khoảng 20 loài thú, 69 loài chim, 15 loài bò sát và 11 loài lưỡng cư. Trong đó, có 10 loài thú và 6 loài chim quý hiếm như: Voọc đầu trắng (còn gọi là voọc đầu vàng)… Sinh vật biển thuộc vùng biển - đảo Cát Hải cũng rất phong phú, đa dạng, với trên 1.200 loài, thì có tới 30 loài cỏ biển, 36 loài thực vật ngập mặn, 590 loài động vật đáy, 20 loài san hô, 207 loài cá, bao gồm nhiều loài thuộc loại quý hiếm được ghi vào danh sách đỏ Việt Nam… Vịnh Lan Hạ (Cát Bà) là một trong những vịnh biển đẹp nhất trong quần thể danh thắng vịnh Hạ Long (di sản thiên nhiên thế giới) và cũng chính vì vậy, phần lớn đảo Cát Bà được công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới.
Khu vực cảng cá thị trấn Cát Bà, Cát Hải
Những năm qua Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân huyện đảo Cát Hải đã không ngừng nỗ lực phấn đấu đẩy nhanh giá trị sản xuất các ngành kinh tế và dịch vụ, đạt trên 4.000 tỉ đồng, số lượng khách du lịch đạt 1.513.000 lượt người, tăng 14%, doanh thu từ du lịch đạt trên 670 tỷ đồng. Tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thuỷ sản đạt 8.600 tấn, giá trị sản xuất đạt trên 700 tỉ đồng, tăng 23%, giá trị sản xuất nông nghiệp đạt trên 91 tỉ đồng, tăng 29%. Giá trị sản xuất công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp đạt trên 226 tỉ đồng, tăng 14%. Tổng mức luân chuyển hàng hóa bán lẻ đạt 780 tỷ đồng, tăng 6,8%. Tổng thu ngân sách tại địa phương đạt trên 97 tỷ đồng, bằng 178% dự toán thành phố giao và 163% dự toán của huyện, tăng 72%. Lĩnh vực văn hoá - xã hội, giáo dục, y tế tiếp tục được quan tâm đầu tư, chăm lo và đạt kết quả tích cực, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao. Chất lượng giáo dục toàn diện tiếp tục được giữ vững; Quy mô trường lớp ổn định, cơ sở vật chất ngày càng được tăng cường, có 06 trường đạt chuẩn quốc gia. Toàn huyện có 38/43 làng, tổ dân phố đạt danh hiệu làng, tổ dân phố văn hóa, chiếm 88,3%, có 6.667 hộ gia đình đạt danh hiệu Gia đình văn hóa, chiếm 86,7%. Tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên 0,68%, tỷ lệ hộ nghèo 3,8%.
Để xứng đáng với địa danh là huyện tiền tiêu, pháo đài trên biển của thành phố Hải Phòng và các tỉnh phía Bắc nước ta, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Cát Hải quyết tâm “Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng bộ, phát huy tối đa các nguồn lực và lợi thế, phấn đấu xây dựng huyện Cát Hải trở thành trung tâm “Du lịch – Dịch vụ cảng biển – Thuỷ sản” hiện đại, văn minh, là địa bàn tạo động lực cho Hải Phòng phát triển”, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ X, Nghị quyết Đại hội Đảng thành phố lần thứ XIV, góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển và tăng trưởng kinh tế - xã hội, thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa của thành phố Hải Phòng trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
Vũ Hảo