Trước thực trạng các hành vi buôn lậu, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, gian lận thương mại (GLTM) trong TMĐT diễn ra ngày càng phức tạp, Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, GLTM và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) vừa xây dựng Kế hoạch tăng cường hoạt động chống các hành vi trên với mục tiêu tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, các lực lượng chức năng trong công tác quản lý, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn kịp thời, hiệu quả các hành vi buôn lậu, GLTM và hàng giả trong hoạt động TMĐT; Từng bước hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động TMĐT. Đồng thời, góp phần làm trong sạch môi trường kinh doanh, tạo niềm tin cho người tiêu dùng, tránh thất thu thuế cho nhà nước, thúc đẩy phát triển TMĐT bền vững.

Kế hoạch đặt ra 6 nhiệm vụ đó là: (1) Tăng cường kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định pháp luật của các thương nhân, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động TMĐT trên lãnh thổ Việt Nam đã được quy định tại Nghị định số 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ về TMĐT; Tổng hợp, đánh giá, phân loại đối tượng, mặt hàng, nhận diện các hành vi, phương thức, thủ đoạn để có kế hoạch đấu tranh, giải pháp công nghệ, kỹ thuật phù hợp với quy định của pháp luật, bảo đảm phát hiện, xử lý kịp thời các đối tượng lợi dụng hoạt động TMĐT để thực hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. (2) Tăng cường rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật nhằm khắc phục những bất cập, sơ hở để hoàn thiện cơ chế, chính sách thích ứng với pháp lý và tập quán quốc tế về hoạt động TMĐT. (3) Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật về TMĐT, về các hành vi, thủ đoạn buôn lậu, gian lận thương mại, kinh doanh hàng giả trong hoạt động TMĐT; Xây dựng các kế hoạch tuyên truyền theo các chuyên đề để phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân, tạo sức lan tỏa sâu, rộng để người dân tích cực, chủ động tham gia tố giác các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và kinh doanh hàng giả trong hoạt động TMĐT. (4) Chú trọng nghiên cứu, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị công nghệ thông tin, đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, thường xuyên bổ sung kiến thức nghiệp vụ, cập nhật các xu hướng phát triển công nghệ thông tin, nền tảng công nghệ mới cho các lực lượng chức năng đáp ứng yêu cầu, nâng cao hiệu quả đấu tranh, phòng, chống các đối tượng sử dụng công nghệ cao để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động TMĐT. (5) Tăng cường công tác hợp tác quốc tế với các tổ chức có liên quan để phối hợp điều tra, xử lý đối với các tên miền, các website, mạng xã hội đối tượng ở nước ngoài và đối tượng sử dụng các dịch vụ trên không gian mạng do nước ngoài cung cấp xuyên biên giới để hoạt động TMĐT vi phạm pháp luật nước Việt Nam. (6) Khen thưởng kịp thời đối với tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động TMĐT; phát hiện, xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân có hành vi bao che, tiếp tay, bảo kê cho các đối tượng lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để vi phạm pháp luật.

Bên cạnh đó, Kế hoạch cũng nêu rõ việc xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng TMĐT để vi phạm phạm pháp luật. Bộ Công Thương chủ trì, chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc bộ, phối hợp với các bộ ngành, địa phương, cơ quan chức năng liên quan rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến hoạt động cấp phép, thanh tra, kiểm tra, xử lý về lĩnh vực TMĐT. Kịp thời phát hiện những bất cập để thống nhất đề nghị, đề xuất cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung.

Đồng thời, xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến pháp luật về TMĐT. Rà soát, phân loại danh sách các website, ứng dụng TMĐT, các nhóm mặt hàng và hành vi vi phạm phổ biến để đánh giá đúng thực trạng, kịp thời phát hiện, tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm. Tiếp nhận và giải quyết kịp thời những kiến nghị, khiếu nại, tố cáo về các hành vi lợi dụng TMĐT, xây dựng các giải pháp tổng thể bảo vệ người tiêu dùng trong hoạt động TMĐT. Tăng cường chia sẻ thông tin, hỗ trợ kỹ thuật cho các lực lượng chức năng trong việc thu thập thông tin, xác minh, xử lý các hành vi vi phạm…

Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ chủ động phối hợp với các đơn vị chức năng khác tăng cường công tác rà soát, thanh tra, kiểm tra phát hiện xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng hoạt động TMĐT để vi phạm pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của bộ.

Đồng thời, thanh tra, kiểm tra, giám sát việc sử dụng, ngừng, tạm ngừng, thu hồi giấy phép trang thông tin điện tử, mạng xã hội, tên miền quốc gia Việt Nam “.VN” vi phạm pháp luật trong hoạt động TMĐT; chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông, công nghệ thông tin ngăn chặn tên miền, địa chỉ IP quốc tế được sử dụng để vi phạm pháp luật trong hoạt động TMĐT.

Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị thuộc bộ, lực lượng Công an các địa phương phối hợp với các lực lượng chức năng khác chủ động nắm tình hình, thu thập thông tin, tài liệu, chủ động phát hiện, xác minh làm rõ các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân; tổ chức đấu tranh với các đường dây, ổ nhóm, tập trung điều tra, kết luận, xử lý nghiêm những đối tượng chủ mưu, cầm đầu, những vụ việc phức tạp, nổi cộm trong việc lợi dụng TMĐT tử để vi phạm pháp luật; tiếp nhận, điều tra, xử lý các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự do cơ quan chức năng khác chuyển đến…

Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, hiệp hội, hội ngành nghề có liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn xây dựng kế hoạch, cơ chế phối hợp, bố trí nguồn lực để triển khai thực hiện đúng mục đích, yêu cầu, nội dung nhiệm vụ được giao trong Kế hoạch.

Kế hoạch sẽ được triển khai từ ngày 01/11/2020 đến 31/10/2023.

Quỳnh Anh