Theo thống kê, hiện tại tỉnh Vĩnh Long có gần 100 làng có nghề và làng nghề đang hoạt động, giải quyết việc làm cho hàng chục ngàn lao động, trong đó, có 28 làng nghề truyền thống đã được UBND tỉnh công nhận. Có thể kể đến một số làng nghề nổi tiếng được đông đảo du khách biết đến như: Làng nghề bánh tráng cù lao Mây (huyện Trà Ôn); Làng nghề tàu hủ ky (thị xã Bình Minh): Làng nghề đan thảm lục bình (huyện Tam Bình); Làng nghề trồng lác và chế biến sản phẩm từ cây lác (huyện Vũng Liêm); Làng nghề sản xuất gạch, gốm mỹ nghệ (huyện Long Hồ, Mang Thít); Làng mai Phước Định (huyện Long Hồ)... Một số làng nghề đã xây dựng được thương hiệu riêng cho sản phẩm của mình. Các sản phẩm của làng nghề đã không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu đi nước ngoài, mỗi năm mang về nguồn thu khá lớn cho địa phương.
Ông Lê Hùng An, Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Vĩnh Long (TTKC) cho biết: “Trong những năm qua, Trung tâm cũng đã tập trung hỗ trợ cho các cơ sở làng nghề trên địa bàn tỉnh. Tính đến thời điểm này cũng đã mở được nhiều lớp tập huấn để nâng cao năng lực quản lý cho các cơ sở làng nghề, hỗ trợ máy móc thiết bị, tạo điều kiện các cơ sở làng nghề này nâng cao chất lượng, phát triển thương hiệu sản phẩm”.
Để hỗ trợ tốt hơn nữa cho các làng nghề tiểu thủ công nghiệp truyền thống, TTKC Vĩnh Long đã thực hiện nhiều chính sách mới, tiếp thêm sức sống cho các làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh. Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức các lớp học lý thuyết khô khan, TTKC đã mang đến những chương trình đào tạo nghề thiết thực, tập trung vào thực hành và ứng dụng công nghệ mới. Ví dụ, ở làng nghề đan lát Cái Bè, những nghệ nhân lão luyện sẽ được hướng dẫn sử dụng các công cụ hiện đại, giúp tạo ra những sản phẩm tinh xảo, đáp ứng thị hiếu của khách hàng trẻ tuổi. Hay như ở làng gốm đỏ Mang Thít, các lớp học về kỹ thuật nung, tráng men và thiết kế sản phẩm sẽ giúp thợ gốm nâng cao tay nghề, sáng tạo ra những mẫu mã độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân. Ông Nguyễn Văn Ba, một nghệ nhân đan lát Cái Bè chia sẻ: “Nhờ các lớp tập huấn của Trung tâm, tôi đã học được nhiều kỹ thuật mới, giúp sản phẩm của mình đẹp và bền hơn. Giờ đây, tôi tự tin hơn khi giới thiệu sản phẩm của mình đến khách hàng”.
Vấn đề hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến cũng được TTKC hết sức quan tâm. Các làng nghề sẽ được tiếp cận với những công nghệ tiên tiến, giúp giảm bớt sức lao động, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Tại làng nghề dệt chiếu Định Yên, thay vì dệt thủ công bằng tay, những chiếc máy dệt hiện đại sẽ giúp người dân tạo ra những tấm chiếu đều, đẹp và nhanh chóng hơn. Hay như ở làng nghề làm bánh tráng Mỹ Lồng, máy tráng bánh tự động sẽ thay thế công đoạn tráng bánh thủ công, giúp tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Chị Trần Thị Lan, chủ một cơ sở sản xuất bánh tráng Mỹ Lồng vui mừng chia sẻ: “Từ ngày có máy tráng bánh mới, năng suất của cơ sở tôi tăng gấp đôi. Giờ đây, tôi có thể đáp ứng được nhiều đơn hàng hơn mà không phải lo lắng về chất lượng sản phẩm”.
TTKC Vĩnh Long cũng hết sức chú ý đến công tác xúc tiến thương mại và quảng bá sản phẩm nhằm đưa sản phẩm làng nghề vươn xa. TTKC sẽ là cầu nối đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với người tiêu dùng trong và ngoài nước. Các sản phẩm làng nghề sẽ được trưng bày tại các sự kiện lớn, thu hút sự quan tâm của đông đảo khách hàng. Ngoài ra, các làng nghề cũng được hỗ trợ xây dựng website, fanpage và các kênh bán hàng online để giới thiệu sản phẩm đến khách hàng mọi lúc mọi nơi. Để xây dựng thương hiệu cũng cần tạo ra những câu chuyện, hình ảnh độc đáo để sản phẩm làng nghề ghi dấu ấn trong lòng người tiêu dùng.
Bên cạnh phát triển kinh tế, TTKC cũng đặc biệt chú trọng đến việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của các làng nghề. Các lễ hội làng nghề sẽ được tổ chức quy mô hơn, thu hút khách du lịch và góp phần quảng bá văn hóa địa phương. Các cuộc thi, triển lãm, giao lưu văn nghệ được tổ chức để người dân làng nghề có cơ hội thể hiện tài năng và gìn giữ bản sắc văn hóa.
Ông Lê Văn Hùng, một nghệ nhân gốm sứ lâu năm tại làng nghề gạch, gốm Mang Thít tâm sự: “Tôi rất vui mừng khi thấy Trung tâm quan tâm đến việc bảo tồn văn hóa làng nghề. Nhờ sự hỗ trợ của Trung tâm, chúng tôi đã có thể tổ chức lễ hội gốm sứ truyền thống hàng năm, thu hút đông đảo du khách đến tham quan và tìm hiểu về nghề gốm”.
Với những chính sách mới và sự đồng hành đầy tâm huyết, Khuyến công Vĩnh Long đang từng bước thổi hồn vào các làng nghề, góp phần phát triển ngành nghề bền vững, vừa gìn giữ được nét đẹp truyền thống, vừa chắp cánh cho các sản phẩm làng nghề bay xa, vang danh, thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội địa phương.
Minh Phương