Từ ngày 24-26/2, đoàn cán bộ kỹ thuật của Cơ quan quản lý An toàn thực phẩm (Bộ Nông nghiệp Mỹ) sang Việt Nam để tiếp tục làm rõ nội hàm các quy định và trả lời thỏa đáng các câu hỏi do phía Việt Nam đưa ra nhằm duy trì xuất khẩu sản phẩm cá tra, basa sang thị trường nước này.

Trước đó, ngày 4/12/2015, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã ban hành Bộ quy định cuối cùng thanh tra cá da trơn họ Siluriformes (bao gồm cá tra, ba sa của Việt Nam). Bộ quy định này áp dụng cho các nước xuất khẩu cá da trơn sang thị trường Mỹ, có hiệu lực từ 1/3/2016 với 18 tháng chuyển đổi (đến 31/8/2017) để các nước xuất khẩu điều chỉnh hệ thống sản xuất trong nước phù hợp với quy định mới của Mỹ để được cấp chứng nhận tương đương và duy trì xuất khẩu cá da trơn vào thị trường này.

Trước tình hình này, giữa tháng 2/2016, Bộ NN&PTNT cũng đã thành lập đoàn công tác liên Bộ do Thứ trưởng Vũ Văn Tám làm Trưởng đoàn sang Mỹ để làm việc với Bộ Nông nghiệp (USDA) nước này cùng Cơ quan đại diện thương mại (USTR), cố vấn cấp cao của các nghị sĩ thuộc Thượng viện, Hạ viện, các tổ chức và cá nhân liên quan. Đồng thời lập nhóm kỹ thuật để thảo luận chi tiết và làm rõ những vấn đề còn khác biệt trong cách hiểu, áp dụng và công tác chuẩn bị của Việt Nam để đáp ứng các yêu cầu mới trong Bộ quy định cuối cùng để Mỹ cấp chứng nhận tương đương.

Tại các buổi làm việc, đoàn Việt Nam bày tỏ quan ngại về việc áp dụng Bộ quy định cuối cùng có thể gây gián đoạn thương mại và làm ảnh hưởng tới đời sống và việc làm của hàng triệu nông dân, nhiều doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu của Việt Nam cũng như các doanh nghiệp nhập khẩu và người tiêu dùng Mỹ. Việc áp dụng quy định này có thể gây gián đoạn thương mại cá tra, ba sa từ Việt Nam sang thị trường Mỹ với kim ngạch hiện tại trung bình khoảng 340 triệu USD/năm. Đoàn Việt Nam đề nghị phía Mỹ hỗ trợ kỹ thuật và tạo điều kiện để Việt Nam đáp ứng các yêu cầu này. Đồng thời, đề nghị kéo dài thời gian chuyển đổi vì điều kiện sản xuất và trình độ phát triển có sự khác biệt giữa hai nước.

Đoàn Việt Nam cũng thông báo các quy định thanh tra cá da trơn của Mỹ mới ban hành không phù hợp với quy định của Codex về sản xuất và chế biến thủy sản, không cần thiết đối với sản phẩm cá tra, ba sa của Việt Nam đã có mặt tại thị trường nước này gần 20 năm. Đây có thể coi là rào cản thương mại nhằm hạn chế xuất khẩu ca tra, ba sa của Việt Nam vào thị trường Mỹ và vi phạm các quy định của WTO và các cam kết trong Hiệp định TPP. Nếu việc xuất khẩu cá tra, ba sa của Việt Nam sang thị trường Mỹ bị ảnh hưởng, Việt Nam có thể xem xét khả năng khởi kiện ra WTO. Tuy nhiên đây sẽ là phương án cuối cùng, Việt Nam vẫn mong muốn Mỹ xem xét và bãi bỏ việc thực thi Bộ quy định cuối cùng này.

Tại các cuộc làm việc, Bộ Nông nghiệp Mỹ cam kết không làm gián đoạn xuất khẩu sản phẩm cá tra, basa của Việt Nam sang thị trường nước này. Đồng thời bày tỏ thiện chí mong muốn hai bên tăng cường hợp tác trong quá trình thực thi Bộ quy định.

Dự kiến trong tháng 4/2016, Bộ Nông nghiệp Mỹ sẽ phối hợp với Bộ NN&PTNT tổ chức hội thảo quốc tế về chương trình thanh tra cá da trơn tại TPHCM cho đại diện của 17 quốc gia hiện đang xuất khẩu cá da trơn sang Mỹ bị ảnh hưởng bởi Bộ quy định này.

Nguồn: Chinhphu.vn