Trong những năm qua, ngành Công nghiệp chế biến, chế tạo được tỉnh Quảng Ninh xác định là một trong những ngành kinh tế quan trọng và trở thành một trong ba trụ cột chính của nền công nghiệp. Điều này tiếp tục được thể hiện rõ nét khi tại Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh khóa XV, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành nghị quyết đầu tiên (Nghị quyết 01-NQ/TU ngày 16/11/2020) về phát triển nhanh, bền vững ngành Công nghiệp chế biến, chế tạo. Quan điểm của tỉnh là sẽ phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo với cơ cấu hợp lý, có khả năng cạnh tranh. Trong đó, đặc biệt ưu tiên và thu hút những doanh nghiệp ứng dụng công nghệ hiện đại, công nghệ sạch, ít hao hụt tài nguyên, tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu ở một số chuyên ngành, lĩnh vực, có khả năng đáp ứng cơ bản các yêu cầu của nền kinh tế và xuất khẩu.

Thông qua các định hướng đúng đắn, tỉnh Quảng Ninh đã tích cực mở cửa đón đầu làn sóng đầu tư chuyển dịch mạnh mẽ vào khu vực công nghiệp chế biến, chế tạo. Nổi bật phải kể đến dự án của Tập đoàn Foxconn đầu tư vào khu công nghiệp (KCN) Đông Mai (Thị xã Quảng Yên). Đây là doanh nghiệp lớn, xếp hạng thứ 24 trong nhóm 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới và là nhà cung ứng, sản xuất linh kiện chính cho hàng loạt các ông lớn của ngành công nghệ như: Apple, Nokia, HP… Dự kiến trong năm 2021, nhà máy này sẽ sản xuất khoảng 1 triệu màn hình tinh thể lỏng và tivi với giá trị xuất khẩu khoảng 250 triệu USD. Hiện Foxconn đang tiếp tục chuẩn bị mở rộng dự án và thu hút các nhà đầu tư để tạo thành chuỗi liên kết sản xuất tại KCN Đông Mai, đồng thời trở thành doanh nghiệp hàng đầu của tỉnh Quảng Ninh về giá trị xuất khẩu.

Tháng 9/2020, tại KCN Việt Hưng (TP. Hạ Long), Tập đoàn Thành công đã động thổ Tổ hợp công nghiệp phụ trợ ô tô Thành Công Việt Hưng. Hay mới đây nhất vào cuối tháng 3/2021, cũng tại Thị xã Quảng Yên, Công ty Jinko Solar – Một trong những nhà sản xuất tấm quang năng hàng đầu khi nắm giữ 12,6% thị trường toàn cầu đã chính thức đầu tư 500 triệu USD vào KCN Sông Khoai. Việc triển khai các Dự án lớn này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện chủ trương thu hút các dự án công nghiệp chế biến, chế tạo sử dụng công nghệ hiện đại, thông minh, thân thiện với môi trường; tạo ra những sản phẩm có giá trị gia tăng cao, hướng tới xuất khẩu. Đồng thời, đóng góp vào thu ngân sách nhà nước, phát triển kinh tế theo hướng bền vững mà tỉnh Quảng Ninh đang định hướng trong giai đoạn 2020 – 2025.

Theo số liệu thống kê cho thấy, từ đầu năm 2021 tới nay, toàn tỉnh đã cấp mới và điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho 24 dự án với tổng số vốn đăng ký đầu tư đạt hơn 24.000 tỷ đồng; phê duyệt, cũng như điều chỉnh chủ trương đầu tư cho 32 dự án. Trong đó, có thể kể đến nhiều “đại dự án” trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo như: Dự án Công nghệ tế bào quang điện Jinko Solar PV Việt Nam của Công ty Jinko Hồng Kông với số vốn đăng ký gần 500 triệu USD; Dự án Nhà máy sản xuất công cụ y khoa gần 2.500 tỷ đồng và Tổ hợp nhà máy sản xuất trang thiết bị y tế hơn 2.000 tỷ đồng tại xã Quảng Phong, huyện Hải Hà…

Tại Hội nghị gặp mặt, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp 7 tháng đầu năm diễn ra ngày 10/8/2021, ông Nguyễn Xuân Ký  - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh đã đặc biệt ghi nhận những đóng góp của các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất trong ngành Công nghiệp chế biến, chế tạo. Bởi, trước những tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19 nhưng cộng đồng doanh nghiệp này vẫn có mức tăng trưởng mạnh mẽ khi đạt 38,95% so với cùng kỳ năm 2020 và vượt 17,6 điểm % kịch bản tăng trưởng. Qua đó, ngành Công nghiệp chế biến, chế tạo đang góp phần dẫn dắt tăng trưởng kinh tế địa phương; đảm bảo thu ngân sách nhà nước 7 tháng đầu năm đạt 27.516 tỷ đồng, bằng 54% dự toán.

Thời gian tới, để ngành Công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, tỉnh Quảng Ninh sẽ tập trung thu hút có chọn lọc các dự án công nghiệp chế biến, chế tạo công nghệ cao, công nghiệp thông minh, thân thiện môi trường, có giá trị gia tăng lớn, đóng góp lớn vào tăng trưởng GRDP và thu ngân sách như: Công nghiệp thông tin và truyền thông, công nghiệp điện tử - viễn thông, sản phẩm số, công nghiệp ô-tô, công nghiệp dược phẩm, công nghiệp năng lượng sạch, công nghiệp môi trường, công nghiệp thời trang... và thúc đẩy công nghiệp phụ trợ, phục vụ công nghiệp sản xuất, chế biến, chế tạo tại các khu kinh tế, KCN, cụm công nghiệp trên địa bàn một số địa phương, gồm: Hạ Long, Quảng Yên, Vân Ðồn, Hải Hà, Móng Cái.

Cùng với đó, tỉnh cũng sẽ tập trung phát triển các KCN, khu kinh tế theo định hướng, phù hợp với quy hoạch, khai thác các thế mạnh. Trong đó, KCN Việt Hưng (TP Hạ Long) trở thành KCN hỗ trợ, ưu tiên thu hút các dự án sản xuất, lắp ráp ô-tô, sản xuất máy móc, thiết bị phụ trợ. KCN Cái Lân sẽ được quy hoạch, cơ cấu lại, chuyển đổi ngành nghề trở thành KCN thông minh, công nghệ cao, công nghiệp sạch, sử dụng tiết kiệm, sử dụng hiệu quả đất đai; KCN Cảng biển Hải Hà và KCN Hải Yên (Móng Cái), phát triển thành trung tâm công nghiệp thời trang, công nghiệp sáng tạo khu vực phía Bắc gắn với khu kinh tế Vân Ðồn, hướng tới thị trường xuất khẩu và tiêu thụ nội địa với các thương hiệu thời trang nổi tiếng thế giới; Ưu tiên thu hút ngành Dệt may công nghệ hiện đại, giá trị gia tăng cao, gắn với các quy trình sản xuất thông minh, tự động hóa, thân thiện với môi trường; Sản xuất hàng tiêu dùng; Sản xuất, lắp ráp hàng điện tử, thiết bị điện; Sản xuất trang thiết bị y tế, công nghiệp công nghệ cao. Riêng Khu kinh tế Vân Ðồn được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp giải trí, công nghiệp văn hóa có ca-si-nô, du lịch biển đảo cao cấp. Ðồng thời, nơi đây cũng sẽ tập trung thu hút đầu tư một số ngành sử dụng công nghệ cao như: Y dược, sinh học, công nghệ na-nô, công nghệ năng lượng và môi trường.

Tuấn Anh