Thông tin trên được đưa ra tại Hội thảo “Đẩy mạnh kinh tế tuần hoàn ngành dệt may” tổ chức mới đây. Ông Trương Văn Cẩm - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam – cho biết, ngành dệt may Việt Nam có quá trình phát triển khá nhanh và ngoạn mục. Từ năm 2001-2011, ngành luôn đạt mức tăng trưởng bình quân 2 con số mỗi năm.
Không chỉ đứng trong top đầu kim ngạch xuất khẩu với 40,4 tỷ USD năm 2021, chiếm 12% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước, dệt may còn là ngành xuất siêu lớn của Việt Nam, với 16,2 tỷ USD năm 2021 và 11 tỷ USD 7 tháng năm 2022. Năm 2022, ngành dệt may phấn đấu xuất khẩu đạt 43 – 43,5 tỷ USD.
Ông Trương Văn Cẩm cũng cho biết, trong Dự thảo “Chiến lược phát triển ngành dệt may, da giày Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035”, dự kiến kim ngạch xuất khẩu bình quân sẽ tăng từ 5% - 6%/năm trong giai đoạn đến năm 2030 (năm 2030 dự kiến 68 – 70 tỷ USD); tăng từ 2-3%/năm trong giai đoạn từ 2031 đến 2045 (năm 2045 đạt khoảng 95 – 100 tỷ USD).
Từ nay đến năm 2030, ngành chuyển dần trọng tâm sang phát triển bền vững, kinh doanh tuần hoàn. Từ năm 2030 – 2045, phát triển hiệu quả, bền vững theo mô hình kinh tế tuần hoàn. Hoàn thiện chuỗi giá trị trong nước và tham gia ở vị trí có giá trị cao trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Xuất khẩu và tiêu thụ trong nước bằng các thương hiệu riêng mang tầm khu vực và thế giới.
Thực tế ngành dệt may Việt Nam đã tiếp cận rất sớm với mô hình kinh tế tuần hoàn. Từ năm 2017, ngành đã thành lập Uỷ ban phát triển bền vững về môi trường và lao động, phối hợp với nhiều tổ chức trên thế giới để triển khai thực hiện. “Hiệp hội Dệt may Việt Nam đã đưa ra mô hình PPP cho phát triển bền vững, trong đó điều kiện tiên quyết là doanh phải có lãi; đảm bảo việc làm cho người lao động và có mối quan hệ lao động hài hoà; ít xả rác thải, tái sử dụng nước, tái chế sản phẩm” - ông Trương Văn Cẩm nói.
Tuy nhiên, theo ông Trương Văn Cẩm, để phát triển bền vững, thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn,vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra đối với ngành dệt may. Trong đó, nguồn cung nguyên phụ liệu phụ thuộc lớn vào nhập khẩu (bông, xơ, vải, phụ liệu). Ngoài ra, đối với khâu dệt nhuộm, chưa có quy hoạch không gian phát triển các khu công nghiệp lớn, có xử lý nước thải tập trung. Nhiều địa phương vẫn theo nhận thức cũ không mặn mà với việc cấp phép các dự án dệt, nhuộm. Chi phí cho phát triển bền vững tăng cao nên nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa quyết tâm hoặc chưa đủ nguồn lực cũng là thách thức lớn.
Mặt khác, hầu hết các thị trường xuất khẩu của dệt may Việt Nam là các thị trường đẳng cấp, khó tính có yêu cầu rất cao về tiêu chuẩn vệ sinh an toàn sản phẩm…
Trước những vấn đề đặt ra cho phát triển bền vững, buộc ngành dệt may Việt Nam phải thực hiện thúc đẩy kinh doanh tuần hoàn, nhất là khi Chính phủ đã có những cam kết mạnh mẽ về giảm phát thải ròng, cùng đó thị trường xuất khẩu lớn của ngành đã đặt ra lộ trình và mục tiêu cụ thể về sử dụng sản phẩm tái chế. Theo Vitas để đẩy nhanh tận dụng hiệu quả kinh tế tuần hoàn trong sản xuất kinh doanh trước hết các doanh nghiệp cần nâng cao nhận thức về kinh doanh tuần hoàn; tìm hiểu kỹ những thách thức và cơ hội khi đổi mới hoạt động kinh doanh sang mô hình tuần hoàn. Đặc biệt có bước đi thích hợp tập trung vào những khâu doanh nghiệp có thế mạnh, ví dụ tuần hoàn nước, điện áp mái… tính toán lợi ích – chi phí, lộ trình chuyển đổi. Tập hợp các tài liệu liên quan đến truy soát nguồn gốc NPL, đáp ứng yêu cầu tỷ lệ tái chế, vòng đời sản phẩm, nguyên liệu sạch, khả năng tái chế cao…
Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Thế Chinh - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược chính sách tài nguyên và môi trường, Chính phủ khuyến khích phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, vì vậy các doanh nghiệp trong đó có doanh nghiệp dệt may cần hiểu rõ các quy định trong Luật Bảo vệ Môi trường 2020 đặc biệt là điều 138 tại Nghị định 08/2022 NĐ – CP quy định chung về kinh tế tuần hoàn, qua đó chủ động triển khai các giải pháp đáp ứng tiêu chí kinh tế tuần hoàn từ đó tranh thủ được các ưu đãi, hỗ trợ về bảo vệ môi trường, cơ chế khuyến khích về tín dụng xanh, trái phiếu xanh, dự án được cấp tín dụng xanh...
Theo MOIT
