Tham dự Hội thảo có bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Cục trưởng Cục ĐCK, ông Nguyễn Văn Thịnh - Phó Cục trưởng Cục ĐCK; đại diện một số cục, vụ của Bộ Công Thương; đại diện Sở Công Thương các tỉnh, Thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hưng Yên, Ninh Bình, Phú Thọ, Bắc Ninh, Thái Nguyên; đại diện một số Viện nghiên cứu, Trường đại học, Hội làng nghề và cơ sở công nghiệp nông thôn,…

Phát biểu khai mạc Hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang –Cục trưởng Cục ĐCK cho biết: Cục ĐCK được Bộ Công Thương giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng dự thảo Thông tư quy định về việc tổ chức bình chọn SPCNNTTB. Đến nay, dự thảo Thông tư đã hoàn thiện lần 1 và được đăng tải trên Trang thông tin điện tử của Bộ Công Thương. Bên cạnh đó, được sự đồng ý của Lãnh đạo Bộ, Cục ĐCK tổ chức Hội thảo để trao đổi trực tiếp và làm rõ hơn các nội dung tại dự thảo Thông tư. 

Cục trưởng Cục ĐCK Nguyễn Thị Lâm Giang phát biểu khai mạc Hội thảo

Thời gian qua, hoạt động bình chọn SPCNNTTB đã được các cấp các ngành, các địa phương quan tâm đón nhận, triển khai đồng bộ và ngày càng phát huy hiệu quả, góp phần tích cực thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về phát triển công nghiệp nông thôn. Đây cũng là một trong những nội dung hoạt động trọng điểm của chính sách khuyến công được tổ chức thực hiện trên toàn quốc nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của quốc gia, vùng, địa phương về nguồn nguyên liệu, lao động, kỹ năng, kinh nghiệm, tư duy sáng tạo cùng việc áp dụng công nghệ, máy móc thiết bị hiện đại để sản xuất ra các sản phẩm có chất lượng vượt trội, đại diện cho tinh hoa CNNT của mỗi địa phương, khu vực trên đất nước Việt Nam.

Đến hết năm 2024, chương trình khuyến công quốc gia và địa phương đã tổ chức bình chọn và cấp Giấy chứng nhận cho 4.154 SPCNNTTB cấp tỉnh, 2.111 sản phẩm cấp khu vực và 686 sản phẩm cấp quốc gia. Công tác bình chọn góp phần tôn vinh, quảng bá, khẳng định chất lượng, uy tín của sản phẩm CNNT mang thương hiệu Việt trên thị trường trong nước và quốc tế.

Nêu rõ lý ro sửa đổi Thông tư, Cục trưởng Cục ĐCK cho biết: Mặc dù hoạt động bình chọn SPCNNTTB đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đã có sự điều chỉnh đáng kể, do đó các Thông tư hướng dẫn về công tác bình chọn cũng đã bộc lộ một số bất cập như: Theo quy định tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, việc tổ chức công tác bình chọn 4 cấp như hiện nay cần được rà soát đảm bảo phù hợp thực tiễn; Cần đánh giá lại quy trình thực hiện, tăng cường phân cấp, phân quyền; Xem xét, loại bỏ hoàn toàn các thủ tục hành chính trong hoạt động bình chọn; Một số khái niệm, thuật ngữ cần được xem xét, điều chỉnh, bổ sung để dễ tuân thủ, dễ thực hiện; Đồng thời nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách. Cùng với đó, Bộ tiêu chí đánh giá sản phẩm cần được rà soát, cập nhật, chuẩn hóa theo các quy chuẩn, điều kiện sản xuất, tiêu chuẩn sản phẩm và định hướng phát triển kinh tế, xã hội trong thời kỳ mới.

Bà Đinh Thị Huyền Linh - Trưởng phòng Khuyến công Cục ĐCK báo cáo Dự thảo tại Hội thảo

Để khắc phục hạn chế, đồng thời đổi mới phương pháp tiếp cận, nâng cao hiệu quả công tác tổ chức bình chọn, việc xây dựng Thông tư thay thế các Thông tư số 26 năm 2014 và Thông tư số 14 năm 2018 là cần thiết và được kỳ vọng sẽ kế thừa các nội dung hiệu quả của Thông tư hiện hành; Điều chỉnh, bổ sung nhiều nội dung mới, bảo đảm tính khả thi, đồng bộ giữa các cấp tổ chức bình chọn; Đặc biệt không làm phát sinh thủ tục hành chính hoặc nghĩa vụ pháp lý bắt buộc đối với cơ sở đăng ký tham gia; Thúc đẩy ứng dụng nền tảng số trong hoạt động bình chọn, nâng cao tính minh bạch và khả năng liên thông dữ liệu, tạo thuận lợi trong công tác triển khai thực hiện từ trung ương đến địa phương.

Tại Hội thảo, bà Đinh Thị Huyền Linh – Cục ĐCK đã trình bày các nội dung trong Dự thảo Thông tư quy định về việc tổ chức bình chọn SPCNNTTB. Dự thảo bao gồm 6 Chương, 22 Điều, kế thừa Thông tư số 26/2014/TT-BCT ngày 28/8/20214 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định về việc tổ chức bình chọn SPCNNTTB và Thông tư số 14/2018/TT-BCT ngày 28/6/2018 của Bộ trưởng Bộ Công Thương sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông thư 26/2014/TT-BCT ngày 28/8/2014. Dự thảo Thông tư có nhiều điểm mới, phù hợp với tình hình kinh tế đất nước, trong đó tập trung đẩy mạnh phân cấp về địa phương; Đẩy mạnh nội dung chuyển đổi số và bình chọn SPCNNTTB, giảm thiểu thời gian, tăng tính chính xác trong việc tổ chức bình chọn; Loại bỏ các nội dung liên quan đến thủ tục hành chính, đồng thời nâng cao tính chủ động, linh hoạt trong việc bình chọn SPCNNTTB.

TS. Nguyễn Như Chinh – Hội Làng nghề Việt Nam tham gia đóng góp ý kiến tại Hội thảo

Theo Dự thảo Thông tư mới, Hội đồng bình chọn cấp Quốc gia do Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định thành lập. Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định việc thành lập và phê duyệt cơ cấu, số lượng thành viên Hội đồng bình chọn cấp tỉnh. Chủ tịch UBND cấp xã quyết định việc thành lập và phê duyệt cơ cấu, số lượng thành viên Hội đồng bình chọn cấp xã. Tổ chức bình chọn cấp Quốc gia 02 năm một lần vào năm lẻ; Tổ chức bình chọn cấp xã, cấp tỉnh định kỳ 02 năm một lần vào năm chẵn,…

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã nghiêm túc nghiên cứu và tham gia đóng góp ý kiến xây dựng. Đã có 12 ý kiến tham gia đóng góp xây dựng Dự thảo của đại diện Hội Làng nghề Việt Nam; Liên minh HTX Việt Nam; Sở Công Thương các tỉnh Phú Thọ, Ninh Bình, Hải Phòng; Đại diện Viện Công nghệ thực phẩm cùng các chuyên gia đã nhiều năm gắn bó với hoạt động bình chọn SPCNNTTB.

Các ý kiến xoay quanh nội dung: Phân cấp Hội đồng bình chọn; Tiêu chí chấm điểm; Kinh phí hỗ trợ đơn vị có sản phẩm được bình chọn là SPCNNTTB; Tên gọi để dễ dàng nhận diện thương hiệu SPCNNTTB; Chấm điểm điện tử, lưu trữ hồ sơ điện tử,…

Cụ thể, TS. Nguyễn Như Chinh – Hội Làng nghề Việt Nam đánh giá cao Dự thảo Thông tư, đồng thời đề nghị bổ sung tiêu chí có khả năng sản xuất hàng loạt, đáp ứng nhu cầu của thị trường; Bổ sung thêm trách nhiệm của cấp xã và các tổ chức cá nhân; Các cơ sở sản xuất không vi phạm chính sách, pháp luật của Nhà nước, đạt đủ điều kiện về an toàn thực phẩm,…

Ông Dương Tuấn Cương – Đại diện Liên minh HTX Việt Nam tham gia đóng góp ý kiến tại Hội thảo

Đại diện Liên minh HTX Việt Nam - ông Dương Tuấn Cương cho rằng: Cần định vị ngay cơ sở sản xuất ứng dụng công nghệ cao theo tinh thần Nghị quyết 57 của Trung ương về đổi mới sáng tạo; Đề xuất tên viết tắt bằng tiếng Anh của SPCNNTTB là ORIP; Bổ sung giải thích từ ngữ liên quan đến kinh tế tuần hoàn, đẩy mạnh, nâng cao hàm lượng sáng tạo sản phẩm, tạo sự khác biệt cho SPCNNTTB,… Ông Dương Tuấn Cương đề xuất cần thiết thực hỗ trợ các cơ sở sản xuất có SPCNNTTB như xây dựng website giới thiệu toàn bộ sản phẩm được chứng nhận; Hỗ trợ các cơ sở tham gia các sàn thương mại điện tử, từ đó tạo hiệu ứng, lan tỏa và khẳng định giá trị thực tế của giải thưởng và hỗ trợ các cơ sở sản xuất mang sản phẩm ra thị trường…

Bà Hà Thị Vinh - Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội tham gia đóng góp ý kiến tại Hội thảo

Tham gia đóng góp ý kiến, bà Hà Thị Vinh – Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội đề xuất nên bổ sung đại diện các hội, tổ chức hội vào Hội đồng bình chọn; Chứng nhận sản phẩm nên đưa thêm tên tác giả để giúp các cơ sở có thêm thành tích tham gia chương trình phong tặng nghệ nhân; Bổ sung thêm các sản phẩm quà tặng, đồ lưu niệm tham gia bình chọn vì dòng sản phẩm này phục vụ phát triển du lịch và xuất khẩu tại chỗ,…

Ông Nguyễn Việt Dũng – Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ tham gia đóng góp ý kiến tại Hội thảo

Ông Nguyễn Việt Dũng – Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ cho biết, Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ đã gửi văn bản đóng góp ý kiến xây dựng Dự thảo lên Cục ĐCK. Trong đó, đề nghị nên đưa hoạt động bình chọn SPCNNTTB vào Nghị quyết của cấp xã; Cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, từ đó tạo động lực để thành lập doanh nghiệp mới, phát triển kinh tế tư nhân, phát triển sản phẩm CNNT; Nên xem xét thành lập Hội đồng bình chọn cấp xã để phù hợp với thực tế địa phương và kinh phí thực hiện. Nhân Hội thảo, ông Nguyễn Việt Dũng cũng bày tỏ băn khoăn về kinh phí hỗ trợ các cơ sở có sản phẩm được chứng nhận hiện còn thấp, phần nào đó làm giảm sự hào hứng của các cơ sở tham gia bình chọn. Bên cạnh đó, đại diện Sở Công Thương tỉnh Phú Thọ cũng nêu ý kiến về việc đẩy mạnh sáng tạo sản phẩm CNNT gắn với tiềm năng thế mạnh địa phương, nhất là sản phẩm phục vụ du lịch,..

Kết thúc Hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang – Cục trưởng Cục ĐCK tiếp thu và đánh giá cao những ý kiến đóng góp của đại diện các Hội, Sở Công Thương các địa phương và các chuyên gia. Cục trưởng Cục ĐCK cho biết: “Sau Hội thảo tại Hà Nội, Cục ĐCK sẽ tổ chức Hội thảo tại Thanh Hóa để lấy ý kiến đại diện một số địa phương khu vực miền Trung và miền Nam. Chúng tôi sẽ lắng nghe ý kiến đóng góp quý báu của các vị đại biểu trên tinh thần hết sức cầu thị để nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Thông tư trình Bộ trưởng Bộ Công Thương xem xét, ký ban hành”.

PV