Đi chợ online mua pháo
Cứ vào dịp cận Tết, vấn nạn buôn bán, vận chuyển pháo lậu lại nóng lên. Đặc biệt, từ cuối năm 2020, khi Nghị định 137 chính thức có hiệu lực, thị trường buôn bán pháo lậu diễn ra khá rầm rộ. Đặc biệt, ngoài buôn bán qua kênh truyền thống, lợi dụng nền tảng mạng xã hội, pháo lậu được rao bán công khai.
Chỉ cần vài thao tác trên mạng xã hội, phóng viên không khó để tìm ra những hội nhóm, cá nhân rao bán, kinh doanh các loại pháo lậu. Liên hệ với một tài khoản tên Pe Duy, địa chỉ giới thiệu ở Đồng Nai, đăng tải rất nhiều hình ảnh về pháo lậu, có tiếng nổ lớn và có nguồn gốc từ Trung Quốc, Thái Lan, theo lời nick name này giới thiệu thì “pháo Tết mua không cần cọc tiền, ai cần thì gọi điện theo số 03295310xx hoặc kết bạn qua zalo và facebook để tiện trao đổi thông tin". Người này cam kết pháo đảm bảo chất lượng, uy tín và an toàn.
Khi PV nhắn tin vào tài khoản nêu trên thì được thông tin: “Đợt này công an làm gắt nên mình không gửi qua xe khách mà gửi qua bưu điện. Thứ nhất, hàng này mình sẽ ghi bên ngoài là cốc thủy tinh cao cấp để qua mắt; Thứ hai, bưu điện nhà nước nên mình sẽ không hỗ trợ bạn kiểm hàng được”. Nếu khách đồng ý với yêu cầu trên sẽ để lại số điện thoại và địa chỉ gửi hàng.
Tiếp tục liên hệ với một tài khoản khác trên facebook để hỏi mua pháo, PV được giới thiệu một số mặt hàng như pháo giàn loại 36 quả giá 800 nghìn đồng, loại 49 quả 1,4 triệu đồng; pháo bi 1 túi 100 viên là 800 nghìn đồng; pháo trứng 25 nghìn đồng 1 quả… Tuy nhiên, khi PV hỏi địa chỉ để tới xem hàng trực tiếp người này nhất định không cung cấp, chỉ đồng ý giao dịch qua đường vận chuyển và cọc tiền trước.
Pháo lậu được rao bán công khai trên nhiều trang mạng xã hội.
Từ đây có thể thấy đa phần các đối tượng rao bán pháo lậu qua mạng đều sử dụng tài khoản Facebook ẩn danh hoặc các tài khoản mạng xã hội Zalo không có thông tin chính xác để tiện hoạt động. Cách thức mua hàng đơn giản, người mua chỉ cần để lại thông tin, chuyển tiền vào đúng số tài khoản của người bán đưa ra, sau đó pháo sẽ được vận chuyển tới địa chỉ được đính kèm. Có không ít đối tượng lợi dụng nhu cầu mua pháo để thực hiện hành vi lừa đảo, sử dụng hình ảnh, địa chỉ ảo để rao bán, sau khi nhận cọc tiền sẽ xóa nick, xóa nhóm và chặn số điện thoại. Thậm chí, không ít người khi nhận hàng dởm nhưng đành ngậm bồ hòn không dám tố cáo tới cơ quan chức năng.
Đáng chú ý, càng gần Tết Nguyên đán, tình trạng vận chuyển, buôn bán trái phép pháo nổ tại các tỉnh, thành phố càng trở nên phức tạp. Hàng loạt đường dây, đối tượng vận chuyển pháo lậu trái phép vào Việt Nam liên tục bị lực lượng chức năng phát hiện và triệt phá. Điều này thể hiện quyết tâm của cơ quan chức năng trong siết chặt hoạt động kinh doanh pháo lậu, đảm bảo an ninh trật tự. Cụ thể, ngày 12/1, Bộ đội Biên phòng phối hợp với Công an huyện Lộc Ninh và Công an thị xã Bình Long, Bình Phước phát hiện 2 đối tượng Nguyễn Ngọc Phong và Đỗ Mạnh Hải cùng 36 tuổi và ngụ phường Hố Nai, thành phố Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai đang trên đường vận chuyển pháo lậu.
Phát hiện bị theo dõi, đối tượng bỏ chạy theo Quốc lộ 13 về hướng TP.HCM, cơ quan chức năng tiếp tục truy đuổi, đồng thời phối hợp triển khai lực lượng chốt chặn bắt chiếc xe bỏ chạy. Cuộc rượt đuổi diễn ra trên quãng đường hơn 50 km, khi đến trạm thu phí Thanh Lương trên Quốc lộ 13, thuộc địa bàn xã Thanh Lương, thị xã Bình Long, 2 đối tượng liều lĩnh tông thẳng vào xe chốt chặn và hàng rào chướng ngại vật, sau đó mới chịu dừng lại. Kiểm tra xe, cơ quan chức năng phát hiện trên xe có 244 bệ pháo hoa, 3 bịch pháo bi với tổng trọng lượng 421,8 kg.
Vào ngày 29/12/2020, tại thôn Khoái Cầu, xã Thắng Lợi, Công an thị trấn Thường Tín phối hợp Đội Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Đội Cảnh sát giao thông, trật tự Công an huyện Thường Tín bắt quả tang Vũ Văn Chuông (SN 1971; trú tại xã Đại Thắng, huyện Phú Xuyên) có hành vi vận chuyển pháo nổ. Thời điểm kiểm tra, tang vật cảnh sát thu giữ là 5 hộp pháo có khối lượng 7,772kg. Công an huyện Thường Tín đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Vũ Văn Chuông để điều tra hành vi vận chuyển hàng cấm.
Cần sớm khắc phục lỗ hổng pháp lý
Nhìn nhận về tình trạng trên, Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ (Tổng cục Quản lý Thị trường) Trần Văn Dũng cho hay, pháo nhập lậu vào Việt Nam chủ yếu từ 2 nguồn Trung Quốc và Lào. Từ các lối mòn qua biên giới sẽ được tập kết và vận chuyển qua phương tiện xe ô tô khách, xe tải lẫn với các loại hàng hóa để đi sâu vào nội địa rồi phân phối cho các đại lý nhỏ lẻ nên cơ quan chức năng gặp khó trong việc kiểm soát.
Theo Chánh văn phòng Thường trực BCĐ 389 Quốc gia Đàm Thanh Thế, từ cuối năm 2020 đến nay, tình trạng mua bán, vận chuyển pháo trái phép có chiều hướng gia tăng với số lượng lớn, trong khi việc kiểm tra, kiểm soát khó khăn, cùng với chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe. “Theo quy định, việc xử lý hình sự chỉ được áp dụng với các trường hợp vận chuyển từ 6kg pháo nổ trở lên. Do vậy, các đối tượng thường thuê người dân khu vực biên giới vận chuyển lượng pháo chưa tới 6kg và nếu bị phát hiện cũng chỉ bị xử lý hành chính” - ông Thế cho hay.
Nói về khó khăn trong quá trình ngăn chặn, xử lý hành vi buôn lậu pháo thời điểm giáp Tết Nguyên đán, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội Trịnh Quang Đức nêu rõ, pháp luật chỉ cấm kinh doanh pháo nổ, còn việc kinh doanh các loại pháo khác là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Theo đó hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các loại pháo hoa là hàng hóa kinh doanh có điều kiện, không xem xét trách nhiệm hình sự, nhưng loại pháo này xét về tính chất, mức độ nguy hiểm tương tự pháo nổ. Vì vậy, nhiều đối tượng đã lợi dụng kẽ hở này để kinh doanh buôn bán trên mạng xã hội. Thậm chí, tại thời điểm bắt giữ đối tượng buôn lậu cùng tang vật, các lực lượng chức năng không thể xác định bằng trực quan tang vật là pháo nổ hay pháo hoa nên không đủ căn cứ để tạm giữ hình sự đối tượng.
Theo ông Đức, lỗ hổng này đang bị các đối tượng lợi dụng, hoặc vì lợi nhuận mà bất chấp. Do đó, để ngăn chặn triệt để hành vi buôn bán, vận chuyển pháo lậu trong thời gian tới, cơ quan quản lý cần khắc phục lỗ hổng về chính sách, qua đó tạo điều kiện cho lực lượng chức năng ngăn chặn hành vi này.
Theo VietQ