Hiện Đà Nẵng có khoảng 110 doanh nghiệp (DN) tham gia hoạt động CNHT. Tuy nhiên, đa số DN có quy mô nhỏ. Sản phẩm CNHT chủ yếu do DN FDI sản xuất để xuất khẩu, sản phẩm trong nước chưa đáp ứng nhu cầu các ngành sản xuất, lắp ráp.

Theo Sở Công Thương Đà Nẵng, các ngành công nghiệp và CNHT của thành phố này còn nhiều hạn chế, thu hút công nghiệp công nghệ cao vốn là ưu tiên phát triển cũng chưa đạt kỳ vọng. Tình hình sản xuất công nghiệp phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu, vật liệu, máy móc thiết bị nhập khẩu nên giá trị gia tăng thấp.

Đà Nẵng cũng chưa hình thành các DN đầu ngành có ảnh hưởng lớn, mang tác động lan tỏa thúc đẩy ngành công nghiệp phát triển. Việc liên kết, hợp tác giữa các DN còn nhỏ lẻ, rời rạc, chưa có các cụm liên kết ngành quy mô lớn.

Để giải quyết vấn đề này, trong giai đoạn 2021 – 2030, Đà Nẵng định hướng phát triển cụm liên kết ngành kinh tế biển ở Trung Trung Bộ thuộc các tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi với trọng điểm phát triển là Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, gắn với xây dựng trung tâm kinh tế biển mạnh có tầm quốc tế.

Cụm liên kết này tập trung phát triển những ngành, lĩnh vực ưu tiên như: Cảng biển container trung chuyển trong nước, quốc tế và cảng biển du lịch; vận tải biển và các dịch vụ gắn với cảng biển tại khu cảng biển Liên Chiểu - Tiên Sa - Chân Mây; công nghiệp đóng, sửa tàu biển, cơ khí chính xác, chế tạo máy, thiết bị tự động hóa với trung tâm ở Đà Nẵng; công nghiệp điện tử, công nghệ thông tin, hóa dược, hóa phẩm tập trung ở Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế.

Đà Nẵng cũng đặt mục tiêu tập trung phát triển các sản phẩm CNHT, thu hút một số công ty, tập đoàn lớn đầu tư vào để dẫn dắt, chuyển giao công nghệ, sử dụng sản phẩm trung gian tạo tác động lan tỏa phát triển CNHT, tập trung xây dựng và đưa vào hoạt động khu CNHT Khu công nghệ cao Đà Nẵng và thu hút đầu tư lĩnh vực này.

Ông Nguyễn Anh Huy, Giám đốc Công ty Cổ phần Trung Nam Electronics Manufacturing Services, cho rằng: “Để phát triển được lĩnh vực công nghiệp cần phải đưa một số DN “đầu đàn” về khu vực như Samsung, LG, hoặc các DN công nghệ lớn. Khi những DN lớn này thâm nhập vào địa bàn thì lập tức các DN phụ trợ cũng sẽ đi theo. Dù vậy, hạ tầng CNHT tại chỗ lại đóng vai trò then chốt trong việc thu hút các DN lớn. Hiện chuỗi cung ứng vẫn tập trung chủ yếu tại phía Bắc, hoặc phía Nam xung quanh hai trung tâm là Hà Nội và TP.HCM”.

Các chuyên gia cho rằng, để kích thích chuỗi cung ứng tại chỗ, Đà Nẵng và miền Trung nói chung phải xây dựng khu phi thuế quan cho các đối tác nhập hàng từ bên ngoài vào sản xuất phục vụ xuất khẩu. Đại diện Công ty Cổ phần Trung Nam Electronics Manufacturing Services chia sẻ: “Khi xây dựng được khu phi thuế quan sẽ có nhiều DN về đặt nhà máy sản xuất. Điều đó tạo động lực hình thành CNHT cho khu phi thuế quan. Rất nhiều đối tác của chúng tôi hỏi về điều đó trước khi quyết định đầu tư, nhưng rất tiếc là hiện miền Trung chưa có khu phi thuế quan nào”.

Sản xuất CNHT ngành phụ tùng ô tô tại Khu công nghiệp Hòa Khánh, Đà Nẵng

Để tạo điều kiện phát triển tối đa và thu hút DN tham gia lĩnh vực CNHT, Đà Nẵng đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ về nguồn vốn, lãi suất, kết nối cung cầu, hỗ trợ tiền đầu tư đổi mới công nghệ máy móc hiện đại.

Công ty TNHH Sản xuất, Thương mại và Dịch vụ Huỳnh Đức (gọi tắt là Công ty Huỳnh Đức) ở Khu Công nghiệp Hòa Khánh mở rộng, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng hiện là một trong những nhà cung cấp sản phẩm CNHT lớn. Ông Nguyễn Hữu Đức, Chủ tịch HĐQT Công ty Huỳnh Đức cho biết, nhờ nhận được 2 tỷ đồng hỗ trợ của TP Đà Nẵng, DN đã mạnh dạn đầu tư thêm máy CNC hiện đại, trị giá 8 tỷ đồng để sản xuất những sản phẩm hỗ trợ trong nhiều lĩnh vực công nghệ ở các nước tiên tiến. 

Điều này tạo cho DN có cơ hội tiếp tục mở rộng, nâng cao ngành nghề sản xuất các sản phẩm cơ khí chính xác như khuôn mẫu, bu lông, ốc vít, ổ bi, bạc lót, bánh răng, van, khớp các loại, vỏ máy... với quy mô công suất 400 tấn sản phẩm/năm phục vụ các ngành CNHT tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

Ông Nguyễn Hữu Đức chia sẻ: “Đa số các DN trong ngành CNHT là DN nhỏ và vừa, nhận được những gói hỗ dù nhỏ, nhưng lại là động lực rất lớn cho DN. Bản thân DN Huỳnh Đức cũng đã nhận được gói hỗ trợ của TP Đà Nẵng. Những điều đó là một phần tác động, tạo thêm động lực cho những DN nhỏ và vừa có thể hướng tới những mục tiêu lớn hơn, làm cho ngành CNHT của Việt Nam phát triển mạnh hơn”.

Phương Lê