Thực hiện tốt cuộc vận động “xây dựng gia đình 5 không 3 sạch”, các tổ, Hội Phụ nữ ở các xã, phường của thành phố Hải Phòng đã tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, vận động hội viên phụ nữ phân loại rác thải sinh hoạt tại từng gia đình… góp phần xây dựng thành phố Hải Phòng trở thành đô thị xanh, thông minh, thân thiện, an toàn.
Từ cuộc vận động trên, Hội Phụ nữ thành phố Hải Phòng đã xây dựng các mô hình tổ phụ nữ “phân loại rác thải sinh hoạt, xử lý rác thải hữu cơ tại nhà”. Đây là mô hình bảo vệ môi trường, thông qua đó tuyên truyền, vận động nhân dân ở các khu dân cư nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thói quen phân loại rác thải tại hộ gia đình và xử lý rác thải hữu cơ bằng chế phẩm vi sinh IMO, tăng cường tái chế, tái sử dụng rác thải, giảm thiểu lượng rác thải phải xử lý bằng biện pháp chôn lấp, qua đó, giữ gìn vệ sinh môi trường theo hướng bền vững.
Trong đó, mô hình phân loại và xử lý rác thải bằng men vi sinh IMO tại khu dân cư Giang Hạ đã và đang phát huy hiệu quả tích cực, đồng thời tạo hiệu ứng lan tỏa sang nhiều địa phương khác.
Mô hình phân loại và xử lý rác thải hữu cơ bằng men vi sinh IMO tại khu dân cư Giang Hạ được triển khai từ tháng 4/2022. Bước đầu, mô hình gặp không ít khó khăn do người dân chưa có thói quen phân loại rác; khi tham gia mô hình, người dân vừa mất công phân loại, mất tiền mua men xử lý, mua thùng ủ, nguồn men cung cấp không ổn định, giá thành cao.
Mô hình Điểm thu đổi rác thải tái chế lấy chế phẩm sinh học IMO được thiết lập tại các khu dân cư
Năm 2023, được sự quan tâm chỉ đạo của Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Hải Dương cũ (nay là thành phố Hải Phòng), Hội Phụ Nữ phường Tân Dân cũ (nay là phường Lê Đại Hành), khu dân cư Giang Hạ và Phường đã được hỗ trợ 500 thùng ủ rác 150 lít, 10.000 viên gạch để xây bể ủ rác hữu cơ; cùng với đó các tập thể, cá nhân trên địa bàn phường đã hỗ trợ kinh phí với tổng số tiền 30 triệu đồng. Nhờ đó, nhiều gia đình đã được hỗ trợ xây bể ủ, trang bị thùng ủ và hỗ trợ làm men vi sinh.
Ngay sau khi được sự quan tâm của cấp trên, mỗi cán bộ hội viên phụ nữ bám sát khu dân cư, cầm tay chỉ việc. Chỉ sau một thời gian ngắn, các hộ gia đình tham gia mô hình đã tích cực bắt tay vào việc làm đúng quy trình. Nhờ đó, đã trang bị được hơn 1.200 thùng ủ rác các loại, góp phần giảm đáng kể lượng rác thải ra môi trường. Mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường mà còn tạo ra nguồn phân bón hữu cơ cho nông nghiệp. Lượng rác sau khi xử lý bằng IMO giảm từ 50 đến 60%.
Trao đổi với đại diện Hội Phụ nữ địa phương được biết, sử dụng men vi sinh IMO để ủ rác thải hữu cơ tại nhà vừa giúp nhanh phân hủy rác, không gây mùi hôi thối, có thể tái chế thành phân bón cho cây trồng, làm giảm lượng rác thải ra môi trường. Đây là một giải pháp hữu ích trong công tác bảo vệ môi trường, góp phần xây dựng đời sống xanh, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại.
Một ưu điểm khác của mô hình này chính là giá rẻ. Chỉ mất khoảng 20.000 đồng để mua 1 cân men gốc ban đầu, sau đó có thể tự nhân bản còn khoảng 10.000 đồng/kg. Trong khi đó, chế phẩm sinh học thường có giá khá cao từ 50.000 - 200.000 đồng/kg. Mặt khác, nguyên liệu để làm men vi sinh này rất dễ kiếm như cám gạo, sữa chua, chuối chín, men rượu, men tiêu hóa, đường, nước sạch… Cách làm loại men ủ này cũng khá dễ dàng, người dùng chỉ cần cho các nguyên liệu vào trộn đều rồi ủ từ 7 - 10 ngày, khi thấy có mùi men rượu là đã đạt. Sau khi phơi gió khô sẽ tạo thành 5 kg men IMO. Việc sử dụng men vi sinh IMO này giúp rút ngắn thời gian phân hủy rác hữu cơ. Có thể khẳng định mô hình sử dụng men vi sinh IMO của Hội Phụ nữ đã triển khai bước đầu mang lại hiệu quả kép, giảm lượng rác thải ra môi trường và rác thải qua xử lý trở thành nguồn phân bón sạch cho cây trồng.
Hội Phụ nữ địa phương đã sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm góp phần nâng cao hiệu quả mô hình. Trong đó, đã nghiên cứu ra chế phẩm IMO dạng khô và nước theo công thức riêng cho hiệu quả cao
Bên cạnh đó, để khuyến khích và thúc đẩy phong trào, Hội Phụ nữ địa phương đã thành lập các điểm thu đổi rác tái chế lấy men vi sinh, được đặt tại các khu dân cư. Hoạt động thu đổi rác tái chế nhận được sự hưởng ứng tích cực của mỗi cán bộ hội viên phụ nữ và chính những người dân trong khu dân cư. Theo đó, rác tái chế sau khi các hộ thu gom tại hộ gia đình sẽ được phân loại đem đi đổi thành men vi sinh để ngâm ủ rác hữu cơ thành phân bón, qua đó nhân rộng các mô hình bảo vệ môi trường, lan tỏa lối sống xanh góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, tạo diện mạo khang trang và văn minh cho mỗi gia đình và trên các tuyến đường của địa phương.
Một điểm đáng chú ý là, qua nhiều lần thử nghiệm, Hội Phụ nữ địa phương đã cho ra dòng sản phẩm men khô và men nước đạt chất lượng. Ưu điểm của men vi sinh IMO được phơi khô, đóng túi và đóng chai đối với men nước, dễ dàng bảo quản và vận chuyển. Từ thành công trong cải thiện môi trường tại địa phương, mô hình được lan tỏa nhân rộng ra nhiều địa phương khác.
Tích cực và sáng tạo trong cách làm, mô hình thu gom, tái chế rác thải bằng men vi sinh IMO ở Giang Hạ nói riêng và nhiều địa phương khác trong thành phố Hải Phòng đã tạo chuyển biến tích cực trong việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân. Sau quá trình áp dụng mô hình, người dân đã nhận thấy việc chung tay bảo vệ môi trường xanh là lợi ích thiết thực bảo vệ môi trường, sức khỏe của mình và cộng đồng; qua đó tích cực tham gia, góp phần cùng chính quyền và nhân dân Thành phố Hải Phòng xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh hiện đại.
Tuấn Nghĩa
