Trong vai một người mua hàng để chuẩn bị mở của hàng ăn uống, nhóm phóng viên chúng tôi đã tiếp cận với một cửa hàng đầu mối chuyên phân phối nước rửa bát cho các nhà hàng, quán xá trên phố Hàng Gà, Hà Nội. Tại đây, nước rửa bát không nguồn gốc xuất xứ, nhãn mác được đóng trong những loại can lớn, nhỏ và được bán với giá 30.000 đồng cho một can 5 lít. Nhìn qua, nước rửa bát này thường có 2 màu vàng, xanh. Khi mở nắp ra, mùi thơm hắc của nước rửa bát xộc vào mũi vô cùng khó chịu. Khi được hỏi về chất lượng của sản phẩm, người bán hàng nhanh nhảu đáp: “Em yên tâm, đây là hàng công ty, nên rửa gì cũng sạch. Ngoài chức năng rửa chén, bát, còn có thể dùng để rửa xe máy, ô tô… Nếu em lấy nhiều, chỉ cần gọi điện, cửa hàng chị sẽ mang đến tận nơi”. Tuy nhiên, nếu đem so sánh với các loại nước rửa bát uy tín trên thị trường hiện nay như Sunlight, Mỹ Hảo… đang được bán với giá khoảng 28.000 nghìn đồng/750ml thì cái giá rẻ hơn gấp 5 lần kia thực sự khiến người mua đặt dấu hỏi về chất lượng sản phẩm.
Theo PGS.TS Trần Hồng Côn – Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, công thức để làm nước rửa bát gồm có: Chất tẩy rửa, chất làm đông, chất thơm… một số phụ gia làm mềm và phẩm màu khác. Nếu áp dụng theo đúng công thức pha chế với một tỷ lệ hóa chất thích hợp sẽ an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên, PGS.TS Trần Hồng Côn cũng khuyến cáo, hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều loại nước rửa bát không rõ nguồn gốc với hàm lượng hóa chất không thể kiểm soát nổi. Khi rửa, các hóa chất và phẩm màu độc hại có trong các loại nước rửa bát sẽ bám vào thành bát, đĩa mà bằng mắt thường không thể nhìn thấy được. Dần dần, lượng hóa chất này sẽ ngấm vào cơ thể qua đường ăn uống và gây bệnh. Do vậy, người tiêu dùng nên mua và sử dụng các sản phẩm nước rửa bát có thương hiệu và uy tín trên thị trường.
Đồng quan điểm với PGS. TS Trần Hồng Côn, PGS. TS Phạm Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Thực phẩm, Trường Đại học Bách khoa Hà Hội chia sẻ, nước rửa bát không rõ nguồn gốc, xuất xứ thường được làm từ các chất hóa học, mà công nghệ pha chế của nó rất đơn giản, chỉ cần trộn chất hoạt động bề mặt có tính kiềm cực mạnh như NaOH, Na2SO3, Na3SO4), chất tạo đặc, chất tạo mùi và phẩm màu công nghiệp là đã có thể pha thành nước rửa bát dễ dàng. Khi ăn phải thức ăn đựng trong bát đĩa rửa chưa sạch, chất Natri hdroxit sẽ tác động xấu đến dạ dày, ăn mòn miệng, làm chức năng của hệ men tiêu hóa của người dùng bị suy giảm. Nếu tiếp xúc trực tiếp với hóa chất trong nước rửa bát sẽ khiến da mỏng đi, dễ bị bào mòn, viêm da. Trường hợp dùng lâu ngày sẽ dễ bị ung thư da do tế bào da bị phá hủy.
Để đảm bảo sức khỏe cho bản thân, các chuyên gia khuyến cáo, người tiêu dùng tuyệt đối không mua nước rửa bát rẻ tiền, không nhãn mác mà nên mua các sản phẩm nước rửa bát đã có thương hiệu, xuất xứ, mã số, mã vạch... rõ ràng, tại các địa chỉ uy tín. Đặc biệt, trong quá trình rửa bát nên dùng găng tay cao su mỏng để bảo vệ da tay. Đồng thời, khi rửa bát xong, người rửa nên để bát đĩa thật khô rồi mới đem sử dụng. Đối với những người làm công việc rửa bát thuê ngoài hàng quán, ngoài việc đeo gang tay thì nên đeo thêm khẩu trang để hạn chế tiếp xúc lâu với mùi bay ra từ nước rửa bát. Hơn nữa, người dân cũng nên hạn chế ăn ngoài hàng quán, vỉa hè để tránh mang bệnh vào người từ các loại nước rửa bát dởm.
Anh Lê
