Hội thảo có sự tham dự của nhiều chuyên gia trong và ngoài nước, với các tham luận của PGS. TS. Trần Đình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; ông Sebastian Eckardt - Kinh tế trưởng, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam; TS. Nguyễn Đình Cung - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương; Ông Nguyễn Thanh Hà - Vụ trưởng Vụ chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước…
GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và TS. Vũ Viết Ngoạn - Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ đồng chủ trì Hội thảo.
Phát biểu khai mạc, GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã đưa ra đánh giá: Trong những năm qua, nền kinh tế Việt Nam đã có những cải thiện, tạo đà cho tăng trưởng; lạm phát được duy trì ổn định thấp tạo điều kiện để giảm lãi suất, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh; thị trường tài chính ổn định, nợ xấu, bội chi ngân sách đang dần được giảm. Mặc dù vậy, trong bối cảnh phát triển mới: Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và hội nhập quốc tế đang đặt ra nhiều thách thức cho Việt Nam trong giai đoạn tới.
Theo Giáo sư Nguyễn Quang Thuấn, kinh tế Việt Nam đã đi hết gần nửa chặng đường của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020. Những mục tiêu quan trọng đã đặt ra đòi hỏi cần phải đánh giá một cách nghiêm túc để tìm ra những động lực tăng trưởng mới. Các động lực mới cho tăng trưởng phải giúp nâng cao năng suất, cải thiện hiệu quả của nền kinh tế, giúp đạt được mục tiêu tăng trưởng bao trùm, bền vững và tăng trưởng đi kèm với ổn định của nền kinh tế.
Giáo sư Nguyễn Quang Thuấn đã đề xuất và gợi ý các câu hỏi để đại biểu tập trung thảo luận: Cần làm gì để thúc đẩy dòng vốn tư nhân với vai trò là động lực quan trọng của tăng trưởng? Làm gì để FDI thu hút được các dự án có chất lượng, kết nối được với kinh tế trong nước? Những ách tắc trong cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước? Làm gì để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và cải tiến công nghệ? Làm gì để thị trường lao động hoạt động hiệu quả, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao?...
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đồng chủ trì Hội thảo
Phát biểu chào mừng tại Hội thảo, Phó Thủ tướng, GS.TS. Vương Đình Huệ, nhấn mạnh: Việc phát triển nhanh, bền vững là chủ trương rõ ràng của Đảng (Đại hội lần thứ XII) và là mệnh lệnh của cuộc sống để rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển trên thế giới. Theo đó, tăng trưởng nhanh và bền vững dựa trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô, hội nhập kinh tế quốc tế và ngược lại, tăng trưởng nhanh và bền vững sẽ tăng cường ổn định vĩ mô, hội nhập quốc tế.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Thứ nhất, về mặt xã hội, tăng trưởng nhanh, bền vững phải bảo đảm tăng trưởng bao trùm, toàn diện, cho con người, vì con người, nếu không không có ý nghĩa gì. Thứ hai, để phát triển nhanh và bền vững thì không còn cách nào khác Việt Nam phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế. Phó Thủ tướng mong muốn hội thảo làm rõ mô hình tăng trưởng mới của Việt Nam với các nội hàm và cách thức thực hiện. Thứ ba, hội thảo cần phân tích, đánh giá cụ thể hơn về cơ hội, thách thức của Việt Nam hiện nay, động lực tăng trưởng chủ đạo của Việt Nam là gì? Tập trung cho mũi nhọn nào? Cần làm gì để thúc đẩy năng lực quốc gia? Thứ tư, việc chọn lọc thu hút FDI như thế nào để kết nối khối này với khối doanh nghiệp trong nước và hỗ trợ được khu vực trong nước, để cả hai cùng mạnh lên, tránh rủi ro "hai nền kinh tế trong một quốc gia".
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng mong muốn các đại biểu tập trung phân tích, đánh giá bối cảnh hiện nay đối với sự phát triển của Việt Nam, trong điều kiện tự do hoá thương mại đang gặp nhiều trở ngại; Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 ảnh hưởng như thế nào trước nguy cơ Việt Nam có thể tụt lại xa hơn; Chính sách tài khoá, tiền tệ như thế nào để vừa phải giải quyết các khuyết tật của nền kinh tế đã tích tụ nhiều năm và vừa phải tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển.
Toàn cảnh Hội thảo
Các báo cáo tham luận và các ý kiến phát biểu tại hội thảo đã phân tích, chỉ ra các vấn đề còn tồn tại của nền kinh tế Việt Nam, các động lực và giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng. Mặc dù kinh tế Việt Nam đang có những cải thiện tích cực nhưng trước bối cảnh phát triển mới đang đặt ra nhiều thách thức cho Việt Nam trong giai đoạn tới.
Những báo cáo và ý kiến thảo luận có trách nhiệm của các đại biểu tại hội thảo là kênh tham khảo hữu ích đối với lãnh đạo Đảng và Nhà nước, là nguồn quan trọng cho Chính phủ lựa chọn thiết kế hệ thống giải pháp hiệu quả thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững cho những năm cuối của Kế hoạch 5 năm 2016-2010 và những năm tiếp theo.
TS. Nguyễn Xuân Khoát
Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam