Dọc đường Hồ Tùng Mậu (Cầu Giấy, Hà Nội), người ta dễ dàng nhìn thấy hàng chục chiếc xe thồ lớn nhỏ chở bán nho xanh. Đứng cạnh những chiếc biển đề giá tự chế, người bán hàng khẳng định chắc nịch: “Đây là nho Ninh Thuận đang vào mùa nên giá rất rẻ”. Theo quan sát của phóng viên, những xe thồ này thường treo giá 35.000 đồng/kg cho loại nho xanh này. Đẹp cả về giá lẫn về hình thức, rất nhiều người đã không ngần ngại chọn mua “nho xanh Ninh Thuận” này.

Chị Hoa (nhân viên văn phòng, Hà Nội) hồ hởi: “Nhìn nho cũng tươi, ăn vào có vị ngọt dễ chịu, không có hạt nên mình mua về cho trẻ con trong nhà ăn vặt. Ngày thường thì giá mỗi cần chỉ tầm 35 – 40.000 đồng, vừa rẻ vừa ngon”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, nếu được bày bán ở siêu thị, loại nho xanh này chắc chắn phải có giá hàng trăm nghìn đồng/kg. Còn ở những sạp hàng thồ vỉa hè, giá của nó đang rẻ hơn một nửa. Các tiểu thương cho biết, ngày thường lượng tiêu thụ nho cũng đã rất tốt. Đến những ngày lễ tết hoặc ngày rằm, các tiểu thương còn bán buôn theo thùng, đôi lúc còn cháy hàng.

Dù khẳng định là nho Ninh Thuận chính gốc, song những sạp hàng vỉa hè lại đựng nho trong những túi và thùng in chữ Trung Quốc. Một tiểu thương thú nhận: “Nhiều lúc khách hàng ác cảm với hoa quả xuất xứ từ Trung Quốc nên với khách mua lẻ mình phải nói là nho Ninh Thận cho họ yên tâm!”. Như vậy, xuất xứ của loại nho xanh đang bán đầy vỉa hè Hà Nội có thể không giống như những gì người bán hàng quảng cáo.

Anh Nguyễn Đức Thấn, dân trồng nho Ninh Thuận chính gốc khẳng định: “Nho xanh Ninh Thuận hiện bán tại vườn đã có giá từ 45.000 - 50.000 đồng/kg, do vào trái vụ nên nếu vận chuyển ra Hà Nội và bán cho người tiêu dùng thì giá phải từ 70.000 - 100.000 đồng/kg”. Theo đó, những loại nho có giá rẻ bất ngờ, bán dạo trên những xe thồ ở vỉa hè rất có thể là nho Trung Quốc đã “mạo danh” nho Ninh Thuận để lừa gạt khách hàng.

Theo tìm hiểu của phóng viên, người bán có thể phun chất kích thích lên nho để trái mọng và có vị ngọt hơn. Rất nhiều người tiêu dùng vì ham rẻ mà không ngần ngại chọn mua loại nho không rõ nguồn gốc xuất xứ này. Điều này gây ra những nguy cơ về sức khoẻ khôn lường.

Thông thường, nho Trung Quốc có hình dáng khá giống nho Mỹ. Trước đây, các tiểu thương cũng thường gắn mác Mỹ lên nho Trung Quốc. Sau này khi bị người tiêu dùng phát hiện, nhiều tiểu thương đã gắn mác nho vườn Ninh Thuận lên để qua mặt khách hàng và trục lợi. 

Tại chợ Đồng Xa (Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội), loại nho không hạt này được bày bán la liệt tại các sạp hoa quả với giá khoảng 80.000 đồng/kg. Một số tiểu thương ở đây cho biết, đa phần khách hàng thích ăn và tìm mua loại nho ngọt không hạt hơn là các loại nho khác. Bởi so với nho Mỹ hay nho Úc, loại nho này rẻ chỉ bằng 1/3 mà quả to tròn, ăn ngọt sắc và không có hạt.

Một tiểu thương tại chợ Đồng Xa bộc bạch: “Nho của Ninh Thuận trái tròn nhỏ, chùm cũng không to, ăn hơi rôn rốt chứ không ngọt sắc như nho Trung Quốc. Dân mình không thích ăn hoa quả Trung Quốc nên khi nhập nho không hạt của Trung Quốc về phải dỡ bỏ lớp túi bên ngoài đi rồi gắn mác nho Ninh Thuận để dễ bán hơn”.

Được biết, những chùm nho có trọng lượng lớn, trái to, không hạt thì gần như chắc chắn là hàng Trung Quốc, hoàn toàn không phải nho Ninh Thuận như lời những người bán hàng vẫn thường nói. Ở Việt Nam, một số công ty đã từng thử nghiệm trồng loại nho không hạt nhưng điều kiện thổ nhưỡng không phù hợp khiến 100% sản phẩm làm ra là có hạt.

Người tiêu dùng hoàn toàn có thể phân biệt nho Ninh Thuận với nho Trung Quốc thông qua dáng vẻ bên ngoài. Theo đó, nho Ninh Thuận chủ yếu là loại nho có hạt, hình cầu, vỏ hơi dày, cuống ngắn. Khi trái chín có màu xanh vàng rất đẹp, chùm chắc, quả rất khít, nặng từ 350 - 450gr/chùm, khi ăn có vị ngọt thanh và rất thơm”.

Lê Phương