Pháp luật không quy định các cây xăng chỉ bán cho người tham gia giao thông

Về vấn đề này, trao đổi với Báo Công Thương, ông Trần Việt Hùng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết, hiện tại pháp luật không có điều khoản nào cấm người tiêu dùng mua xăng bằng chai, bằng can đem về. Bởi xăng dầu không chỉ phục vụ cho nhu cầu về phương tiện đi lại như xe ô tô, xe máy… mà rất nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ có thể dùng để chạy động cơ như các hộ dùng để vận hành máy xay sát tại nhà, hoặc một số hộ mua xăng dầu để chạy ghe, thuyền tại vùng sông nước và rất nhiều loại động cơ khác…

Tuy nhiên, ông Trần Việt Hùng cũng cho biết, việc tích trữ xăng dầu vào thùng, can, chai tại gia đình cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ cháy, nổ cho gia đình và cộng đồng. Đồng thời, xăng dầu rất khó bảo quản vì dễ bay hơi, biến chất sau một thời gian nhất định…

Chính vì thế, các cơ quan chức năng chỉ có thể khuyến khích, nâng cao ý thức của người tiêu dùng nhằm tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra

Dưới góc độ pháp lý, TS. Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) cho biết, pháp luật không quy định là các cây xăng chỉ bán cho người tham gia giao thông, người dân có thể mua xăng đựng vào các dụng cụ, thiết bị khác và không bị hạn chế số lượng. Xăng, dầu mua về sử dụng thì không phải đầu cơ. Bởi, hành vi đầu cơ được xác định là hành vi mua tích trữ để bán giá cao kiếm lời. Còn người dân mua tích trữ để sử dụng dần thì không vi phạm pháp luật. Trường hợp cây xăng không bán cho người mang can thì cây xăng sẽ bị xử phạt hành chính.

Luật sư Đặng Văn Cường phân tích thêm: Theo quy định pháp luật, từ ngày 11/10/2020, Nghị định 99/2020/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực dầu khí có hiệu lực.

Điều 35 tại nghị định này có quy định mức phạt với hành vi vi phạm quy định khác về bán lẻ xăng dầu như sau: “Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi bán xăng dầu qua các cột bơm mini, trụ bơm lắc tay, qua thùng, can chai và các dụng cụ chứa đựng khác trừ thương nhân là hộ kinh doanh, trạm cấp phát xăng dầu thuộc lực lượng vũ trang (quốc phòng, công an) thuộc địa bàn miền núi, vùng cao theo quy định của pháp luật được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cho phép làm đại lý bán lẻ xăng dầu với quy mô, trang thiết bị phù hợp với điều kiện kinh doanh xăng dầu ở khu vực đó”.

Với quy định này, nhiều người nhầm tưởng hành vi mua xăng qua thùng, can, chai là hành vi bị cấm. Tuy nhiên, quy định này chỉ áp dụng với cây xăng (thương nhân kinh doanh xăng dầu).

Sở dĩ có quy định cấm này là bởi hiện nay, việc kinh doanh xăng dầu phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, thiết kế, xây dựng cửa hàng xăng dầu phải đảm bảo yêu cầu theo quy định tại quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành như: Yêu cầu về thiết kế cửa hàng xăng dầu; phương tiện phòng cháy, chữa cháy cho nhà và công trình...

Tuy nhiên, khi bán hàng qua can, thùng, trụ xăng mini thường không đảm bảo an toàn cháy nổ, không tuân theo những tiêu chuẩn đảm bảo quy định của pháp luật đối với kinh doanh xăng dầu - mặt hàng kinh doanh có điều kiện.

Vì thế, cây xăng bán xăng qua thùng, can, chai thường bị xử phạt rất nặng.

Tích trữ xăng dầu vi phạm về phòng cháy chữa cháy sẽ bị chịu trách nhiệm hình sự

Tuy nhiên, cũng phải nói thêm rằng, việc tích trữ xăng dầu không những gây nguy hiểm cho sức khỏe, tính mạng của bản thân, gia đình và xã hội mà còn có thể bị xử lý hành chính hoặc chịu trách nhiệm hình sự nếu chẳng may xảy ra cháy nổ, gây thiệt hại,...

Theo Luật Phòng cháy chữa cháy 2001 (sửa đổi bổ sung năm 2013), việc sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép chất nguy hiểm về cháy, nổ là hành vi bị nghiêm cấm. Nếu tích trữ, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo khoản 4 Điều 32 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định rõ: Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với cá nhân có hành vi tàng trữ trái phép chất, hàng hóa nguy hiểm về cháy, nổ.

Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. (khoản 2 Điều 4 Nghị định 144/2021/NĐ-CP)

Hành vi tàng trữ xăng dầu có thể chịu trách nhiệm về tội "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy" theo quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017).

Về trách nhiệm hình sự, tùy theo mức độ thiệt hại về người và tài sản, người vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy có thể bị phạt từ 1 năm đến 20 năm hoặc chung thân.

Từ chối bán xăng cho khách bị phạt cao nhất lên đến 100 triệu đồng

Một số cửa hàng xăng dầu từ chối bán hàng cho khách, nhất là khách mua xăng dầu bằng can, chai sẽ bị xử lý như thế nào?

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết thêm, xăng dầu là hàng hóa đặc biệt, có tác động trực tiếp đến nhiều mặt của nền kinh tế. Bởi vậy, xăng dầu được xếp vào nhóm hàng bình ổn giá và có sự quản lý của Nhà nước liên quan đến hoạt động kinh doanh đối với lĩnh vực này.

Những hành vi găm hàng, thổi giá, đầu cơ, tích trữ xăng dầu sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo quy định tại Điều 15 Luật giá thì xăng, dầu thành phẩm là hàng hóa thực hiện bình ổn giá do đó hành vi găm hàng của các cửa hàng xăng dầu có thể bị xử lý hành chính theo quy định tại Điều 31, 32 Nghị định 98/2020/NĐ-CP, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Hành vi đầu cơ hàng hóa quy định tại Điều 31 với mức phạt tiền thấp nhất là 5-10 triệu đồng và cao nhất là 80 - 100 triệu đồng về hành vi đầu cơ hàng hoá cùng với mức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật đối với hành vi vi phạm.

Ngoài ra, có thể tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, giấy phép kinh doanh, chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động kinh doanh hàng hóa vi phạm từ 6 - 12 tháng.

Theo Congthuong