Là địa phương có lịch sử văn hóa lâu đời, có vị trí chiến lược quan trọng trong các cuộc đấu tranh chống kẻ thù xâm lược, với truyền thống cần cù, sáng tạo trong lao động xây dựng quê hương, kiên cường, anh dũng trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, là vùng đất đã sản sinh và cống hiến nhiều nhân tài cho quê hương, đất nước và là nơi có khu kinh tế Nghi Sơn – một trong 5 khu kinh tế lớn trọng điểm ven biển của cả nước.
Được hội tụ những tinh hoa văn hóa các vùng miền, trên địa bàn có trên 100 di tích đã kiểm kê và xếp hạng, với đủ các loại hình, các sắc thái riêng về dân cư, dân tộc cùng với bãi biển xinh đẹp, thơ mộng, trữ tình, cảnh quan thiên nhiên phong phú và kỳ thú. Ngoài những ưu thế đó, Tĩnh Gia còn có nhiều tài nguyên tự nhiên để phát triển các loại hình du lịch: vùng du lịch biển đảo, vùng du lịch sinh thái rừng, hồ, đặc biệt với bờ biển dài 42 km, nằm ven quốc lộ 1A. Hòa trong những dải cát trắng, phẳng, nước biển xanh trong, không có sóng lớn, phong cảnh hữu tình đã tạo nên những bãi tắm đẹp, có sức lôi cuốn và hấp dẫn biết bao du khách. Biển Hải Hòa chỉ cách thị trấn Tĩnh Gia 2km, cách đô thị mới Nghi Sơn 7km. Tài nguyên hải sản cũng rất đa dạng, với đặc sản nước mắm Du Xuyên, Ba Làng nổi tiếng cả nước, chim cu kỳ Hòn Mê... Đây là những tiềm năng, thế mạnh cho Tĩnh Gia phát triển du lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái biển và tương lai là du lịch khám phá đáy đại dương.Trên địa bàn huyện còn có nhiều danh thắng thiên nhiên có thể khai thác du lịch. Ngoài biển có đảo Hòn Mê (chỉ cách bờ biển 25 km), đảo Biện Sơn và hàng loạt đảo nhỏ. Với hệ thống đền chùa, núi non, hang động kỳ ảo, được gắn với các huyền tích khá ly kỳ, mang đậm nét dân gian và huyền thoại lịch sử. Hệ thống núi non, hang động và sông, hồ, kênh, rạch của Tĩnh Gia như những lá phổi xanh kết thành, là nguồn tài nguyên quý để phát triển các loại hình du lịch tham quan, gắn với môi trường tự nhiên, sinh thái và du lịch mạo hiểm.
Tĩnh Gia còn là nơi lưu giữ 38 điểm di tích, danh lam thắng cảnh có giá trị lịch sử văn hóa và du lịch. Trong đó có 25 di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng với 3 di tích cấp quốc gia, 22 di tích cấp tỉnh. Nhiều loại hình di tích khá phong phú: di tích lịch sử - văn hóa, di tích khảo cổ, di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích cách mạng, di tích thắng cảnh và gần 20 lễ hội lớn nhỏ. Các di tích lịch sử văn hóa, hệ thống đền, chùa, nhà thờ đạo Thiên Chúa là những điểm du lịch hấp dẫn du khách. Cùng với các sắc thái riêng về dân cư, dân tộc của Tĩnh Gia, sự phát triển làng nghề truyền thống với nhiều loại hình đã tạo cho Tĩnh Gia phát triển du lịch văn hóa – lịch sử, tín ngưỡng và du lịch cộng đồng. Những yếu tố tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch nhân văn là tiềm năng lớn, vô giá cho Tĩnh Gia mà không phải ở đâu cũng có được. Sự giao thoa của hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy thuận tiện cho việc thông thương với các tỉnh và các nước trong khu vực, là tiền đề quan trọng để Tĩnh Gia phát triển du lịch nhanh và bền vững.
Lễ hội Quang Trung tại xã đảo Nghi Sơn - huyện Tĩnh Gia - tỉnh Thanh Hóa
Thực hiện kế hoạch số 103/KH-BTC ngày 26/8/2014 của Ban Tổ chức Năm du lịch quốc gia 2015, với mục đích phát triển mạnh du lịch biển, khai thác tài nguyên du lịch tự nhiên và du lịch nhân văn, để phát triển du lịch văn hóa tâm linh, du lịch văn hóa sinh thái; tăng hiệu quả kinh doanh và sức hấp dẫn cho du khách, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách huyện và tạo ra nhiều việc làm cho người lao động, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, UBND huyện đã ban hành và triển khai thực hiện các văn bản, về thực hiện đề án phát triển du lịch, thành lập Ban Xúc tiến đầu tư và quản lý Khu du lịch Hải Hòa. Tích cực tuyên truyền, quảng bá hình ảnh du lịch Tĩnh Gia được thực hiện trên các kênh thông tin Đài Truyền hình Việt Nam; Đài Phát thanh – Truyền hình Thanh Hóa, các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương, trang thông tin điện tử và tuyên truyền trực quan về du lịch Tĩnh Gia.
Đảng bộ và chính quyền huyện Tĩnh Gia xác định, việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch là khâu then chốt, quyết định cho tăng trưởng và phát triển du lịch nhanh, mạnh và bền vững. Trong những năm qua, huyện đã chỉ đạo, tổ chức cho cán bộ quản lý và nhân viên tại các cơ sở lưu trú du lịch tham gia 4 lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ du lịch tại tỉnh và lớp học dành cho cán bộ quản lý khách sạn, lớp bồi dưỡng nghiệp vụ tiếng Anh dành cho cán bộ quản lý khách sạn. Năm 2014, UBND huyện phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch mở lớp tập huấn du lịch cộng đồng, gồm 95 học viên. Năm 2015, UBND huyện đã phối hợp với Trường Đại học Văn hóa, Thể thao & Du lịch mở lớp tập huấn công tác quản lý du lịch và nghiệp vụ du lịch cho các nhà hàng, khách sạn, đồng thời, cử cán bộ quản lý du lịch cấp huyện tham gia khóa học dẫn chương trình và lớp học thuyết minh viên du lịch theo tiêu chuẩn VTOS của EU. Nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là tiếp tục tăng cường sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, huy động sự tham gia tích cực, hiệu quả của các ngành, các cấp, chính quyền địa phương, các cơ sở kinh doanh du lịch để phát triển du lịch, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của du lịch, góp phần tăng thu ngân sách huyện. Tập trung khai thác thế mạnh tài nguyên du lịch biển và những tiềm năng chưa được khai thác như: du lịch khám phá hang động, du lịch sinh thái rừng hồ và du lịch văn hóa tâm linh. Tạo ra những nét độc đáo riêng cho sản phẩm du lịch Tĩnh Gia. Phấn đấu hàng năm: lượt khách du lịch tăng từ 10 – 15%/năm, doanh thu đạt 250 tỷ đồng/năm trở lên, cơ sở lưu trú du lịch tăng 15 – 20%/năm, lao động du lịch được đào tạo nghiệp vụ du lịch đạt 75% và nâng cao nhận thức về du lịch cho người dân trên địa bàn huyện.
Phát triển du lịch bền vững, thật sự trở thành một ngành kinh tế quan trọng, làm động lực thúc đẩy các ngành khác cùng phát triển, gắn với đảm bảo vững chắc an ninh – quốc phòng, đa dạng hóa sản phẩm du lịch, kéo dài thời gian lưu trú của du khách. Tăng hiệu quả kinh doanh và sức hấp dẫn cho du lịch Tĩnh Gia, tạo ra nhiều việc làm cho người lao động, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế cho địa phương, làm cho thương hiệu về du lịch Tĩnh Gia ngày càng lan tỏa, bay xa trên khắp địa bàn tỉnh Thanh Hóa, khu vực miền Trung và cả nước, đặc biệt hướng tới các châu lục trên thế giới. Đó là mục tiêu chiến lược mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tĩnh Gia đang nỗ lực không ngừng, quyết tâm phấn đấu, làm bật dậy những tiềm năng to lớn về du lịch trên địa bàn huyện trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
Xuân Trường