Chiến lược CĐS: Hướng đi đồng bộ từ trung ương đến địa phương

Nhận thức rõ tầm quan trọng của CĐS, Chính phủ và các cơ quan quản lý đã có những chỉ đạo và kế hoạch hành động để tạo động lực cho ngành CNHT, cụ thể: 

Từ cấp Trung ương: Bộ Công Thương đã ban hành kế hoạch hành động năm 2025 nhằm đẩy mạnh CĐS ngành Công Thương nói chung và CNHT nói riêng. Kế hoạch này tập trung vào việc ưu tiên phát triển thương mại điện tử, xây dựng nền tảng dữ liệu lớn (Big Data), ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và kết nối thương mại xuyên biên giới. Điều này nhằm giúp DN mở rộng thị trường và tăng khả năng cạnh tranh. Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) đã chủ động phối hợp với các tập đoàn đa quốc gia và các DN FDI tổ chức các chương trình đào tạo về sản xuất thông minh và mô hình "nhà máy số", hỗ trợ các DN CNHT Việt Nam áp dụng thành công các công nghệ mới.

Tại TP. Hồ Chí Minh: Sở Công Thương đã tích cực triển khai các khóa đào tạo nâng cao năng lực CĐS dành riêng cho các DN CNHT theo Kế hoạch 3065/KH-SCT. Các khóa học này tập trung cung cấp kiến thức và giải pháp công nghệ phù hợp với quy mô và đặc thù của các DN nhỏ và vừa, giúp họ tiếp cận và ứng dụng công nghệ số một cách hiệu quả.

Sự đồng bộ trong chiến lược từ cấp Trung ương đến địa phương đã tạo ra một hành lang pháp lý và môi trường hỗ trợ thuận lợi, giúp các DN CNHT TP.HCM tự tin hơn trên hành trình CĐS.

Doanh nghiệp CNHT TP.HCM: Điểm sáng và kỳ vọng từ hội nhập số

Những nỗ lực từ phía Nhà nước đã được các DN đón nhận và chuyển hóa thành những hành động cụ thể, tạo ra những điểm sáng đáng ghi nhận như:

Nỗ lực từ cộng đồng DN: Hiệp hội DN Khu chế xuất – Khu công nghiệp TP.HCM (HBA) đã khởi xướng chương trình "Go Digital", hỗ trợ tư vấn và CĐS cho hơn 1.600 DN trong khu công nghiệp trong những năm gần đây. Đây là một minh chứng rõ nét cho sự chủ động và quyết tâm của cộng đồng DN trong việc thu hẹp khoảng cách công nghệ.

Các DN tham gia ký kết trong chương trình “Hỗ trợ CĐS cho DN tại TP.HCM giai đoạn 2024-2025”

Cơ hội từ chuỗi cung ứng toàn cầu: Tại Hội nghị tìm kiếm nhà cung cấp CNHT năm 2025, nhiều tập đoàn lớn như Samsung, Bosch, TTI... đã cam kết ưu tiên lựa chọn các nhà cung ứng nội địa đáp ứng các tiêu chuẩn số hóa. Điều này mở ra cơ hội vàng cho các DN CNHT Việt Nam trở thành một phần của chuỗi cung ứng toàn cầu, cung cấp linh kiện với hàm lượng công nghệ cao hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm sáng, việc CĐS trên diện rộng vẫn còn nhiều hạn chế. Ví dụ, trong năm 2024, Thành phố chỉ hỗ trợ lãi suất vay cho 5 dự án CNHT tiêu biểu, cho thấy quy mô và năng lực CĐS vẫn còn ở mức khiêm tốn so với tiềm năng và nhu cầu thực tế của toàn bộ các DN trên địa bàn.

Góc nhìn từ nhà quản lý và chuyên gia: Thách thức và định hướng

Để hiểu rõ hơn về bức tranh CĐS của ngành CNHT TP.HCM, các chuyên gia và nhà quản lý cũng cho biết:

Ông Chu Việt Cường, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển Công nghiệp (Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương) bày tỏ: "Chúng tôi liên tục đào tạo DN CNHT áp dụng mô hình nhà máy thông minh, mô hình sản xuất số. Những DN chủ động chuyển đổi sẽ thuận lợi hơn khi tham gia chuỗi toàn cầu." Lời chia sẻ này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động trong CĐS để không bị tụt lại phía sau.

Bà Nguyễn Thị Minh Huyền – Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) – khẳng định: "CĐS không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu để DN bắt nhịp xu hướng kinh tế số toàn cầu". Phát biểu này một lần nữa khẳng định tính cấp thiết và bắt buộc của việc CĐS.

Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM, nhìn nhận: "Thành phố đang đứng thứ 2 (năm 2023) toàn quốc về chỉ số CĐS; các chương trình hỗ trợ DN chuyển đổi như Viettel CODX góp phần giúp số hóa hoạt động, tối ưu chi phí và tăng năng lực cạnh tranh". Điều này cho thấy TP.HCM có nền tảng vững chắc để hỗ trợ DN thực hiện CĐS.

Lãnh đạo Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA) cho rằng: "Thách thức lớn nhất là CĐS nhưng vẫn phải bảo đảm cấu trúc quản trị, chăm sóc khách hàng… Hiệp hội sẽ hỗ trợ kết nối nguồn lực và kiến thức chuyển giao công nghệ". Đây là một góc nhìn thực tế chỉ ra rằng, CĐS không chỉ là về công nghệ mà còn là về quản trị DN.

Đề xuất giải pháp hỗ trợ

Để CĐS không còn là thách thức mà trở thành động lực phát triển bền vững, cần có những giải pháp hỗ trợ cụ thể và đồng bộ như: Tăng cường đầu tư và xúc tiến xây dựng "nhà máy số”; Mở rộng các gói hỗ trợ CĐS; Phát triển cụm CNHT chuyên ngành;Tăng cường đào tạo chuyên gia;…

Có thể nói, CĐS là bước ngoặt then chốt để ngành CNHT TP.HCM nâng tầm chất lượng sản xuất, tăng tỷ lệ nội địa hóa và vươn mình vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Với nỗ lực nội tại của DN, sự đồng hành của Chính phủ, Bộ Công Thương, và chính quyền thành phố, cùng với định hướng đúng đắn từ các hiệp hội và chuyên gia, tin rằng, TP.HCM hoàn toàn có khả năng trở thành một trung tâm CNHT hiện đại, sáng tạo và bền vững về mặt kỹ thuật số./.

Hà Đăng