Từ một tỉnh giàu tiềm năng du lịch, văn hóa, Ninh Bình đang vươn mình mạnh mẽ, khai thác tối đa lợi thế tự nhiên để trở thành một trung tâm kinh tế biển năng động, hiện đại. Với việc quy hoạch đồng bộ các khu công nghiệp, cảng biển và hệ thống logistics, Khu kinh tế Ninh Cơ đang là thỏi nam châm thu hút đầu tư, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển, đưa vùng đất cố đô bước vào một kỷ nguyên mới, đầy triển vọng và thịnh vượng.

Bước ngoặt quan trọng

Ninh Bình có lợi thế về vị trí địa lý khi nằm ở cửa ngõ phía Nam của vùng Đồng bằng sông Hồng, tiếp giáp với biển Đông. Khu kinh tế ven biển Ninh Cơ, trải dài trên địa bàn các huyện Kim Sơn và Yên Khánh, là nơi hội tụ những lợi thế tự nhiên hiếm có. Đây không chỉ là khu vực có bờ biển dài, thuận lợi cho việc xây dựng cảng biển, mà còn là vùng đất có nhiều tiềm năng về khoáng sản, thủy sản và du lịch sinh thái.

Với vị trí gần các tuyến giao thông huyết mạch như Quốc lộ 10, đường cao tốc ven biển và hệ thống đường thủy nội địa, Khu kinh tế Ninh Cơ có khả năng kết nối dễ dàng với các trung tâm kinh tế lớn trong và ngoài nước. Điều này giúp khu kinh tế trở thành một cửa ngõ quan trọng cho việc giao thương, vận chuyển hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp mở rộng sản xuất và thị trường.

Theo Ban Quản lý Khu kinh tế (KKT) và các khu công nghiệp (KCN) tỉnh: Khu kinh tế (KKT) Ninh Cơ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thành lập theo Quyết định số 88/QĐTTg ngày 14/1/2025, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phát triển kinh tế biển tỉnh Ninh Bình. Đồng thời mở ra cơ hội mạnh mẽ để địa phương bứt phá trở thành trung tâm kinh tế ven biển mới của vùng Đồng bằng Sông Hồng, góp phần sớm hiện thực hóa khát vọng đưa vùng ven biển Vịnh Bắc Bộ thành khu vực tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững của cả nước.

Ông Bùi Ngọc Hiếu – Giám đốc Công TNHH Logistics Tân Hải Long chia sẻ: Trong bối cảnh các địa phương trong vùng như Bắc Ninh, Hải Dương, Hải Phòng đang dần cạn quỹ đất phát triển công nghiệp, KKT Ninh Cơ nổi lên như một cực hút đầu tư nhờ quỹ đất rộng 13.950 ha. Ngoài ra KKT này nằm ở cực Nam tỉnh Ninh Bình-cửa ngõ giao thương trọng yếu kết nối tam giác tăng trưởng Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh và vành đai kinh tế Vịnh Bắc Bộ. Đây là cửa ngõ giao thương kết nối hiệu quả với các trung tâm kinh tế lớn của cả nước và khu vực Đông Bắc Á, Trung Quốc.

Thực tế cho thấy sức hút đầu tư mạnh mẽ vào KKT Ninh Cơ từ trước khi được phê duyệt. Tổng vốn đăng ký các dự án đã lên tới khoảng 216 nghìn tỷ đồng (tương đương 9,2 tỷ USD). Như Nhà máy nhiệt điện BOT Nam Định 1 với tổng vốn đầu tư hơn 2 tỷ USD. Tiếp đến là dự án phát triển hạ tầng KCN Rạng Đông với 203 triệu USD, và các dự án gần 100 nghìn tỷ đồng của Tập đoàn Xuân Thiện…

Đại diện Tập đoàn Xuân Thiện cho biết: Tổ hợp dự án Thép Xanh Xuân Thiện quy mô hơn 400ha, với công suất 9,5 triệu tấn thép/năm, tổng vốn 98 nghìn tỷ đồng đã được Doanh nghiệp khởi công. Trong đó, Nhà máy Thép xanh số 1 Xuân Thiện Nam Định hiện có công suất 7,5 triệu tấn/năm (88 nghìn tỷ đồng). Nhà máy Thép xanh Xuân Thiện Nghĩa Hưng sản xuất thép từ phế liệu (2 triệu tấn/năm, vốn 10 nghìn tỷ đồng).

Thời gian qua, Tổ hợp sản xuất thép tiên phong áp dụng công nghệ lò điện hồ quang, sử dụng khí LNG và tiến tới hydro xanh, giảm phát thải CO2 tới 86%, phù hợp cam kết của Việt Nam tại COP26, tạo ra dòng sản phẩm “thép sạch” có khả năng xuất khẩu sang các thị trường cao cấp, góp phần tạo đột phá phát triển kinh tế-xã hội địa phương và là động lực lớn cho KKT Ninh Cơ.

 KKT Ninh cơ sẽ là trọng tâm là các dự án về năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời), công nghiệp chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, và các ngành công nghiệp phụ trợ...

Các ngành công nghiệp mũi nhọn

Để trở thành động lực tăng trưởng, Khu kinh tế ven biển Ninh Cơ tập trung phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn có hàm lượng công nghệ cao và giá trị gia tăng lớn. Trọng tâm là các dự án về năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời), công nghiệp chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, và các ngành công nghiệp phụ trợ.

Theo định hướng của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 88/QĐ-TTg, việc phát triển KKT Ninh Cơ được thực hiện theo 3 giai đoạn: Giai đoạn I (2024-2026), hoàn thành quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết 1/2000, khởi công các công trình hạ tầng trọng điểm.

Giai đoạn II (2026-2030), tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ, đô thị, đồng bộ hóa hạ tầng kỹ thuật-xã hội. Giai đoạn III (sau 2030), phát triển toàn diện, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng KKT. Tỉnh đặt mục tiêu đến 2030 phát triển thành KKT biển đa ngành hiện đại, tập trung vào: Công nghiệp vật liệu xây dựng (thép xanh, xi măng), năng lượng sạch, logistics, cảng biển, thương mại, du lịch, nông-ngư nghiệp công nghệ cao.

Giai đoạn 2026-2030, KKT dự kiến tăng trưởng kinh tế 14-15%/năm, tạo việc làm cho khoảng 55 nghìn người; thu ngân sách đạt khoảng 3.000 tỷ đồng; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 80%. Dự kiến tổng nhu cầu vốn phát triển KKT Ninh Cơ thời kỳ 2021-2050 khoảng 237.870 tỷ đồng.

Trong đó, giai đoạn 2021-2030 là 83.500 tỷ đồng (79.500 tỷ đồng cho các dự án trọng điểm, 4.000 tỷ đồng cho hạ tầng xã hội); giai đoạn 2031-2050 khoảng 154.340 tỷ đồng. Cơ cấu vốn huy động: 10-15% từ ngân sách Nhà nước, còn lại 85-90% từ xã hội hóa. Tỉnh đã bố trí 2.500 tỷ đồng ngân sách Nhà nước trong giai đoạn 2021- 2023; nhu cầu còn đến 2030 là 5.852 tỷ đồng, gồm: 700 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, 3.500 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh và 1.652 tỷ đồng từ ngân sách các địa phương trong vùng dự án.

Thu hút đầu tư và phát triển bền vững

Để thu hút các nhà đầu tư lớn, tỉnh Ninh Bình đã và đang triển khai nhiều chính sách ưu đãi đặc biệt về đất đai, thuế và thủ tục hành chính. Cơ sở hạ tầng trong khu kinh tế được đầu tư đồng bộ, hiện đại, từ hệ thống giao thông, điện, nước đến viễn thông, đảm bảo đáp ứng mọi yêu cầu khắt khe của các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, việc phát triển kinh tế tại đây luôn gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững. Tỉnh Ninh Bình cam kết bảo vệ môi trường, đặc biệt là hệ sinh thái ven biển, để khu kinh tế không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn gìn giữ vẻ đẹp tự nhiên, hài hòa với khu dự trữ sinh quyển thế giới được UNESCO công nhận tại vùng đất này.

Việc đầu tư vào Khu kinh tế ven biển Ninh Cơ không chỉ là một quyết định kinh tế mà còn là một chiến lược dài hạn, thể hiện tầm nhìn và quyết tâm của tỉnh Ninh Bình trong việc bứt phá, vươn lên mạnh mẽ. Khi các dự án tại đây đi vào hoạt động, Ninh Bình sẽ không còn là một điểm đến chỉ có du lịch mà sẽ trở thành một trung tâm kinh tế năng động, hiện đại, tạo ra nhiều việc làm, cải thiện đời sống người dân và đóng góp to lớn vào sự phát triển chung của cả nước. Đây thực sự là động lực bứt phá, mở ra một chương mới đầy triển vọng cho tương lai của Ninh Bình.

Trưởng Ban Quản lý KKT và các KCN tỉnh Nguyễn Hoàng Anh chia sẻ: Sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập KKT, lượng nhà đầu tư đến tìm hiểu, xúc tiến đầu tư ngày càng tăng, nhất là các lĩnh vực như công nghiệp chế biến, công nghiệp hỗ trợ, logistics, du lịch nghỉ dưỡng”. Hiện các sở, ngành và các địa phương cũng tập trung bám sát lộ trình, kế hoạch theo yêu cầu Thủ tướng Chính phủ đã quy định tại Quyết định số 88/ QĐ-TTg, vào cuộc quyết liệt triển khai hiệu quả mọi phần việc thúc đẩy phát triển KKT với tinh thần khẩn trương, đồng bộ, hiệu quả.

Trên thực địa, hạ tầng KKT Ninh Cơ đang dần hình thành rõ nét với các công trình quan trọng: Cụm công trình cải tạo cửa Lạch Giang (khai thác từ 2016), cho phép tàu 1.000-3.000 tấn lưu thông từ biển vào đất liền. Dự án kênh nối Đáy-Ninh Cơ (đưa vào vận hành cuối tháng 7/2023, tổng vốn 2.300 tỷ đồng) giúp tối ưu hiệu quả đầu tư luồng hàng hải qua cửa Lạch Giang.

Vận tải biển của tỉnh và vùng Bắc Bộ khởi sắc, sản lượng hàng hoá dự báo tăng nhanh nhờ làn sóng đầu tư FDI đổ về khu vực. Mạng lưới đường bộ huyết mạch đang được đầu tư, kết nối các trung tâm kinh tế vùng, huyện ven biển với hệ thống giao thông quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các KCN, cụm công nghiệp và đô thị ven biển.

Với quy hoạch rõ ràng, nền tảng hạ tầng từng bước hoàn thiện, chính sách thu hút đầu tư cởi mở, thông thoáng, với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp chính quyền và cam kết mạnh mẽ từ nhà đầu tư chiến lược, KKT Ninh Cơ đang dần hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế ven biển mới của vùng Đồng bằng Sông Hồng, tạo sức bật mạnh mẽ đưa Ninh Bình bước vào kỷ nguyên tăng trưởng mới.

Theo Diendandoanhnghiep.vn