Chưa bao giờ người trồng thanh long lại điêu đứng như thế trước tình hình giá thanh long xuống mức thấp nhất từ trước đến nay. Thời điểm này, mỗi ký thanh long giảm từ 12.000 đồng/kg xuống còn 500 đồng trong vòng một tuần qua nhưng thương lái còn chưa muốn mua.

Giá xuống tận đáy

Cách đây nửa tháng, thanh long ở Tiền Giang được thu mua với giá 15.000-20.000 đồng/kg, thậm chí ở Bình Thuận, giá thanh long còn tăng lên 23.000 đồng/kg do Trung Quốc “ăn hàng” mạnh. Nhưng những ngày gần đây, nông dân huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) - nơi trồng gần 6.000 ha thanh long - đang khóc ròng vì thương lái không đến thua mua thanh long.

Theo đó, thay vì được thu mua thanh long ruột đỏ với giá 20.000 đồng/kg như trước, thì nay giá giảm xuống còn 4.000-5.000 đồng/kg. Riêng với thanh long ruột trắng, thương lái còn bặt vô âm tín, gọi điện liên tục cũng không đến thu mua.

Tại các vựa thu mua thanh long trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, số lượng thanh long cũng đồng "cảnh ngộ" khi đang ứ hàng. Thương lái không còn kho chứa nên cũng không muốn thu mua nữa. Nếu mua cũng chỉ chọn hàng đẹp với giá cao nhất cũng chỉ khoảng từ 3.000 – 5.000 đồng/kg.

Theo thống kê, hiện tỉnh Bình Thuận là địa phương cung cấp thanh long cho tiêu dùng nội địa và xuất khẩu lớn nhất cả nước với diện tích hơn 27.000 ha, cho sản lượng hơn 600.000 tấn/năm. Tuy nhiên, hiện nhiều nhà vườn khóc ròng khi thanh long bán không được, chi phí đầu tư quá lớn, nhất là hàng thanh long chong điện. Theo một số nhà vườn cho biết, mọi năm giá thấp nhất cũng khoảng 5.000 đồng/kg, chứ không quá thấp như thế này. Có nhiều nhà vườn kịp bán trước đó nên có giá chấp nhận được.

Không riêng Bình Thuận hay Tiền Giang, nông dân một số khu vực khác như Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An,… cũng đang điêu đứng vì thanh long rớt giá và không tìm được đầu ra. 

Theo các thương lái, giá thanh long giảm mạnh trong vòng một tuần qua là do bên cửa khẩu Trung Quốc giảm tiêu thụ hàng thanh long từ Việt Nam. Một số đầu mối thua mua cho biết, giá thanh long sẽ tiếp tục giảm trong vài ngày tới. Khi nào Trung Quốc tiêu thụ hết lượng thanh long đã mua trước đó và quay lại thu mua tiếp, khi ấy giá mới ổn định trở lại.

Bài toán cần giải của quả thanh long

Ông Châu Văn Đức, Trưởng Trạm Khuyến nông huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) cho biết, năm nay, thanh long chính vụ gặp thời tiết thuận lợi, nhà vườn trúng mùa nhưng thu hoạch cùng thời điểm dẫn đến "dội" hàng.

Tuy nhiên theo ông Đức nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thanh long rớt giá thê thảm là do thị trường Trung Quốc không “ăn hàng”.

“Thanh long chủ yếu xuất sang Trung Quốc, bên đó ngưng mua thì nhà vườn mình lao đao”. Ông nhận định, thương lái Trung Quốc ngừng mua thanh long để ép giá. Hiện giá thanh long tại các nhà vườn giảm gần bằng giá năm 2016. Cụ thể, thanh long ruột đỏ chỉ còn từ 3.000-5.000 đồng/kg, còn thanh long ruột trắng nếu xấu thì không bán được.

Trong một hội thảo gần đây về nông sản Việt, các chuyên gia cho rằng Trung Quốc đang là thị trường tiêu thụ nông sản lớn nhất của Việt Nam, trong đó có trái thanh long.

Tuy nhiên, thay vì xuất khẩu chính ngạch, hiện các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ trong nước chủ yếu dùng con đường tiểu ngạch (biên mậu) thông qua biên giới.

Các chuyên gia cho rằng hình thức xuất khẩu này không bền vững và luôn rình rập nhiều rủi ro. Để không vướng phải tình cảnh “được mùa mất giá”, nông dân cần tìm hiểu kỹ về nhu cầu thị trường, ngày càng chú trọng chất lượng hơn là sản lượng làm ra.

Theo Enternews