Cụm dự án này bao gồm hai hợp phần chính. Dự án đường dây 220kV Tương Dương - Đô Lương có quy mô dài hơn 80 km, gồm 2 mạch trải dài trên địa bàn 5 huyện: Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Thanh Chương và Đô Lương. Tuyến thứ hai là đường dây 220kV Đô Lương - Nam Cấm dài khoảng 37 km, đi qua các huyện: Đô Lương, Nghi Lộc và Hưng Nguyên, cùng với việc mở rộng các ngăn lộ tại Trạm biến áp (TBA) 220kV Đô Lương. Tầm quan trọng của các công trình này là rất lớn, giúp giải tỏa công suất từ Cụm nhà máy thủy điện Nậm Mô tại Lào, các nhà máy thủy điện Mỹ Lý, Nậm Mô 1 và hàng loạt nhà máy thủy điện vừa và nhỏ trong khu vực thông qua TBA 220kV Tương Dương để hòa vào hệ thống điện quốc gia. Đồng thời, dự án sẽ tăng cường liên kết lưới, nâng cao độ tin cậy cung cấp điện cho các phụ tải công nghiệp quan trọng hiện hữu và tương lai của tỉnh Nghệ An.

Trước tính chất cấp bách đó, Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (Đơn vị trực thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia) và các nhà thầu đã huy động tối đa lực lượng, nỗ lực đẩy nhanh tiến độ ngay từ khi dự án được khởi công. Đến nay, khối lượng công việc hoàn thành là rất đáng ghi nhận. Cụ thể, tại tuyến Tương Dương - Đô Lương, đã có 186/191 vị trí móng được bàn giao mặt bằng, 178 vị trí đã đào đúc xong và 167 cột thép đã vươn cao. Tương tự, tại tuyến Đô Lương - Nam Cấm, công tác thi công cũng được triển khai tích cực với 82 vị trí móng đã hoàn thành và 25 vị trí cột đã được dựng lên.

Tổng giám đốc EVNNPT Phạm Lê Phú và đoàn công tác kiểm tra, nghe báo cáo tiến độ triển khai cụm Dự án đường dây 220kV Tương Dương – Đô Lương – Nam Cấm

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất và là nút thắt chính ảnh hưởng đến tiến độ chung của toàn bộ cụm dự án hiện nay vẫn là công tác giải phóng mặt bằng thuộc thẩm quyền của địa phương. Dù đa số các vị trí đã được bàn giao, nhưng một số vướng mắc còn tồn tại đang là lực cản lớn. Đáng chú ý, tại dự án đường dây 220kV Đô Lương – Nam Cấm, trong 16 vị trí chưa được bàn giao có đến 10 vị trí trùng tuyến với đường dây 110kV và 06 vị trí thuộc đất rừng phòng hộ, đòi hỏi các thủ tục pháp lý phức tạp.

Để tháo gỡ các vướng mắc này, một loạt các giải pháp quyết liệt và đồng bộ đang được triển khai. Đặc biệt, tại buổi kiểm tra công trường mới đây, Tổng giám đốc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) Phạm Lê Phú đã yêu cầu CPMB phải phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các sở, ngành và chính quyền địa phương của tỉnh Nghệ An. Đồng thời, kiến nghị tỉnh chỉ đạo các huyện liên quan của dự án Tương Dương – Đô Lương hoàn thành dứt điểm việc chi trả bồi thường, bàn giao mặt bằng phần móng trước ngày 15/6/2025 và phần hành lang tuyến trước 20/6/2025. Đối với dự án Đô Lương – Nam Cấm, Tổng công ty đề nghị CPMB tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức đối thoại, vận động các hộ dân bị ảnh hưởng, đồng thời hoàn thiện hồ sơ pháp lý về nguồn gốc đất. Đặc biệt, lãnh đạo EVNNPT nhấn mạnh sự cần thiết phải phối hợp với các tổ chức đoàn thể, giáo xứ để tuyên truyền, vận động các hộ dân giáo xứ Bột Đà (xã Đà Sơn, huyện Đô Lương) đồng thuận với dự án. Trong trường hợp các hộ dân vẫn không hợp tác dù đã được đền bù đúng, đủ theo quy định, CPMB cần kiến nghị chính quyền có giải pháp quyết liệt để đảm bảo tiến độ chung.

Nhiều khoảng néo của Dự án đường dây 220kV Tương Dương – Đô Lương – Nam Cấm chưa thể kéo dây do vướng mắc mặt bằng

Song song với việc tháo gỡ mặt bằng, Tổng giám đốc EVNNPT cũng yêu cầu các nhà thầu thi công phải bổ sung nhân lực, đẩy nhanh đồng thời các công đoạn đào đúc móng, dựng cột và kéo dây. Các nhà thầu cung cấp cột thép cũng được yêu cầu khẩn trương vận chuyển vật tư đến công trường để đảm bảo thi công đồng bộ, phấn đấu đưa toàn bộ cụm dự án về đích đúng theo kế hoạch đã đề ra. Với sự chỉ đạo sát sao của EVNNPT và nỗ lực chung của chủ đầu tư, các nhà thầu cùng chính quyền địa phương, tin tưởng rằng, những vướng mắc còn lại của Dự án sẽ sớm được giải quyết, đảm bảo cho "mạch máu" năng lượng quan trọng này sớm được khơi thông, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An và khu vực.

Tuấn Anh