Tiêu biểu đó là động Từ Thức gặp tiên, một thắng cảnh nổi tiếng từ ngàn xưa, đã làm say đắm lòng bao tao nhân mặc khách, khi đã một lần đến Nga Sơn thăm động Từ Thức.
Nga Sơn là vùng đất có rất nhiều tài nguyên du lịch hấp dẫn, được xếp là một trong 10 khu vực trọng điểm để khai thác du lịch của tỉnh Thanh Hóa. Với nhiều di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nổi tiếng như động Từ Thức, động Bạch Á, Chùa Tiên, hồ Đồng Vụa, Đền thờ Mai An Tiêm, khu sinh thái rừng ngập mặn ven biển Đảo Nẹ. Phía bắc có dòng sông Hoạt chạy dài hơn 7 km, bên cạnh có dãy núi Tam Điệp, trên tuyến này có nhiều di tích nổi tiếng đang còn hoang sơ như cửa Thần Phù, động Lục Vân, núi Lã Vọng, bia Thần, động Trúc Lâm.
Phía đông nam của huyện có rừng vẹt ngập mặn, đi kéo dài theo bờ Sông Hoạt ra đến gần Đảo Nẹ, với diện tích hàng ngàn héc ta. Nơi đây, cũng có những đặc sản biển đặc sắc như: gỏi nhệch, ngao biển, tôm, cua tự nhiên được khai thác rất phong phú ngay tại rừng vẹt. Với tiềm năng phong phú này nếu được đầu tư đúng mức có thể phát triển nơi đây thành khu du lịch sinh thái nổi tiếng và hấp dẫn, với không gian thoáng mát của biển, kèm theo là những món ẩm thực đặc sắc, rất thuận lợi cho việc tham quan, nghỉ dưỡng của du khách.
Tuy nhiên, hiện nay các tài nguyên du lịch này vẫn đang còn là tiềm năng, chưa được quan tâm khai thác, đầu tư đúng mức để phát huy hiệu quả. Việc đầu tư đang còn hạn chế, nên mới chỉ có động Từ Thức là điểm du lịch được khai thác và thu hút khách, còn các điểm du lịch tâm linh thì đến dịp lễ hội, hoặc các ngày tuần trong tháng mới có khách, hoặc nhân dân trong vùng đến thăm quan, lễ bái, chưa thu hút nhiều khách thập phương.
Những khó khăn hạn chế đó cũng là bài toán khó mà Đảng bộ, chính quyền huyện Nga Sơn đang băn khoăn, trăn trở tìm ra lời giải đáp. Tâm sự với chúng tôi bà Mai Thị Na - Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin, người đã 36 năm gắn bó với ngành văn hóa và thông tin huyện cho biết: “Nga Sơn rất có nhiều tiềm năng về du lịch văn hóa, lịch sử, tâm linh và sinh thái, một vùng đất gắn với biết bao huyền thoại đã đi vào lịch sử. Nếu được Đảng, Nhà nước và tỉnh quan tâm đầu tư đánh thức những tiềm năng đang ngủ này thức dậy để phát huy tính hiệu quả, thì du lịch Nga Sơn sẽ cất cánh không kém gì những địa phương khác”.
Tuy nhiên, mặc dù UBND tỉnh đã có quyết định quy hoạch phát triển du lịch động Từ Thức các di tích, thắng cảnh đến năm 2015 và tầm nhìn đến năm 2020, nhưng cơ sở hạ tầng phục vụ cho đối tượng tham quan du lịch đang rất nghèo nàn hoặc đã xuống cấp. Giao thông đường bộ đến các điểm du lịch còn khó khăn. Các nhà hàng, nhà nghỉ chưa đáp ứng được nhu cầu, quy mô lại nhỏ, chưa tạo được sự hấp dẫn và chưa có khả năng phục vụ tour nghỉ lại cho du khách.
Trong chiến lược phát triển du lịch tại địa phương, Đảng bộ, chính quyền Nga Sơn xác định rõ phát triển du lịch nhằm khai thác có hiệu quả các di tích, danh thắng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của huyện, gắn với việc giữ gìn, phát huy truyền thống văn hóa, đồng thời khai thác tốt các di sản văn hóa có giá trị, các di tích lịch sử, các công trình văn hóa. Tích cực thu hút khách du lịch, bao gồm cả khách quốc tế và khách trong nước đến tham quan. Phát triển du lịch nhưng phải đảm bảo an ninh, trật tự và đảm bảo môi trường sinh thái. Quản lý, điều chỉnh, làm tốt công tác quy hoạch theo định hướng hỗ trợ cho sự phát triển, cung cấp thông tin, tư liệu, phối hợp với các ban ngành trung ương, tỉnh và huyện để tạo đà cho sự phát triển du lịch trong những năm tới.
Từ những mục tiêu đó, Nga Sơn đã triển khai kế hoạch đầu tư phát triển cụ thể đến năm 2020, tiến hành xây dựng thêm đền thờ Vua Hùng và đền thờ Thần Điểu trên đỉnh núi và trên đồi; Xây dựng khu du lịch tâm linh kết hợp vui chơi giải trí; Nạo vét, làm đường giao thông quanh hồ Đồng Vụa, hệ thống nhà nghỉ, nhà hàng, khách sạn phục vụ ăn uống và nghỉ ngơi của du khách; Bố trí nhà hàng, kết hợp khu vui chơi giải trí, hoàn thiện quần thể di tích lịch sử đền thờ nữ tướng Lê Thị Hoa và tướng Trịnh Minh.
Khai thác khu du lịch sinh thái rừng ngập mặn có tổng diện tích hàng ngàn héc ta, có chiều dài dọc theo bờ biển khoảng 5 km, có thể đầu tư xây dựng nơi đây thành những khu nhà nghỉ, khách sạn và khu vui chơi giải trí như bồn tắm bùn mặn, sân bóng chuyền trên biển và các lều trên rừng sú vẹt. Đặc biệt nơi đây rất dồi dào về các món ăn chế biến từ nguồn hải sản tươi sống như tôm, cua, cá và các loại ngao sò… Bên cạnh đó còn tổ chức các dịch vụ du lịch trên thuyền ra đảo Nẹ, ngắm biển giữa bao la sóng vỗ ngàn trùng khơi…
Để biến những tiềm năng thế mạnh về du lịch của Nga Sơn được thức dậy, chính quyền các cấp từ xã đến huyện đang tích cực triển khai những giải pháp cụ thể, phối hợp với Sở văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình, các công ty du lịch, xây dựng chương trình xúc tiến, quảng bá du lịch hàng năm theo chuyên đề, gắn với xúc tiến quảng bá du lịch tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình để kết nối hình ảnh của du lịch Nga Sơn ra các thị trường du lịch trong và ngoài nước.
Thực hiện các chiến dịch xúc tiến, quảng bá sự kiện, gắn với lễ hội truyền thống hàng năm trên địa bàn huyện. Tổ chức và tham gia hội chợ, triển lãm, hội nghị, hội thảo du lịch, xây dựng các biển quảng cáo để giới thiệu tiềm năng du lịch Nga Sơn cho du khách.
Thường xuyên giới thiệu hình ảnh du lịch lên cổng thông tin điện tử huyện Nga Sơn về tiềm năng, cơ chế, chính sách thu hút đầu tư và cơ hội đầu tư trên địa bàn huyện Nga Sơn, quảng bá những sản phẩm du lịch đặc thù của địa phương. Lập các tour, tuyến thuận tiện, hấp dẫn phù hợp với mọi quý khách.
Nga Sơn, vùng đất giàu tiềm năng về nhiều loại hình du lịch, đang rất cần được sự quan tâm đầu tư mạnh mẽ của Nhà nước, đặc biệt là tỉnh Thanh Hóa để biến những tiềm năng đó thành những giá trị thiết thực, hiệu quả. Nếu để cho địa phương tự chèo lái sẽ khó khăn vô cùng, tiềm năng quý giá ấy đang rất cần bàn tay của “bà đỡ”, giúp du lịch Nga Sơn phát triển nổi bật, sánh vai với các địa phương trong khu vực, xứng đáng là điểm đến, nơi dừng chân lý tưởng của du khách mà lịch sử đã ghi nhận về vùng đất đầy thi vị này.
Lê Bá Thống
