Hội thảo có sự tham gia của bà Nguyễn Thị Mỹ Linh - Phó Trưởng Phòng CNHT, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương); bà Đỗ Thị Thúy Hương - Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI), Uỷ viên BCH VEIA; ông Đàm Đắc Quang - Tổng Giám đốc Nhà máy Thông minh LUM; ông Tôn Minh Hiếu - Giám đốc Quốc gia, Hiệp hội Điện tử Toàn cầu cùng lãnh đạo các doanh nghiệp, nhà đầu tư và đại diện cơ quan quản lý Nhà nước.
Hội thảo được tổ chức nhằm phân tích vị thế hiện tại của Việt Nam trong chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu, đề xuất các chiến lược nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy chuyển đổi từ gia công sang sáng tạo, khuyến khích hợp tác giữa doanh nghiệp, chính phủ và đối tác quốc tế.
Có thể thấy, trong bối cảnh kinh tế thế giới dần phục hồi sau đại dịch nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều căng thẳng địa chính trị, chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu tiếp tục biến động mạnh. Bước sang năm 2025, xu hướng dịch chuyển sản xuất từ các trung tâm truyền thống như Trung Quốc sang những thị trường mới nổi tại Đông Nam Á ngày càng rõ nét, trong đó Việt Nam đang được xem là điểm đến nổi bật.
Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã ban hành loạt chính sách hỗ trợ, tiêu biểu là Nghị định 111/2015/NĐ-CP và bản sửa đổi 205/2025/NĐ-CP, nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT), nâng cao tỷ lệ nội địa hóa trong chuỗi giá trị. Nhờ những nỗ lực này, ngành điện tử đã vươn lên thành ngành mũi nhọn, chiếm gần 40% kim ngạch xuất khẩu cả nước, đóng vai trò trụ cột của nền kinh tế.
Chia sẻ tại hôi thảo, bà Nguyễn Thị Mỹ Linh - Phó Trưởng Phòng CNHT, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), cho biết, Nghị định 205/2025/NĐ-CP đã bổ sung nhiều điểm mới, với các chính sách hỗ trợ cụ thể từ Chính phủ nhằm tạo động lực phát triển cho ngành CNHT, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành điện tử Việt Nam.
Mặc dù duy trì tốc độ tăng trưởng ấn tượng, ngành điện tử Việt Nam vẫn đứng trước nhiều thách thức lớn. Nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như thiết kế chip và nghiên cứu – phát triển (R&D), còn thiếu hụt nghiêm trọng, khiến doanh nghiệp khó bắt kịp nhịp độ đổi mới công nghệ. Bên cạnh đó, hạn chế về hạ tầng logistics và cung ứng điện năng tiếp tục làm tăng chi phí sản xuất. Việc phụ thuộc nhiều vào linh kiện nhập khẩu khiến tỷ lệ giá trị gia tăng nội địa chỉ đạt khoảng 20 – 30%.
Không chỉ đối diện khó khăn trong nước, môi trường quốc tế cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như nguy cơ bị áp thuế từ Mỹ, cạnh tranh ngày càng gay gắt từ Ấn Độ và Philippines, hay những vấn đề liên quan đến xuất xứ hàng hóa có thể tác động trực tiếp đến xuất khẩu. Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đồng thời nhấn mạnh những yêu cầu khắt khe về điều kiện làm việc và an toàn sản xuất trong ngành điện tử Việt Nam. Trong bối cảnh đó, việc chuyển đổi từ “công xưởng gia công” sang vai trò “người chơi chủ động” trong chuỗi cung ứng toàn cầu là yêu cầu cấp thiết.
Bà Đỗ Thị Thúy Hương - Phó Chủ tịch Hiệp hội CNHT Việt Nam (VASI), Uỷ viên BCH VEIA cho biết, chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh, dự báo đạt trên 2.500 tỷ USD vào năm 2025. Xu hướng này được thúc đẩy bởi sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, xe điện và công nghệ 5G. Trung Quốc vẫn giữ vai trò trung tâm, nhưng Việt Nam đang ngày càng được coi là điểm đến chiến lược trong quá trình đa dạng hóa chuỗi cung ứng của các tập đoàn quốc tế. Để nắm bắt cơ hội, Việt Nam buộc phải giải quyết những điểm nghẽn cố hữu như nhân lực, linh kiện và hạ tầng. Theo bà Hương, điều này chỉ có thể đạt được khi có sự phối hợp đồng bộ giữa Nhà nước, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp. Việt Nam đang trên đà trở thành trung tâm điện tử quan trọng, nhưng cần hành động đồng bộ để vượt thách thức.
Tại hội thảo, các chuyên gia cùng chung nhận định rằng, chiến lược “Make in Vietnam” – tập trung vào sáng tạo, thiết kế và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa – chính là chìa khóa để ngành điện tử trở thành động lực tăng trưởng mới, đóng góp vào mục tiêu xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.
Hà Phương
