Hội nghị đã đánh giá, tổng kết kết quả hoạt động khoa học và công nghệ ngành Công Thương giai đoạn 2011-2015 và định hướng các nhiệm vụ khoa học và công nghệ dự kiến triển khai giai đoạn 2016-2020.

Báo cáo tại Hội nghị cho biết, giai đoạn 2011-2015, trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước có nhiều khó khăn, thách thức và nhiều bất ổn; áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường quốc tế và trong nước nhưng ngành công thương đã nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, nắm bắt cơ hội để phát triển và đạt được những thành tựu quan trọng, đóng góp tích cực vào thành tựu phát triển và ổn định kinh tế của đất nước. Tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp bình quân luôn ở mức tốt 13,0%/năm; tỷ trọng đóng góp của sản xuất công nghiệp và xây dựng trong tăng trưởng GDP chiếm 42-43%; chuyển dịch cơ cấu sản xuất công nghiệp có sự thay đổi tích cực; một số ngành công nghiệp có đủ năng lực đáp ứng nhu cầu trong nước, có khả năng cạnh tranh quốc tế, có kim ngạch xuất khẩu khá và đang tiếp tục lớn mạnh. Kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu thương mại tăng trưởng17,5%/năm. Cơ cấu các nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam có những chuyển dịch tích cực, nhiều sản phẩm đã dần có chỗ đứng và khả năng cạnh tranh trên nhiều thị trường có yêu cầu cao về chất lượng như EU, Nhật Bản, Hoa Kỳ...  Thương mại nội địa tăng trưởng khá bình quân tăng 14,1%/năm. Thị trường hàng hóa trong nước dồi dào, cân đối cung cầu hàng hóa, trong đó gồm hàng thiết yếu và hàng thông dụng được bảo đảm. Hoạt động hội nhập kinh tế quốc tế đạt được nhiều kết quả. Năm 2015, ghi dấu là năm đạt được kết quả hội nhập kinh tế quốc tế rất tích cực khi Việt Nam ký kết hiệp định thương mại tự do với Liên minh kinh tế Á - Âu, Hàn Quốc; kết thúc đàm phán FTA với EU, ký kết Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)...

Trong thành tích chung của ngành Công Thương giai đoạn 2011 - 2015 đã có những đóng góp xứng đáng của khoa học và công nghệ, của đông đảo đội ngũ các nhà khoa học, cán bộ, công chức, viên chức làm công tác khoa học và công nghệ. Hoạt động khoa học và công nghệ ngành công thương giai đoạn 2011-2015 đã bám sát các yêu cầu, định hướng phát triển của Đảng, Chính phủ và của ngành, góp phần thực hiện tốt các yêu cầu và mục tiêu phát triển của ngành công thương.

Tuy vậy, trong thời gian qua, tình trạng tụt hậu về khoa học, công nghệ so với các nước phát triển trong khu vực và thế giới vẫn chưa được khắc phục; hoạt động khoa học, công nghệ chưa tương xứng, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của sự nghiệp đổi mới. Việc huy động nguồn lực của xã hội vào hoạt động khoa học, công nghệ còn khó khăn; đầu tư cho khoa học, công nghệ còn thấp, hiệu quả sử dụng chưa cao.

Để giải quyết được những hạn chế đó, giai đoạn 2016-2020, ngành Công Thương đặt ra mục tiêu đạt tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp bình quân 13%/năm; giá trị gia tăng công nghiệp đạt 7%/năm; tỷ trọng đóng góp của công nghiệp và xây dựng chiếm 42-43% trong GDP cả nước; tăng trưởng xuất khẩu bình quân 11%/năm. 

Định hướng phát triển công nghiệp trong thời kỳ tới là ưu tiên phát triển và chuyển giao công nghệ đối với các ngành có lợi thế cạnh tranh và công nghệ hiện đại, tiên tiến ở một số lĩnh vực: chế biến nông, lâm, thủy sản; điện tử, viễn thông; năng lượng mới và tái tạo; cơ khí chế tạo và hóa dược; điều chỉnh phân bố không gian công nghiệp hợp lý nhằm phát huy sức mạnh liên kết giữa các ngành, vùng, địa phương để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu; phát triển có chọn lọc công nghiệp chế biến, chế tác, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp năng lượng, khai khoáng, luyện kim, hoá chất, công nghiệp quốc phòng; ưu tiên phát triển các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, thuộc các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp cơ khí, công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông, công nghiệp dược... phát triển mạnh công nghiệp hỗ trợ; chú trọng phát triển công nghiệp phục vụ nông nghiệp, nông thôn, năng lượng tái tạo, năng lượng sạch và vật liệu mới đi đôi với áp dụng sản xuất sạch hơn, công nghệ tiết kiệm năng lượng, công nghệ sạch, thân thiện với môi trường; từng bước phát triển công nghiệp sinh học và công nghiệp môi trường.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, đối với ngành Công Thương, chúng ta luôn xác định khoa học, công nghệ vừa giữ vai trò then chốt, vừa là nền tảng, động lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phát triển nhanh và bền vững đất nước nói chung và cho ngành Công Thương nói riêng.

Bộ trưởng cho biết, trong bối cảnh môi trường quốc tế cạnh tranh ngày càng gay gắt, công nghệ được xem là công cụ chiến lược để phát triển kinh tế - xã hội một cách nhanh chóng và bền vững, là bí quyết để mỗi quốc gia phát triển và khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Thực tế này đang đặt ra yêu cầu bức thiết về đổi mới, phát triển công nghệ, nhằm nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, tạo được ưu thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Vì vậy, hoạt động khoa học, công nghệ của ngành công thương giai đoạn 2016-2020 cần tập trung vào các nhiệm vụ như Triển khai toàn diện các giải pháp thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng về “Phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ”, trong đó, ngoài sự kế thừa quan điểm của các Đại hội Đảng trước, còn có những bổ sung, phát triển quan trọng về tư duy lý luận mới về khoa học, công nghệ. Tiếp tục đẩy mạnh triển khai có hiệu quả Luật Khoa học và Công nghệ, Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2020 và Nghị quyết số 20-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XI về phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Bộ trưởng yêu cầu hoạt động khoa học, công nghệ của ngành Công Thương trong giai đoạn tới cần tiếp tục đổi mới, hoàn thiện tổ chức, cơ chế quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động và phát triển thị trường khoa học và công nghệ. Thu hút công nghệ từ bên ngoài và chuyển giao công nghệ từ các doanh nghiệp FDI đang hoạt động trong nước.

Bên cạnh đó, phải đầu tư phát triển có trọng tâm, trọng điểm cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, đặc biệt trong lĩnh vực thiết kế, chế tạo sản phẩm mới, phân tích, kiểm tra, chứng nhận hợp quy, hợp chuẩn sản phẩm. Nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ phục vụ phát triển bền vững các lĩnh vực của ngành công thương; từ nghiên cứu phục vụ xây dựng chiến lược, chính sách phát triển công nghiệp và thương mại, khai thác có hiệu quả các Hiệp định TPP, FTA đã ký kết đến các nghiên cứu phục vụ phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, sản phẩm công nghiệp thuộc các lĩnh vực chuyên ngành như cơ khí, cơ điện tử, thiết bị điện, điện tử và tự động hóa, khai thác và chế biến khoáng sản, hóa chất và công nghệ vật liệu, công nghiệp năng lượng, công nghiệp nhẹ và công nghệ sinh học, hóa dược, công nghiệp môi trường... Đẩy mạnh hoạt động thông tin, thống kê khoa học và công nghệ, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và sở hữu trí tuệ.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, khoa học, công nghệ thực sự là quốc sách hàng đầu, trong Văn kiện Đại hội XII, đã bổ sung vào hai chữ “thực sự” trước cụm từ “là quốc sách hàng đầu”, Đảng ta muốn nhấn mạnh sự cần thiết phải phát triển khoa học, công nghệ, đặt ra yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ của đất nước lên một tầm cao mới, khắc phục những yếu kém trong thời gian qua, coi đây là công việc trọng yếu và thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Điều đó cũng có nghĩa là mọi chủ trương, chính sách phát triển đất nước, phát triển kinh tế - xã hội cũng như bảo vệ Tổ quốc đều phải dựa vào khoa học, công nghệ và thực hiện bằng khoa học, công nghệ; khoa học, công nghệ phải đứng hàng thứ nhất và đi trước một bước trong mọi chính sách phát triển của Đảng và Nhà nước nói chung và ngành Công Thương nói riêng.

Cũng tại Hội nghị, Lãnh đạo Bộ Công Thương đã trao Cờ thi đua khen thưởng, Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Công Thương cho các đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động khoa học - công nghệ giai đoạn 2011-2015.

Nguồn Moit.gov.vn