Xem xét đưa vàng vào danh mục hàng hóa được bình ổn giá

Phát biểu ý kiến tại hội trường, đại biểu Phạm Văn Hoà (Đồng Tháp) nhận định, trong bối cảnh hiện nay, công tác bình ổn giá là rất quan trọng và cần thiết. Mặc dù chỉ số giá cả và lạm phát vẫn đang được kiểm soát tốt, nhưng theo ông, vẫn còn tồn tại một số khó khăn.

Theo ông Hoà, lý do là đa số mặt hàng thiết yếu là do khu vực tư nhân định giá theo thị trường, tuỳ thuộc vào nguyên liệu, dịch vụ, cung cầu và nhu cầu của người dân. Khi nhu cầu tiêu dùng tăng thì giá bị nâng lên, khi tiêu dùng ít thì giá hạ xuống.

Mặc dù các mặt hàng bình ổn giá và tình hình lạm phát trong thời gian qua vẫn nằm trong tầm kiểm soát, nhưng đại biểu tỉnh Đồng Tháp cho biết có những trường hợp, khi Nhà nước nâng lương cho công chức, viên chức thì "chưa kịp nâng lương xong, ở ngoài thị trường đã tăng giá 5% - 10%". Do vậy, cần quan tâm đến việc có những giải pháp cụ thể hơn để bình ổn giá thị trường.

Liên quan đến danh mục các mặt hàng bình ổn giá trong phụ lục 1 của dự thảo Luật, ông Hoà đề xuất có thể bổ sung hoặc loại bớt mặt hàng cho phù hợp thực tế, đặc biệt là vàng. Theo đại biểu, dù vàng không phải là mặt hàng thiết yếu nhưng người dân coi đó là quan trọng, là mặt hàng tích luỹ, vì thế khiến giá vàng bất ổn định. Thực tế chúng ta không quản lý được, vì thế cần xem xét vai trò của Nhà nước trong quản lý già vàng thật cụ thể.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Lâm Đồng) đánh giá, các căn cứ về định giá hiện vẫn còn một số điểm thiếu tính định lượng, mang nặng tính định tính, nên khi triển khai trên thực tế gặp khó khăn.

Theo ông Giang, về giá hiện nay chỉ nêu “quan hệ cung cầu” hay “sức mua của đồng tiền”, nhưng không có quy định cụ thể thế nào là mức biến động cần điều chỉnh, cũng không có công cụ định lượng rõ ràng. Trong khi đó, sức mua của đồng tiền lại phụ thuộc trực tiếp vào chỉ số CPI và tỷ lệ lạm phát.

Từ phân tích trên, ông đề nghị sửa đổi theo hướng bổ sung các chỉ tiêu định lượng cụ thể (ví dụ như CPI, tỷ lệ lạm phát…) làm căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước trình cấp có thẩm quyền hoặc tự ban hành giá tối đa, giá tối thiểu đối với các hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục do Nhà nước định giá.

Cho phép Chính phủ tạm thời điều chỉnh danh mục hàng hóa, dịch vụ

Đại biểu Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) nhận định, qua gần 1 năm triển khai Luật Giá năm 2023, cùng với việc ban hành các Nghị định, Thông tư hướng dẫn, đã có nhiều quy định của Luật có độ trễ chính sách, thiếu linh hoạt trong phản ứng với biến động giá, và chưa thực sự tương thích với các luật chuyên ngành như Luật Cạnh tranh, Luật Dược, Luật Điện lực…

Theo đại biểu Thạch Phước Bình, hiện nay, tiêu chí xác định hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá vẫn còn định tính, chủ yếu dựa trên mức độ ảnh hưởng đến ổn định kinh tế - xã hội. Điều này khiến việc đưa một mặt hàng vào hay rút ra khỏi danh mục chịu sự định giá của Nhà nước còn thiếu căn cứ khoa học và chưa thống nhất.

Từ đó, đại biểu Thạch Phước Bình kiến nghị bổ sung các tiêu chí định lượng rõ ràng và đề nghị có cơ chế linh hoạt hơn, cho phép Chính phủ tạm thời điều chỉnh danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá trong thời hạn tối đa 6 tháng để bình ổn thị trường.

Nhận định hiện nay việc điều hành giá phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng thông tin, nhưng thực tế cơ sở dữ liệu về giá giữa các bộ, ngành, địa phương còn phân tán, chưa có chuẩn, ĐB Thạch Phước Bình đề nghị có quy định rõ trong dự thảo luật sửa đổi “cơ sở dữ liệu giá quốc gia” phải được xây dựng theo chuẩn dữ liệu mở, được cập nhật hàng tuần.

Sẽ phân cấp cho địa phương trong định giá hàng hóa, dịch vụ

Tiếp thu, giải trình, làm rõ một số ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, ban soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu để rà soát để bảo đảm việc phân cấp, phân quyền và sự phối kết hợp giữa các cơ quan chức năng, phân cấp trách nhiệm cho UBND cấp xã triển khai về các hoạt động của Luật Giá đảm bảo khả thi.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế để tiếp thu, chỉnh lý nhằm bao quát hết được các tình huống phát sinh liên quan đến dịch vụ khám chữa bệnh trong lĩnh vực y tế.

Với ý kiến đại biểu đề nghị rà soát, hoàn thiện danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin: trong quá trình xây dựng Luật Giá (sửa đổi) năm 2023 để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XV, Bộ Tài chính cũng đã phối hợp rất chặt chẽ với các cơ quan rà soát, đánh giá, điều chỉnh, đưa ra khỏi danh mục các mặt hàng không còn phù hợp, cũng như bổ sung một số mặt hàng thiết yếu vào danh mục Luật Giá.

Về định giá, Bộ trưởng cho biết, Luật Giá đã tăng cường đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong việc định giá của Nhà nước. Theo đó, các bộ, ngành chỉ định giá mặt hàng do Trung ương quản lý, còn lại sẽ phân cấp cho UBND cấp tỉnh thực hiện định giá.

"Thực hiện chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền, dự thảo luật tiếp tục được sửa đổi theo hướng chuyển thẩm quyền định giá từ hai cấp xuống một cấp, nhằm tăng cường tính chủ động, linh hoạt, kịp thời cho các địa phương và đơn vị", Bộ trưởng Tài chính lý giải.

Nguồn: Mof.gov.vn