Triển khai mô hình TBA không người trực và Trung tâm Điều khiển xa là hướng đi tất yếu nhằm tự động hóa, hiện đại hóa hệ thống lưới điện, đồng thời xây dựng lưới điện thông minh, qua đó góp phần nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí, tăng hiệu quả của hệ thống, đảm bảo cung cấp điện an toàn, liên tục. Việc ứng dụng Trung tâm Điều khiển xa và TBA 110 kV không người trực đang được PC Hòa Bình nỗ lực thực hiện nhằm không ngừng cải thiện và nâng cao hiệu quả hơn nữa trong công tác quản lý, vận hành hệ thống lưới điện.

Theo đó, thời gian qua, PC Hòa Bình đã dành hàng chục tỷ đồng để xây dựng Trung tâm Điều khiển xa tại trụ sở Nhà điều hành Công ty và lắp đặt các hệ thống thiết bị để chuyển hai TBA 110 kV Trung Sơn, Lạc Sơn sang vận hành chế độ không người trực. Từ khi Trung tâm Điều khiển xa đi vào hoạt động, tại hai TBA 110 kV Trung Sơn và Lạc Sơn không còn công nhân trực vận hành, thao thác thiết bị. Thay vào đó, việc thu thập thông số kỹ thuật của hai TBA này được tiến hành ngay tại Trung tâm Điều khiển xa, thông qua hệ thống thiết bị hiện đại mới lắp đặt. Cùng với đó, các hệ thống phụ trợ TBA không người trực như: Giám sát an ninh; hệ thống báo cháy; báo khói tự động… được truyền về Trung tâm Điều khiển để phục vụ công tác theo dõi, quản lý trạm.

Thông qua việc chỉ huy, thao tác vận hành, đóng cắt thiết bị từ xa đã và đang mang lại nhiều lợi ích thiết thực như: Giảm thời gian thao tác vận hành, đóng cắt thiết bị TBA, rút ngắn thời gian bảo trì bảo dưỡng, xử lý sự cố TBA… qua đó, giảm thời gian mất điện ảnh hưởng hưởng tới khách hàng. Mặt khác, Trung tâm Điều khiển xa và hai TBA 110 kV Trung Sơn, Lạc Sơn đi vào vận hành đã trở thành bước tiến quan trọng trong việc từng bước hiện đại hóa, tự động hóa lưới điện Hòa Bình theo lộ trình xây dựng lưới điện thông minh, góp phần nâng cao năng suất lao động. Cùng với những phần mềm điều khiển hiện đại, thông qua các khoá liên động, logic… sẽ khắc phục hoàn toàn những sai sót có thể xảy ra do yếu tố con người. Đồng thời, đảm bảo yếu tố an toàn, sức khoẻ cho người lao động, đặc biệt là trong thời tiết mưa bão do việc vận hành, điều khiển được thực hiện ngay tại Trung tâm điều khiển xa.

Hiện nay, PC Hòa Bình đang chủ động triển khai số hóa trong lĩnh vực quản lý vận hành hệ thống điện. Các hoạt động quản lý kỹ thuật, quản lý vận hành lưới điện đã được thực hiện trên các hệ thống phần mềm như: Hệ thống báo cáo sản xuất vận hành hệ thống điện; hệ thống quản lý kỹ thuật; hệ thống thu thập dữ liệu đo đếm trên lưới điện; hệ thống quản lý thông tin mất điện (OMS); tổng hợp báo cáo vận hành lưới điện 110 kV; hệ thống điều khiển, giám sát và thu thập dữ liệu SCADA/DMS.

Quang cảnh TBA 110 kV không người trực Trung Sơn

Tại Trung tâm Điều khiển xa PC Hòa Bình, các tính năng cơ bản của hệ thống phần mềm trung tâm SCADA/DMS đã được khai thác triệt để như: Quản lý mô hình thông tin lưới điện, bao gồm quản lý tất cả các dữ liệu chính của Trung tâm Điều khiển; chỉnh sửa hoặc tạo mới cấu trúc sơ đồ một sợi của TBA; tô màu lưới điện, chỉnh sửa đồ họa, nhập dữ liệu hàng loạt, khai báo và mapping tín hiệu các thiết bị tại TBA và các thiết bị trên lưới điện phân phối (Recloser/LBS/FI); thiết lập các cảnh báo âm thanh và sự kiện, mô phỏng trạng thái các thiết bị trên lưới điện, lưu trữ, phân tích và khai thác hệ thống dữ liệu lịch sử phục vụ báo cáo sản xuất vận hành... Ngoài ra, PC Hòa Bình cũng đang từng bước triển khai, xây dựng phân hệ lưới điện thông minh (DMS) với các ứng dụng tính toán lưới điện như: Các ứng dụng dự báo phụ tải, dự toán tình trạng phân phối, tính toán trào lưu công suất, định vị và cô lập sự cố…

Ông Nguyễn Thế Hùng – Phó Giám đốc PC Hòa Bình cho biết: Trước khi Trung tâm Điều khiển xa PC Hòa Bình đi vào hoạt động, tại hai TBA 110 kV Trung Sơn và Lạc Sơn đều phải có đội ngũ vận hành, luôn theo dõi, giám sát và trực tiếp điều khiển thiết bị, trung bình mỗi trạm có 9 công nhân trực. Đối với thiết bị đóng cắt trên lưới trung thế, khi xảy ra sự cố, nhân viên vận hành phải đến thao tác thiết bị tại chỗ, thời gian di chuyển rất lâu đặc biệt là các vùng núi, địa hình hiểm trở, dẫn đến thời gian mất điện của khách hàng bị kéo dài. Sau khi đi vào hoạt động, thông qua việc theo dõi, giám sát tình trạng vận hành thiết bị theo thời gian thực hiện và chỉ huy, thao tác, đóng cắt thiết bị từ xa, Trung tâm Điều khiển xa PC Hòa Bình đã cho thấy nhiều lợi ích như: Giảm thời gian thao tác đóng cắt thiết bị; Rút ngắn thời gian bảo trì bảo dưỡng, xử lý sự cố... từ đó đã hạn chế tối đa nhân lực, đảm bảo an toàn trong vận hành và đặc biệt là nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, giảm thời gian và số lần mất điện của khách hàng.

Thúy Nga