Thời gian vừa qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt để ngăn chặn tình trạng phân bón giả, kém chất lượng như Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 9/6/2015 của Chính phủ về đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới, Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 24/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ và giải pháp cấp bách trong quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp.

Tuy nhiên, theo thông tin trên báo chí, tình trạng sản xuất kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng vẫn diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương, đặc biệt là tại khu vực Tây Nguyên.

Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị chức năng của Bộ khẩn trương điều tra xác minh việc sản xuất, kinh doanh phân bón giả (trước hết là khu vực Tây Nguyên), có kết luận rõ ràng để xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 1/10/2017.

Trước đó, như thông tin báo chí đã đưa, một số tỉnh thành vùng ĐBSCL đã thực hiện việc siết chặt quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp (VTNN) nói chung và phân bón nói riêng. Chỉ sau vài đợt kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện hàng chục nhãn hiệu phân bón giả, kém chất lượng. Đáng chú ý, có những đại lý, cơ sở kinh doanh chỉ qua một lần bốc mẫu kiểm tra đã phát hiện 2 – 3 mặt hàng vi phạm.

Trà Vinh được xem là tỉnh quyết liệt với nạn phân giả, kém chất lượng. Trong 3 năm qua, Sở Công thương đã lấy 158 mẫu phân bón kiểm tra, thì phát hiện 69 mẫu phân bón giả, kém chất lượng. Theo đánh giá của ngành công thương Trà Vinh, cứ 10 mẫu phân thì có 4 mẫu không đạt. Phân bón giả, kém chất lượng chiếm tới hơn 40% các mẫu phân bón đã lấy, quả là thực trạng nhức nhối.

Mới đây, tỉnh này có đợt ra quân kiểm tra các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh phân bón có vấn đề. Theo bà Dương Thị Thương, Chánh Thanh tra Sở Công thương Trà Vinh, đoàn công tác đã kiểm tra 1 công ty và 31 cửa hàng VTNN, lấy 13 mẫu phân bón gửi đi kiểm nghiệm, thì có 5 mẫu sai phạm...

2 sản không có giá trị sử dụng (có chỉ tiêu chất lượng đạt dưới 70%) gồm: Phân bón NPK 20-20-15-TE (Cty TNHH TM – XNK Phân bón Việt Thắng, trụ sở tại phường Hiệp Thành, quận 12, TP.HCM). Kết quả kiểm nghiệm cho thấy, hàm lượng Phot- pho (P2O5) chỉ đạt 9,76%, bang 48,8% chỉ tiêu chất lượng đăng ký. Sản phẩm phân NPK 16-16-8-TE (Cty Hóa nông Mùa Vàng, trụ sở Long An) có hàm lượng Nitơ (N) đạt 82,5% và Phot- pho chỉ đạt 60,5% so với công bố. Cơ quan chức năng Trà Vinh đã kết luận hai loại phân trên là giả.

Còn tại Vĩnh Long, từ đầu năm đến nay đoàn liên ngành 389 đã hai lần ra quân lấy mẫu kiểm tra các mặt hàng phân bón vô cơ. Kết quả đợt 1 cho thấy, lực lượng chức năng đã kiểm tra 31 cửa hàng kinh doanh phân bón.

Lấy 77 mẫu phân gửi đi kiểm nghiệm chất lượng theo các tiêu chí nhà sản xuất công bố trên nhãn hàng hóa, tất cả có 13 mẫu phân của 11 cửa hàng VTNN không đạt chất lượng như công bố.

 Hai mẫu phân bón giả bị lực lượng chức năng Trà Vinh phát hiện trong đợt kiểm tra vừa qua.

Riêng tại Vĩnh Long, theo ông Lê Hùng An, Chánh Thanh tra Sở Công thương Vĩnh Long vừa ký hàng loạt quyết định xử phạt ở đợt thanh, kiểm tra thứ 2. Trong đó, đáng chú ý có cửa hàng VTNN Hồng Khánh (ấp Ngãi Hòa, xã Hòa Bình, huyện Trà Ôn) kinh doanh cùng lúc một sản phẩm phân không đạt chất lượng, một sản phẩm phân giả, đã bị phạt số tiền 38,79 triệu đồng cho hành vi sai trái trên.

Đặc biệt, kết quả kiểm nghiệm mẫu tại cửa hàng VTNN Yến Nhi (ấp Mỹ Phú, xã Tân Hội, TP.Vĩnh Long) cho thấy, đại lý này kinh doanh cùng lúc 3 sản phẩm phân bón vô cơ không đạt tiêu chuẩn. Theo quyết định xử phạt, cửa hàng VTNN Yến Nhi đã kinh doanh nhãn hiệu phân bón cao cấp 20-15-5+TE của Cty TNHH Sản xuất Phân bón Nông Phát, tại 58 Đình Nghi Xuân, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP.HCM chỉ đạt 80,75% so với chất lượng đã công bố (phân kém chất lượng).

Bên cạnh đó, cơ sở này còn kinh doanh thêm 2 loại phân bón giả, không có giá trị sử dụng của Công ty Phân bón An Phú Thịnh (số 24, đường 42, phường Tân Tạo, quận Bình Tân, TP. HCM) là phân dạng viên 1 màu 32-10-10+TE và phân dạng viên 1 màu 17-17-17+TE. Cửa hàng VTNN này bị phạt tổng số tiền hơn 32,9 triệu đồng.

Nguồn VietQ