Năm 2014, kinh tế thế giới đã có dấu hiệu hồi phục, tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, mức tăng trưởng kinh tế chậm hơn mong đợi. Ở trong nước, Chính phủ đã ban hành các nghị quyết và giải pháp điều hành nhằm tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, chỉ đạo quyết liệt tái cơ cấu các doanh nghiệp Nhà nước. Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã được triển khai, thực hiện rộng khắp đã góp phần thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng trong nước. Cán bộ - công nhân Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã nỗ lực cố gắng phấn đấu hoàn thành kế hoạch năm 2014 đã đề ra: Doanh thu toàn Tập đoàn ước đạt 108.929 tỷ đồng, đạt 103% kế hoạch năm và tăng 14% so với thực hiện 2013; trong đó: Doanh thu than đạt 53.172 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch năm, tăng 8% so với thực hiện 2013. Sản xuất, tiêu thụ khoáng sản: 6.473 tỷ đồng, đạt 97 % kế hoạch năm và tăng 56%; Sản xuất, bán điện: 11.250 tỷ đồng, đạt 109 % kế hoạch năm và tăng 19% ; Sản xuất cơ khí thực hiện: 3.310 tỷ đồng, bằng 113% kế hoạch năm và tăng 5%; Sản xuất, cung ứng Vật liệu nổ công nghiệp: 3.779 tỷ đồng, đạt 110% kế hoạch năm và tăng 2,5 % so với thực hiện 2013. Lợi nhuận 2,5 ngàn tỷ đồng, bằng 125% kế hoạch; vốn chủ sở hữu tăng, TKV bảo toàn và phát triển được vốn chủ sở hữu. Hệ số nợ/Vốn CSH khoảng 2,7 lần. Nộp ngân sách dự kiến 12 ngàn tỷ đồng bằng 111% so với kế hoạch, tăng 10% so với thực hiện 2013. Tổng số lao động (theo danh sách đến 31/12/2014): 123 ngàn người, riêng lao động cho sản xuất than: 84 ngàn người. Tiền lương bình quân đạt: 8,2 triệu đồng/người/tháng, bằng 103% kế hoạch, tăng 4% so với thực hiện năm 2013; người sản xuất than đạt 8,6 triệu đồng/người/tháng bằng 104% KH và tăng 5% so với thực hiện năm 2013.
Mặc dù năm 2014 là năm có nhiều sự thay đổi lớn đối với TKV, như cấu trúc lại bộ máy của ngành, chuyển dịch từ hoạt động theo chiều rộng “đa ngành đa nghề” sang hoạt động theo chiều sâu; tập trung vào những ngành nghề chính theo quyết định tái cơ cấu của Thủ tướng Chính phủ. Về Cổ phần hóa: Đã triển khai các bước để cổ phần hóa 08 doanh nghiệp; trong đó có 03 doanh nghiệp đã hoàn thành việc cổ phần hóa chuyển sang công ty cổ phần, còn 05 doanh nghiệp đã xác định xong giá định doanh nghiệp, Tập đoàn đang triển khai các bước tiếp theo để hoàn thành CPH trong quý I/2015.
Về công tác sắp xếp lại các đơn vị trong ngành cũng đã được TKV tích cực triển khai. Trong năm, TKV đã thực hiện chuyển 9 công ty TNHH MTV sản xuất than thành chi nhánh trực thuộc Công ty Mẹ - TKV để góp phần tiếp tục ổn định, nâng cao năng lực sản xuất than của Công ty Mẹ - Tập đoàn, nhằm đảm bảo năng lực và sản lượng sản xuất than theo Quy hoạch phát triển đã được Chính phủ phê duyệt. Tiến hành giải thể 4 công ty TNHH MTV; tái cơ cấu công ty con từ mô hình doanh nghiệp hai cấp về mô hình công ty một cấp để giảm cấp trung gian, qua đó đã xóa được trên 10 đầu mối xí nghiệp trung gian thuộc các công ty này. Tính đến nay, toàn bộ các công ty sản xuất than của TKV tại Quảng Ninh đều đã hoạt động theo mô hình một cấp. Bên cạnh đó, TKV đã tiến hành sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp trong ngành, đã hợp nhất ba trường đào tạo nghề trong TKV thành một đầu mối. Tái cơ cấu Trung tâm Y tế lao động - TKV để đảm bảo quy định của Luật Khám, chữa bệnh. Có thể nói công tác tái cơ cấu đang được TKV triển khai thực hiện tốt, đảm bảo tiến độ theo chỉ đạo của Chính phủ, góp phần tích cực nâng cao hiệu quả hoạt động chung của toàn Tập đoàn. Đây cũng là năm có sự chuyển giao thế hệ trong lãnh đạo cấp cao của Tập đoàn từ “5X sang 6X” và Tổng Công ty Đông Bắc tách khỏi Tập đoàn, dưới sự quản lý toàn diện của Bộ Quốc phòng. Như vậy, trên địa bàn Quảng Ninh hiện nay, ngoài TKV và Tổng Công ty Đông Bắc còn có một số doanh nghiệp khác được phép khai thác, vận chuyển và kinh doanh than.
Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn và có những thay đổi quan trọng như trên, được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Đảng, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương; sự hợp tác của các đối tác, bạn hàng trong nước và quốc tế, phát huy truyền thống “Kỷ luật - Đồng tâm” của người thợ mỏ, TKV đã phát triển ổn định; đạt và vượt hầu hết các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật cơ bản đề ra. Cụ thể, Alumina đạt khoảng 470-480 ngàn tấn; quặng sắt khoảng 20 ngàn tấn; sản lượng điện ước đạt 8,5 tỉ kWh, đạt 101% so với năm 2013. Các lĩnh vực cơ khí, sản xuất - kinh doanh vật liệu nổ công nghiệp cũng đều đạt và vượt kế hoạch. Đặc biệt phải kể đến là Nhà máy Ferochrome đã cho ra sản phẩm từ ngày 25/11/2014, đảm bảo chất lượng thiết kế loại I ngay từ những lô sản phẩm đầu tiên; Nhà máy Amon Nitorat đã đi vào vận hành đúng tiến độ đảm bảo cho Tập đoàn chủ động nguồn nhiên liệu sản xuất vật liệu nổ công nghiệp và xuất khẩu.
Năm 2015, Tập đoàn sẽ phải sản xuất 41 triệu tấn than nguyên khai và tiêu thụ khoảng 38 triệu tấn than thương phẩm, hầu hết các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật đều tăng cao hơn so với năm 2014. Để đạt được mục tiêu này, năm 2015 được nhận định còn nhiều khó khăn phía trước. Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, Tập đoàn đã tổ chức Hội nghị triển khai Kế hoạch năm 2015 với mục tiêu: Đẩy mạnh sản xuất, đáp ứng tối đa nhu cầu than cho nền kinh tế, góp phần đảm bảo anh ninh năng lượng quốc gia; hoàn thiện cơ cấu tổ chức, cơ chế quản lý phù hợp, đổi mới công nghệ, tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng, năng suất, sức cạnh tranh của sản phẩm đảm bảo tăng trưởng hợp lý, hiệu quả, bền vững. Cải thiện tiền lương, điều kiện làm việc và phúc lợi cho người lao động đặc biệt là đội ngũ thợ lò. Mục tiêu chung là “An toàn – Đổi mới – Tăng trưởng – Hiệu quả”.
Trước mắt, tập trung ưu tiên đẩy mạnh cơ giới hóa đào lò, cơ giới hóa khai thác các mỏ than - khoáng sản; tăng cường năng lực bốc xúc, vận tải của các mỏ lộ thiên; băng tải hóa khâu vận chuyển để đảm bảo năng suất, môi trường, an ninh trật tự; tăng cường sàng tuyển, chế biến sâu than - khoáng sản để nâng cao giá trị gia tăng và tiết kiệm tài nguyên…/.
Bùi Thanh Bình