Cụ thể, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, quản lý nhà nước về KHCN với phạm vi quản lý rộng, chuyên ngành phức tạp, có tính chuyên môn sâu và bao gồm các lĩnh vực: Tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng; sở hữu trí tuệ; ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ; an toàn bức xạ và hạt nhân; hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo; phát triển tiềm lực KHCN. Đây là các lĩnh vực tác động trực tiếp đến sức khỏe, đời sống của người dân, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, cũng như sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Điều đó đặt ra nhiều yêu cầu khó khăn hơn, thách thức hơn đối với hoạt động thanh tra trong lĩnh vực KHCN.
Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, trong thời gian qua, hoạt động thanh tra chuyên ngành đã góp phần nâng cao hiệu quả phòng, chống xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, bảo đảm môi trường cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động KHCN và chuyển giao công nghệ; tăng cường quản lý, kiểm soát chất lượng sản phẩm hàng hóa; bảo đảm an toàn sức khỏe, an ninh nguồn phóng xạ, hỗ trợ tốt cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chăm sóc sức khỏe nhân dân. Việc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý nhà nước về KHCN góp phần bảo đảm hoạt động KHCN tuân thủ theo các quy định của pháp luật, góp phần phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực cho KHCN.
Bà Nguyễn Như Quỳnh, Chánh Thanh tra Bộ KH&CN cho biết, năm 2022, thanh tra ngành KHCN đã triển khai thanh tra, kiểm tra đối với 6.080 cơ sở (thanh tra hành chính 20 cơ sở và kiểm tra chuyên ngành 6.060 cơ sở). Lĩnh vực thanh tra, kiểm tra gồm: Tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa; sở hữu công nghiệp; an toàn bức xạ; hoạt động về KHCN; thực hiện nhiệm vụ, đề tài, dự án KHCN. Qua thanh tra, kiểm tra đã xử phạt vi phạm hành chính 309 cơ sở với tổng số tiền 7,8 tỷ đồng.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, thanh tra ngành KHCN đã triển khai thanh tra, kiểm tra đối với 3.057 cơ sở, trong đó thanh tra hành chính đối với 14 cơ sở, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành 3.043 cơ sở. Qua thanh tra, kiểm tra đã xử phạt vi phạm hành chính 163 cơ sở với tổng số tiền xử phạt là 3,5 tỷ đồng...
Về công tác phòng chống tham nhũng, Bộ KH&CN đã thực hiện thanh tra, kiểm tra giải quyết khiếu nại tố cáo, kiến nghị, phản ánh, xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền. Trong 6 tháng đầu năm 2023, chưa phát hiện vi phạm có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực phải chuyển cho cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định. Sở KH&CN các địa phương cũng chưa phát hiện tổ chức, cá nhân có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực.
Tuy nhiên, theo Thanh tra Bộ KH&CN, công tác này còn một số vướng mắc, trong đó, một số quy định pháp luật chưa rõ ràng, còn có những vấn đề chồng chéo, xung đột; việc chấp hành các quy định pháp luật của doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân trong lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành KHCN còn có những diễn biến phức tạp, nhất là đối với những mặt hàng mà ngành chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa; vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ ngày càng tinh vi, gây nhiều khó khăn trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các chủ thể...
Trong thời gian tới, Bộ KHCN sẽ phối hợp giải quyết kịp thời chồng chéo trong hoạt động thanh tra giữa các cơ quan thanh tra ở Trung ương và địa phương. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát nội bộ theo hướng tập trung rà soát các văn bản, chính sách và quy trình quản lý, thực hiện các nhiệm vụ KHCN sử dụng ngân sách Nhà nước để phát hiện và khắc phục kịp thời sơ hở trong cơ chế quản lý, phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý tiêu cực phát sinh trong quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước dành cho nhiệm vụ KHCN.
Theo VietQ